Πλάνα δείχνουν έκρηξη του 2020 στη Βηρυτό, όχι σεισμό στην Τουρκία

Τρεις ημέρες μετά το σεισμό, ο αριθμός των νεκρών είχε ξεπεράσει τους 21 000 ανθρώπους, ενώ δεκάδες χιλιάδες ακόμα είχαν τραυματιστεί και είχαν εκτοπιστεί. Πρόκειται για έναν από τους φονικότερους σεισμούς του 21ου αιώνα.

«Η ΕΚΡΗΞΗ ΣΕ...ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΧΘΕΣ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ ΕΚΕΙ...», γράφει μια ανάρτηση στο Facebook από τις 7 Φεβρουαρίου 2023. Η ανάρτηση κοινοποιεί ένα βίντεο που δείχνει μια μεγάλη έκρηξη κοντά σε μια πόλη. Υπήρχαν παρόμοιοι ισχυρισμοί στα αγγλικά, γερμανικά, κορεατικά, ισπανικά και πορτογαλικά.

Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς.

Image

Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 10/02/2023

Έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού το 2020

Με στιγμιότυπα από το κλιπ, μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο διαπίστωσε ότι η καταγραφή ταιριάζει με πλάνα που τραβήχτηκαν από τον λιβανέζικο ενημερωτικό ιστότοπο Beirut Today και δημοσιεύτηκαν στις 4 Αυγούστου 2020. Η περιγραφή της ανάρτησης στο Twitter έχει ως εξής: «Πλάνα από την τεράστια έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, στο Λίβανο».

Εκατοντάδες τόνοι νιτρικού αμμωνίου που είχαν αποθηκευτεί από αμέλεια εξερράγησαν στο λιμάνι της Βηρυτού στις 4 Αυγούστου 2020. Περισσότεροι από 200 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Βίντεο από την ίδια έκρηξη δημοσίευσαν επίσης το Sky News, το CBS News και Τhe Guardian.

Το AFP εντόπισε τη θέση του βίντεο από τη Βηρυτό στο Google Street View.

Συγκρίνοντας το βίντεο στις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αυτό το Google Street View, μπορείτε να δείτε τα ίδια κτίρια με μπαλκόνια (κόκκινοι κύκλοι), τα ίδια φανάρια σε μια γέφυρα (πορτοκαλί) και το ίδιο κιγκλίδωμα της γέφυρας (πράσινο).

Image

Στιγμιότυπα από το παραπλανητικό βίντεο του Facebook (αριστερά) και το Google Street View στη Βηρυτό. Οι κόκκινοι, πράσινοι και πορτοκαλί κύκλοι προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικονών: 09.02.2023

Η παραπληροφόρηση εκείνη την εποχή ισχυριζόταν ότι η έκρηξη ήταν πυρηνική. Αυτό δεν ήταν αλήθεια, όπως έγραψε το AFP. Προκλήθηκε από πυρκαγιά σε μια αποθήκη που πυροδότησε εκατοντάδες τόνους υψηλής εκρηκτικότητας νιτρικού αμμωνίου, μιας χημικής ουσίας που χρησιμοποιείται στα λιπάσματα.

Η έκρηξη χρησιμοποιήθηκε για αρκετά αφηγήματα παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που το AFP διέψευσε, όπως για παράδειγμα ότι ήταν από τον πόλεμο στην Ουκρανία ή στην Κίνα.

Το πυρηνικό εργοστάσιο της Τουρκίας είναι ακόμα υπό κατασκευή

Μέσω αναζήτησης στις μεγάλες μηχανές αναζήτησης σχετικά με τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας στην Τουρκία, προκύπτει ότι η χώρα ξεκίνησε την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας το 2015 σε συνεργασία με τη Ρωσία. Το έργο ανεστάλη λίγους μήνες αργότερα μετά την κατάρριψη ρωσικού αεροσκάφους από τουρκικό αεροσκάφος. Η κατασκευή επανεκκλινησε το 2018.

Ο πυρηνικός σταθμός Ακουγιού αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2023 στη Μερσίνα της νοτιοανατολικής Τουρκίας, η οποία είναι σεισμογενής περιοχή. Σύμφωνα με το Power Reactor Information System του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, τον Φεβρουάριο του 2023 βρισκόταν ακόμη υπό κατασκευή.

Ο σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου 2023 σημειώθηκε κοντά στην τουρκική πόλη Γκαζιαντέπ, η οποία απέχει περίπου 400 χιλιόμετρα από την τοποθεσία του εργοστασίου Ακουγιού. Μια σύγκριση του βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook με δορυφορικές εικόνες στο Google Maps καθώς και με φωτογραφίες από την ιστοσελίδα του εργοστασίου δείχνει ότι δεν πρόκειται για την ίδια τοποθεσία.

Το βίντεο στις ψευδείς αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει την έκρηξη να λαμβάνει χώρα σε μια δομημένη περιοχή. Ωστόσο, η τοποθεσία του εργοστασίου της Μερσίνας δεν βρίσκεται εντός των όριων καμίας πόλης, όπως φαίνεται στους χάρτες της Google.

Το AFP έχει ερευνήσει αρκετές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κοινοποιούν ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τον σεισμό στην Τουρκία, μεταξύ άλλων στα ελληνικά, τα αγγλικά και τα γαλλικά.