Αυτό το βίντεο δεν δείχνει τσουνάμι μετά τον σεισμό στην Τουρκία το 2023, αλλά κύματα σε παραλία της Νότιας Αφρικής το 2017

«Τσουνάμι...στα παράλια της Τουρκίας», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook της 6ης Φεβρουαρίου 2023.

Το βίντεο, το οποίο φαίνεται να έχει τραβηχτεί από μια υπερυψωμένη θέση, όπως η οροφή ή ο ψηλός όροφος ενός κτιρίου, δείχνει μεγάλα κύματα να σκάνε σε μια παραλία. Οι φωνές που ακούγονται στο βίντεο μιλούν στα αγγλικά με προφορά που ακούγεται νοτιοαφρικανική.

Image

Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 08/02/2023

Παρόμοιες αναρτήσεις έχουν εντοπιστεί εδώ στο Facebook στα ελληνικά. Το ίδιο βίντεο με παρόμοιους ισχυρισμούς ότι γυρίστηκε στην Τουρκία κοινοποιήθηκε επίσης στα ουκρανικά, αραβικά, ισπανικά, πορτογαλικά, κινέζικα, αγγλικά και από χρήστες στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία.

Ωστόσο, οι ισχυρισμοί είναι ψευδείς. Το βίντεο δεν δείχνει τσουνάμι να πλήττει τις τουρκικές ακτές μετά τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου.

Ένας σεισμός μεγέθους 7,8 βαθμών συγκλόνισε την Τουρκία και τη βόρεια Συρία τις πρώτες πρωινές ώρες της 6ης Φεβρουαρίου 2023. Στις 8 Φεβρουαρίου, ο αριθμός των νεκρών ξεπέρασε τους 11.200, ενώ ο σεισμός ισοπέδωσε επίσης κτίρια και προκάλεσε εκτεταμένες υλικές ζημιές. Οι δονήσεις έγιναν αισθητές μέχρι τη Γροιλανδία.

Είναι ο ισχυρότερος σεισμός που έπληξε την Τουρκία από τον σεισμό της 17ης Αυγούστου 1999, ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε 17.000 ανθρώπους, εκ των οποίων 1.000 στην Κωνσταντινούπολη (Istanbul).

Κύματα στη Νότια Αφρική

Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο βρήκε στο YouTube ένα βίντεο από τη βρετανική ταμπλόιντ The Sun, με ημερομηνία 12 Μαρτίου 2017, με την εξής περιγραφή: «Η παραλία του Ντέρμπαν έκλεισε λόγω υψηλών κυμάτων». Το Ντέρμπαν είναι μια παράκτια νοτιοανατολική πόλη στη Νότια Αφρική. Πρόκειται για το ίδιο βίντεο που χρησιμοποιήθηκε στην ανάρτηση στο Facebook.

Μια δεύτερη διαδικτυακή αναζήτηση οδήγησε σε μια δημοσίευση στην αφρικανική πύλη ροής ειδήσεων eNCA, με ημερομηνία 13 Μαρτίου 2017. Το δημοσίευμα εξηγεί ότι τα κύματα οφείλονται ενδεχομένως σε κυκλώνα στα ανοικτά των ακτών της Μαδαγασκάρης. Για το λόγο αυτό, το Ντέρμπαν είχε κλείσει την πρόσβαση στις παραλίες.

Το άρθρο περιλαμβάνει μια συλλογή από βίντεο από διαφορετικές γωνίες στα οποία φαίνεται ένα ισχυρό κύμα να σπάει πάνω στην άμμο και την ακτογραμμή. Ανάμεσα στα πλάνα είναι και το viral βίντεο που κοινοποιείται αυτές τις μέρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ισχυρισμούς ότι απεικονίζει τον σεισμό της Τουρκίας το 2023.

Ψάχνοντας την περιοχή με το Google Maps, το AFP εξακρίβωσε ότι τα πλάνα τραβήχτηκαν από το μπαλκόνι ενός από τα κτίρια απέναντι από την πλακόστρωτη προκυμαία κοντά στην παραλία του Ντέρμπαν. Παρόμοιες λεπτομέρειες μπορούν να παρατηρηθούν μεταξύ του βίντεο στο Facebook και των δορυφορικών εικόνων του Google Maps:

Image

Στιγμιότυπο του βίντεο που χρησιμοποιήθηκε στην παραπλανητική ανάρτηση στο Facebook (αριστερά) και δορυφορική άποψη της περιοχής στην πόλη Ντέρμπαν (δεξιά). Οι κόκκινοι κύκλοι και τα σχήματα προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 08/02/2023

Οι πισίνες που φαίνονται στα αριστερά του στιγμιότυπου του βίντεο, καθώς και η σειρά των καρυδιών είναι σαφώς ορατές στις δορυφορικές εικόνες του Ντέρμπαν (Durban) στους χάρτες Google.

Το AFP έχει ήδη επαληθεύσει άλλους ισχυρισμούς σχετικά με τον σεισμό του Φεβρουαρίου 2023 στην Τουρκία, εδώ, εδώ και εδώ.

Αναφορές για «μίνι τσουνάμι» στην Κύπρο

Ο σεισμός έγινε έντονα αισθητός και στην Κύπρο, όπου οι άνθρωποι βγήκαν από τα γραφεία ή τα σπίτια τους όταν σημειώθηκε η δεύτερη δόνηση των 7,5 βαθμών.

Άρθρα ανέφεραν επίσης ότι ένα μικρό τσουνάμι καταγράφηκε στις κυπριακές ακτές, στην Αμμόχωστο, χωρίς ωστόσο να προκληθούν ζημιές.