Εικόνα δείχνει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Σύνοδο στο Παρίσι, όχι τον «βασιλιά των Ρομά»

Στις 17 Φεβρουαρίου 2025, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τους σημαντικότερους Ευρωπαίους ηγέτες στο Μέγαρο Ελιζέ στο Παρίσι σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής για να συμφωνήσουν σε μια συντονισμένη απάντηση στην σοκαριστική αλλαγή πολιτικής στάσης σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία από τη νέα αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ). 

Μεταξύ αυτών που συμμετείχαν στη συνάντηση ήταν ηγέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Ισπανία, την Ολλανδία και τη Δανία (αρχειοθετημένο εδώ). Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε ήταν επίσης παρόντες.

Σε αυτό το πλαίσιο, στις 18 Φεβρουαρίου, μια φωτογραφία από τη σύνοδο κορυφής στο Παρίσι άρχισε να κυκλοφορεί στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον ψευδή ισχυρισμό ότι έδειχνε ότι ο «βασιλιάς των Ρομά» είχε προσκληθεί στην εκδήλωση, ενώ ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης είχε παραμεριστεί. Η εικόνα τροποποιήθηκε ελαφρώς για να επισημανθεί ο –λανθασμένα αναγνωρισμένος– άνδρας.

«Η άβολη στιγμή που καλούν τον Βασιλιά των Ρομά (από τα Σκόπια ο τύπος) ως μειονοτικό εκπρόσωπο στην συνδιάσκεψη των Παρισίων χθες για να δουν πως θα απαντήσουν στον Τραμπ και τον Βανς, ΑΛΛΑ, δεν κάλεσαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη!», γράφει αυτή η ανάρτηση στο Facebook. 

Η ίδια φωτογραφία μαζί με τον ψευδή ισχυρισμό κοινοποιήθηκε επίσης από άλλους χρήστες στο Facebook (παραδείγματα εδώ, εδώ και εδώ) και στο X (εδώ). 

Image

Στιγμιότυπο οθόνης της ψευδούς ανάρτησης με την εικόνα στο Facebook. Λήψη εικόνας: 26/2/2025

Ορισμένοι χρήστες απάντησαν με υβριστικά σχόλια, με έναν να γράφει ότι «οι γυφτοσκοπιανοι έχουν ποιο πολύ αξία» από τον «άθλιο» Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Άλλοι έγραψαν ρατσιστικά σχόλια, όπως: «Δεν γίνεται να είναι γύφτος, φοράει γυαλιά». 

Ωστόσο, το πρόσωπο που λανθασμένα χαρακτηρίζεται ως «βασιλιάς των Ρομά» είναι ο Αντόνιο Κόστα, ο σημερινός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας. Στη σύνοδο κορυφής του Παρισιού δεν συμμετείχε ούτε εκπρόσωπος της Βόρειας Μακεδονίας ούτε της κοινότητας των Ρομά.

Όπως αναφέρθηκε σε ρεπορτάζ, αρκετές μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες δυσαρεστήθηκαν που δεν προσκλήθηκαν στη σύνοδο κορυφής, παρότι ήταν ισχυροί υποστηρικτές της Ουκρανίας, με αποτέλεσμα ο Μακρόν να συγκαλέσει άλλη μια συνάντηση για την Ουκρανία στις 19 Φεβρουαρίου 2025 (αρχειοθετημένο εδώ).

Ο Μητσοτάκης συμμετείχε στη συνάντηση αυτή μέσω τηλεδιάσκεψης, ενώ την προηγούμενη ημέρα, στις 18 Φεβρουαρίου, τόνισε σε τηλεδιάσκεψη με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ότι η Ευρώπη οφείλει να μιλά με μία φωνή, στόχος που δεν επιτυγχάνεται με από επιλεκτικά σχήματα συζήτησης ηγετών. 

Φωτογραφία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας έδωσε ως αποτέλεσμα άρθρα που δημοσιεύθηκαν εδώ και εδώ, τα οποία αναφέρουν το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA ως πηγή της εικόνας.

Κάνοντας μια αναζήτηση στην υπηρεσία εικόνων του DPA χρησιμοποιώντας τις λέξεις-κλειδιά «Elysée Palace», βρήκαμε μια παρόμοια φωτογραφία που δείχνει τη «συνάντηση που φιλοξένησε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στο Μέγαρο των Ηλυσίων» στις 17 Φεβρουαρίου 2025. Η φωτογραφία δείχνει τους Ευρωπαίους ηγέτες να κάθονται στο ίδιο στρογγυλό τραπέζι, στην ίδια σειρά και να φορούν τα ίδια ρούχα με την υπό εξέταση εικόνα.

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Κόστα, ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση, δήλωσε ότι πρόκειται για «την αρχή μιας διαδικασίας, η οποία θα συνεχιστεί με τη συμμετοχή όλων των εταίρων που έχουν δεσμευτεί για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη» (αρχειοθετημένος σύνδεσμος εδώ). 

Την αυθεντική φωτογραφία κοινοποίησαν επίσης ο Κόστα και η φον ντερ Λάιεν στους επίσημους λογαριασμούς τους στο X εκείνη την ημέρα. 

Image

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν (Κ) στέκεται δίπλα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Δ) και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα (Α) μετά την άτυπη σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών για να συζητήσουν την κατάσταση στην Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο Μέγαρο των Ηλυσίων στο Παρίσι στις 17 Φεβρουαρίου 2025. (AFP / Ludovic MARIN)

Ο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τον Δεκέμβριο του 2024 και πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, δεν έχει γνωστή καταγωγή Ρομά.

Γεννήθηκε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας στις 17 Ιουλίου 1961. Έχει καταγωγή από την Ινδία, τη Γαλλία και τη Μοζαμβίκη από τον πατέρα του, τον συγγραφέα Ορλάντο Ντα Κόστα, και πορτογαλική καταγωγή από τη μητέρα του, τη δημοσιογράφο Μαρία Αντωνία Πάλλα.

Ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που προέρχεται από εθνική μειονότητα. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Κόστα κατάγεται από τα Σκόπια ή ότι έχει καταγωγή Ρομά.