Βίντεο του δακρυσμένου προέδρου της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου έχει τροποποιηθεί παραπλανητικά

«Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Μονάχου, ξεσπάει σε κλάματα, στην καταληκτική του δήλωση. Όχι γιατί σύροι και αφγανοί δολοφονούν γύρω γύρω από την εκδηλωσή του, όχι γιατί οι συμμετέχοντες έκαναν την ευρώπη παιδική χαρά, αλλά γιατί ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βάνς άσκησε κριτική», γράφει η περιγραφή σε αυτή την ανάρτηση στο X από τις 17 Φεβρουαρίου 2025, κοινοποιώντας ένα βίντεο με σχεδόν 200 αναδημοσιεύσεις. 

Ο ίδιος ισχυρισμός και το ίδιο ή ένα παρόμοιο βίντεο κοινοποιήθηκαν και από άλλους χρήστες στο X (εδώ και εδώ), στο Facebook (εδώ και εδώ) και σε ελληνικούς και κυπριακούς ιστότοπους (εδώ και εδώ). 

Image

Στιγμιότυπα οθόνης παραπλανητικών δημοσιεύσεων με το βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Λήψη εικόνων: 19/2/2025

Οι αναρτήσεις δείχνουν ένα απόσπασμα βίντεο από τις αποχαιρετιστήριες δηλώσεις του απερχόμενου προέδρου της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, Κρίστοφ Χόισγκεν, στις 16 Φεβρουαρίου 2025.

Στο σύντομο απόσπασμα, ο Χόισγκεν λέει στα αγγλικά: «Μετά την ομιλία του Αντιπροέδρου Βανς την Παρασκευή, πρέπει να φοβόμαστε ότι η κοινή μας βάση αξιών δεν είναι πλέον τόσο κοινή. Είμαι πολύ ευγνώμων σε όλους εκείνους τους Ευρωπαίους πολιτικούς που μίλησαν και επιβεβαίωσαν τις αξίες και τις αρχές που υπερασπίζονται. Κανείς δεν το έκανε καλύτερα από τον (Ουκρανό) Πρόεδρο Ζελένσκι.» Αφού η κάμερα αλλάζει γωνία λήψης, ακούγεται ο Χόισγκεν να λέει: «Ας ολοκληρώσω, και αυτό γίνεται δύσκολο...», μετά από το οποίο η φωνή του σπάει και φαίνεται να συγκινείται. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος αποχωρεί από τη σκηνή και αγκαλιάζει μια γυναίκα από το κοινό, καθώς το ακροατήριο χειροκροτεί.

Το ίδιο απόσπασμα μαζί με παρόμοιους ισχυρισμούς έχουν εξαπλωθεί σε πολλές γλώσσες, όπως τα αγγλικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά και τα ουγγρικά.

Αλλά ολόκληρο το βίντεο των αποχαιρετιστήριων δηλώσεων δείχνει ότι η στιγμή που συγκινήθηκε ο Χόισγκεν ήρθε περίπου τέσσερα λεπτά μετά την αναφορά του στον Τζέι Ντι Βανς. Το γραφείο τύπου της MSC είπε στο AFP ότι ο Χόισγκεν δάκρυσε επειδή ήταν η τελευταία του διάσκεψη ως προέδρου και περιέγραψε το επεξεργασμένο απόσπασμα ως «παραπλανητικό». Ο ίδιος ο Χόισγκεν το επιβεβαίωσε αυτό σε δήλωση που κοινοποίησε στο AFP, λέγοντας ότι το επεξεργασμένο απόσπασμα παρουσίασε τη συγκινητική σκηνή «εκτός πλαισίου».

Προέλευση του βίντεο

Η 61η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ένα «ηγετικό παγκόσμιο φόρουμ για την διεθνή πολιτική ασφαλείας», πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία από τις 14 έως τις 16 Φεβρουαρίου 2025, συγκεντρώνοντας ηγέτες, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ειδικούς για να συζητήσουν πιεστικά γεωπολιτικά ζητήματα (αρχειοθετημένο εδώ). Ένας από τους ομιλητές ήταν ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά των ευρωπαϊκών πολιτικών για τη μετανάστευση, τα λαϊκιστικά κόμματα και την ελευθερία του λόγου, ασπάζοντας τις απόψεις του Πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο αποκάλεσε τον «νέο σερίφη της πόλης» (αρχειοθετημένο εδώ).

Η ομιλία του Βανς -η οποία επικεντρώθηκε σε βασικά θέματα της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ- αποτέλεσε μια δριμεία επίθεση κατά της MSC σε μια περίοδο διατλαντικής διαφωνίας σχετικά με την Ουκρανία, την άμυνα και το εμπόριο. Η ομιλία σόκαρε ορισμένους κορυφαίους Ευρωπαίους πολιτικούς. Ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς αντέδρασε λέγοντας ότι η Γερμανία απορρίπτει «τους εξωτερικούς που παρεμβαίνουν στη δημοκρατία μας» (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ).

Στις αποχαιρετιστήριες δηλώσεις του την τελευταία μέρα της διάσκεψης, ο Χόισγκεν αναφέρθηκε επίσης στην ομιλία του Τζέι Ντι Βανς, όπως φαίνεται στο viral βίντεο. Ο Χόισγκεν είναι Γερμανός διπλωμάτης που υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου για τρία χρόνια και είχε προηγουμένως αναλάβει σημαντικούς ρόλους στη εξωτερική πολιτική, όπως Πρέσβης της Γερμανίας στον ΟΗΕ και σύμβουλος της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ (αρχειοθετημένο εδώ). Η ομιλία του ήταν λίγο λιγότερο από έξι λεπτά. 

Ένα επεξεργασμένο απόσπασμα περίπου 50 δευτερολέπτων από την ομιλία του Χόισγκεν έγινε γρήγορα viral στα κοινωνικά δίκτυα, με πολλές από τις αναρτήσεις να εμφανίζουν το λογότυπο «RTÉ News» και το όνομα χρήστη «@RTENEWS» στο Instagram. Χρησιμοποιώντας αυτές τις πληροφορίες, βρήκαμε το απόσπασμα στη σελίδα Instagram του Raidió Teilifís Éireann (RTÉ), του εθνικού τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού οργανισμού της Ιρλανδίας (αρχειοθετημένη εδώ). Η ανάρτηση του RTÉ στο Instagram αναφέρει ότι ο Χόισγκεν δάκρυσε καθώς έκλεισε την εκδήλωση, «λίγα λεπτά μετά» το «ευχαριστώ» προς τους Ευρωπαίους ηγέτες για την αντίθεσή τους στην ομιλία του Βανς.

Το RTÉ διαθέτει τα ίδια πλάνα στην ιστοσελίδα του και το συνοδευτικό άρθρο αναφέρει ότι ο «συγκινημένος Κρίστοφ Χόισγκεν» έκλεισε τη διάσκεψη, χωρίς να συνδέει άμεσα την έκφραση συναισθήματος με την αναφορά στον Βανς στην ομιλία του (αρχειοθετημένο εδώ). Ωστόσο, το βίντεο είναι επεξεργασμένο με τρόπο που δημιουργεί μια παραπλανητική εντύπωση για τη σειρά των γεγονότων. Ξεκινά με μια σκηνή από το τέλος της ομιλίας, όπου ο Χόισγκεν σκουπίζει το μάτι του σε μια στιγμή συναισθηματικής φόρτισης, και στη συνέχεια κόβει στην αναφορά του για τον Τζέι Ντι Βανς, ακολουθούμενη από άλλο «άλμα» προς το τέλος του βίντεο, όταν η φωνή του Χόισγκεν σπάει και συγκινημένος αποχωρεί από τη σκηνή.

Ένα άλλο επεξεργασμένο και ελαφρώς μεγαλύτερο απόσπασμα της ομιλίας δημοσιεύθηκε επίσης στη σελίδα YouTube της «The Express Tribune», ενός πακιστανικού ειδησεογραφικού οργανισμού. Αυτό το απόσπασμα δεν ξεκινά με τη σκηνή όπου ο Χόισγκεν σκουπίζει το μάτι του, αλλά είναι κατά τα άλλα επεξεργασμένο με τον ίδιο παραπλανητικό τρόπο (αρχειοθετημένο εδώ). Η γερμανόφωνη ιστοσελίδα της Pravda, ενός ρωσικού κρατικού μέσου ενημέρωσης, αναφέρθηκε στο απόσπασμα της «Express Tribune» στο άρθρο της για την ομιλία του Χόισγκεν.

Μεταξύ των δύο σκηνών πέρασαν αρκετά λεπτά

Πολλές από τις viral αναρτήσεις στα κοινωνικά μέσα ισχυρίζονται ότι τα δάκρυα του Χόισγκεν ήταν μια άμεση αντίδραση στην ομιλία του Τζέι Ντι Βανς. Ωστόσο, το πλήρες βίντεο στην ιστοσελίδα της MSC, καθώς και η ζωντανή μετάδοση που κοινοποιήθηκε από τον γερμανικό τηλεοπτικό οργανισμό Deutsche Welle, δείχνουν ότι ο Χόισγκεν δεν έδειξε καμία ιδιαίτερη συναισθηματική αντίδραση στο τμήμα της ομιλίας που αναφέρει τον Βανς, ούτε αμέσως μετά, και ότι πολλά λεπτά κόπηκαν μεταξύ της αναφοράς στον Βανς και του συγκινητικού τέλους της ομιλίας. Αυτό δημιουργεί την ψευδή εντύπωση στα κοινωνικά δίκτυα ότι οι δύο σκηνές συνέβησαν η μία αμέσως μετά την άλλη.

Στο πλήρες βίντεο στην ιστοσελίδα της MSC, ο Χόισγκεν αναφέρει τον Τζέι Ντι Βανς στο 1 λεπτό και 4 δευτερόλεπτα. Η εκδοχή που κοινοποιήθηκε στα κοινωνικά μέσα χρησιμοποιεί αυτό το τμήμα της ομιλίας μέχρι το 1:25, όταν ο πρόεδρος αναφέρει τον Ζελένσκι. Σε αυτό το σημείο, το παραπλανητικό απόσπασμα που διαδίδεται στα κοινωνικά δίκτυα κόβει στο 5:43 του αρχικού βίντεο, όπου ο Χόισγκεν συγκινείται και η ομιλία τελειώνει. Η σκηνή όπου σκουπίζει το μάτι του, που ανοίγει το βίντεο του RTÉ, στην πραγματικότητα συμβαίνει στο 5:52.

Στα περίπου τέσσερα και μισό λεπτά που λείπουν, ο Χόισγκεν μιλάει για τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων ηγετών στις νέες εξελίξεις σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Αναφέρει επίσης ότι η διάσκεψη δεν αφορούσε μόνο τις διατλαντικές σχέσεις, και ότι υπήρχαν ομιλητές και από την Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Λέει ότι συζητήθηκε «ένα ευρύ φάσμα» παγκόσμιων προκλήσεων και συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων των καταστάσεων στο Σουδάν, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και την Αϊτή. Ολοκληρώνει τονίζοντας τη σημασία του σεβασμού του Χάρτη του ΟΗΕ και της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Μόνο μετά από αυτά έρχεται η τελική σκηνή που εμφανίζεται στα viral βίντεο, όπου ο Χόισγκεν λέει: «Ας ολοκληρώσω, και αυτό γίνεται δύσκολο...», καθώς η φωνή του σπάει και φαίνεται να δακρύζει.

Image

Ο Πρόεδρος της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, Κρίστοφ Χόισγκεν, στη σκηνή της 61ης Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου στις 16 Φεβρουαρίου 2025. (AFP / Tobias SCHWARZ)

Η τελευταία του διάσκεψη ως Προέδρου

Οι διοργανωτές της MSC και ο ίδιος ο Χόισγκεν απάντησαν στις παραπλανητικές αναρτήσεις στα κοινωνικά μέσα, απορρίπτοντας την υπόθεση ότι οι δηλώσεις του Βανς προκάλεσαν τα δάκρυα του προέδρου.

Η ομάδα Τύπου της MSC δήλωσε στο AFP μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 17 Φεβρουαρίου 2025 ότι «ο κ. Χόισγκεν υπέβαλε την παραίτησή του από τη θέση του Προέδρου της MSC την Κυριακή μετά από τρία χρόνια» και για αυτήν την περίσταση «όλη η ομάδα, πολλοί μακροχρόνιοι συμμετέχοντες και φίλοι της διάσκεψης τον αποχαιρέτησαν. Για αυτόν τον λόγο, έριξε μερικά δάκρυα στο τέλος της ομιλίας του». Η ομάδα Τύπου της MSC πρόσθεσε ότι «το βίντεο που αναφέρεται συχνά στο διαδίκτυο έχει επεξεργαστεί και είναι παραπλανητικό».

Η MSC δημοσίευσε παρόμοια απάντηση στο X, λέγοντας ότι ο Χόισγκεν «δεν έριξε μερικά δάκρυα από "απογοήτευση"» και κοινοποίησε έναν σύνδεσμο προς το ολόκληρο βίντεο.

Στο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς το AFP, το γραφείο Τύπου πρόσθεσε μια δήλωση από τον ίδιο τον Χόισγκεν, η οποία αναφέρει: «Ήμουν πραγματικά συγκινημένος από τον θερμό αποχαιρετισμό που έλαβα από όλη την ομάδα της MSC και τόσους πολλούς φίλους μετά την τελευταία μου διάσκεψη ως Προέδρου. Ήταν μια πολύ συναισθηματική στιγμή στη σκηνή στο τέλος της θητείας μου. Ένα βίντεο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο που αποκόπτει αυτή τη σκηνή του αποχαιρετισμού μου από το πλαίσιο. Δυστυχώς, αυτό δείχνει για άλλη μια φορά πώς λειτουργούν οι μηχανισμοί της παραπληροφόρησης».

Ο Χόισγκεν δημοσίευσε την ίδια απάντηση στο X (αρχειοθετημένο εδώ).

Ο Χόισγκεν αντικαθίσταται στη θέση του προέδρου της MSC από τον πρώην Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ και νυν Υπουργό Οικονομικών της Νορβηγίας, Γιενς Στόλτενμπεργκ.