Οι Σέρβοι διαμαρτύρονται κατά της διαφθοράς, όχι υπέρ της «χριστιανικής γης»

«1,37 εκατομμύρια χριστιανοί βγήκαν στους δρόμους στη Σερβία για να την ανακηρύξουν χριστιανική γη….Στην  Ελλάδα;», αναφέρει στα ελληνικά η περιγραφή ενός βίντεο στο Facebook από τις 10 Δεκεμβρίου 2025, το οποίο έχει έκτοτε κοινοποιηθεί περισσότερες από 1,9 χιλιάδες φορές. Στο βίντεο, ένα τεράστιο πλήθος στέκεται σε μια μεγάλη πλατεία στην πρωτεύουσα της Σερβίας, το Βελιγράδι, κυματίζοντας σερβικές σημαίες. Τα πλάνα τραβήχτηκαν από το μπαλκόνι ενός διαμερίσματος.

Το βίντεο κοινοποιήθηκε και από άλλους χρήστες στο Facebook και κυκλοφόρησε με παρόμοιους ισχυριμούς και σε άλλες γλώσσες, όπως τα ολλανδικά, τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ισπανικά. 

Ωστόσο, η διαδήλωση που φαίνεται στα πλάνα οργανώθηκε με σκοπό την αντιμετώπιση της διαφθοράς στη Σερβία και δεν σχετίζεται με τις «χριστιανικές αξίες» ή την ανακήρυξη οποιασδήποτε «χριστιανικής γης».

Image

Στιγμιότυπο οθόνης της viral παραπλανητικής ανάρτησης με το βίντεο στο Facebook. Το κίτρινο «Χ» προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνας: 16/12/2025

Οι φοιτητικές διαμαρτυρίες πυροδοτήθηκαν από τη θανατηφόρα κατάρρευση της οροφής ενός σιδηροδρομικού σταθμού στην πόλη Νόβι Σαντ τον Νοέμβριο του 2024, η οποία προκάλεσε τον θάνατο 16 ανθρώπων και τον σοβαρό τραυματισμό ενός ακόμη. Τον τελευταίο χρόνο, το κίνημα κατά της διαφθοράς οδήγησε φοιτητές και άλλους υποστηρικτές να διοργανώσουν συγκεντρώσεις σε ολόκληρη τη Σερβία, πολλές από τις οποίες έβγαλαν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους των μεγάλων πόλεων. Η τραγωδία αναζωπύρωσε τη συσσωρευμένη οργή για την καταγγελλόμενη εκτεταμένη διαφθορά στην κυβέρνηση του Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, καθώς και για την ανεπαρκή εποπτεία των κατασκευαστικών έργων.

Διαμαρτυρία κατά της διαφθοράς τον Μάρτιο του 2025

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με βασικά καρέ από το βίντεο έδειξε ότι οι εικόνες της διαμαρτυρίας δεν είναι πρόσφατες και έχουν δημοσιευθεί πριν από τουλάχιστον εννέα μήνες. Οι παλαιότερες αναρτήσεις που βρήκε το AFP χρονολογούνται από τις 15 Μαρτίου 2025, όπως εδώ, εδώ, εδώ και εδώ.

Ένας από τους λογαριασμούς που δημοσίευσε το ίδιο βίντεο στις 15 Μαρτίου 2025, ανήρτησε επίσης πολλά παρόμοια βίντεο από την ίδια οπτική γωνία, που φαινομενικά τραβήχτηκαν από το ίδιο μπαλκόνι. Σε ένα βίντεο, η λεζάντα (αρχειοθετημένος σύνδεσμος) αναφέρει στα αγγλικά «Βελιγράδι, 15 Μαρτίου 2025 – πάνω από 750.000 άνθρωποι διαμαρτύρονται κατά του καθεστώτος και της διαφθοράς». Ένα άλλο σχόλιο του συντάκτη κάτω από ένα από τα βίντεο παρέχει επιπλέον πλαίσιο (αρχειοθετημένο εδώ): «Χθες, 15 Μαρτίου 2025, η Σερβία είδε μία από τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες της εδώ και δεκαετίες».

«Η διαδήλωση υπό την ηγεσία των φοιτητών, με την ονομασία "15η για τους 15", ήταν το αποκορύφωμα των πολύμηνων διαμαρτυριών κατά της διαφθοράς που πυροδοτήθηκαν από την κατάρρευση του στεγάστρου ενός σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ τον Νοέμβριο του 2024, η οποία σκότωσε 15 άτομα», έγραψε ο συντάκτης.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, η διαδήλωση στο Βελιγράδι στις 15 Μαρτίου συγκέντρωσε περίπου 275.000 έως 325.000 άτομα και ήταν μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις εδώ και δεκαετίες στη Σερβία. Το AFP κάλυψε επίσης τη συγκέντρωση (αρχειοθετημένο εδώ).

Ένας δημοσιογράφος του AFP στο Βελιγράδι αναγνώρισε επίσης την τοποθεσία του βίντεο ως την πλατεία Σλάβια, μία από τις μεγαλύτερες στην πρωτεύουσα της Σερβίας. Εντοπίσαμε το ακριβές σημείο όπου τραβήχτηκε το βίντεο στους χάρτες της Google: σε μία από τις πολυκατοικίες στην οδό Μπεογκράντσκα (Beogradska), απέναντι από ένα πάρκο όπου συγκεντρώθηκαν οι διαδηλωτές. Τα κτήρια στο βάθος ταιριάζουν με αυτά στο Google Street View.

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης των κτηρίων που φαίνονται στο βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο (αριστερά) και αυτών στο Google Street View (δεξιά). Τα κόκκινα και πορτοκαλί χρώματα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 15/12/2025

Πλάνα από drone του AFP από εκείνη την ημέρα δείχνουν επίσης πώς χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην ίδια τοποθεσία στην πλατεία Σλάβια. Στις εικόνες φαίνεται το ίδιο πάρκο και η αντανάκλαση των μπλε φώτων από το κτήριο πίσω από τον δρόμο που βρίσκεται παράλληλα με το πάρκο.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης πλάνων από drone από το AFP στο YouTube. Οι σημάνσεις με χρώματα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 15/12/25

Σε ένα διαφορετικό βίντεο του AFP φαίνεται ένα πλήθος από την ίδια γωνία με αυτή στο βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα φανάρια και το ψηλό κτήριο στην άλλη πλευρά του πάρκου είναι ορατά.

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης από το βίντεο που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο (αριστερά) και το βίντεο του AFP από τη διαδήλωση (δεξιά). Οι σημάνσεις με χρώματα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 15/12/25

Παρόμοια βίντεο από την ίδια διαμαρτυρία στις 15 Μαρτίου στη Σερβία έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν και σε άλλες χώρες με ψευδείς ισχυρισμούς ότι έδειχναν άλλες διαδηλώσεις. Το AFP έχει διαψεύσει αυτούς τους ισχυρισμούς εδώ, εδώ και εδώ. Οι φοιτητικές διαμαρτυρίες στη Σερβία έχουν γίνει επίσης στόχος παραπληροφόρησης εντός της χώρας και το AFP έχει γράψει γι' αυτές εδώ.