Παλιό βίντεο από χώρα της Ασίας κοινοποιείται ψευδώς ως διαμαρτυρία «κατά του Ερντογάν» στην Τουρκία

Ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, συνελήφθη από την αστυνομία στις 19 Μαρτίου 2025. Ερευνάται για δύο ξεχωριστές υποθέσεις που αφορούν κατηγορίες για διαφθορά και σύνδεση με την τρομοκρατία (αρχειοθετημένο εδώ). 

Ο Ιμάμογλου κατηγορείται για «βοήθεια και υποκίνηση τρομοκρατικής οργάνωσης» και ερευνάται επίσης για «δωροδοκία, εκβιασμό, διαφθορά, διακεκριμένη απάτη και παράνομη απόκτηση προσωπικών δεδομένων με σκοπό το κέρδος ως μέρος εγκληματικής οργάνωσης» μαζί με άλλους 99 υπόπτους (αρχειοθετημένο εδώ). 

Παρά την επιβολή τετραήμερης απαγόρευσης διαδηλώσεων από την τουρκική κυβέρνηση, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από το Δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης το βράδυ της 19ης Μαρτίου για να διαδηλώσουν κατά της σύλληψης του Ιμάμογλου.

Σε αυτό το πλαίσιο, λίγες ώρες αργότερα χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης άρχισαν να κοινοποιούν ένα απόσπασμα βίντεο που έδειχνε πλήθος ανθρώπων και οχημάτων σε έναν δρόμο. «Εξέγερση στην Τουρκία!!! Δεν μπορούν οι δυνάμεις ασφαλείας να σταματήσουν το πλήθος κόσμου που έχουν βγει στους δρόμους!!!», ανέφερε αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 20 Μαρτίου 2025, η οποία έκτοτε έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 200 φορές. 

Το βίντεο κοινοποιήθηκε επίσης και από άλλους χρήστες στο Facebook (εδώ και εδώ) και στο TikTok σε μια ανάρτηση που συγκέντρωσε περισσότερες από 900 κοινοποιήσεις. 

Image

Στιγμιότυπα οθόνης των ψευδών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Λήψη εικόνων: 20/3/2025

Το ίδιο βίντεο μαζί με τον ψευδή ισχυρισμό ότι έδειχνε μια τεράστια διαμαρτυρία στην Τουρκία κυκλοφόρησε και σε άλλες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών, των γερμανικών και των ουγγρικών. 

Έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν και με άλλους παραπλανητικούς ισχυρισμούς, τους οποίους το AFP έχει διαψεύσει εδώ και εδώ. 

Ωστόσο, το βίντεο γυρίστηκε στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Πάπα Φραγκίσκου στο Ανατολικό Τιμόρ στη Νοτιοανατολική Ασία τον Σεπτέμβριο του 2024, όπως διαπίστωσε το AFP. 

Πλάνα από το Ανατολικό Τιμόρ

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με πλάνα από τα πλήθη οδήγησε σε μια καλύτερης ποιότητας έκδοση του βίντεο που δημοσιεύτηκε στο TikTok από τον λογαριασμό @rey.marques στις 11 Σεπτεμβρίου 2024.

Οι ετικέτες και η λεζάντα του βίντεο αναφέρουν ότι γυρίστηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Πάπα στο Ανατολικό Τιμόρ εκείνο το έτος.

Ο Ποντίφικας τέλεσε τη λειτουργία για εκατοντάδες χιλιάδες πιστούς στο μικρό κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας στις 10 Σεπτεμβρίου 2024 (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Περίπου 600.000 άνθρωποι από έναν πληθυσμό 1,3 εκατομμυρίων παρακολούθησαν τη λειτουργία, ανέφερε τότε το Βατικανό σε ανακοίνωσή του, επικαλούμενο τις τοπικές αρχές.

Παρακάτω παρατίθεται ένα στιγμιότυπο οθόνης που συγκρίνει το βίντεο που κοινοποιήθηκε στις ελληνικές αναρτήσεις (αριστερά) και τα πλάνα από την ανάρτηση του 2024 στο TikTok (δεξιά).

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης του βίντεο που κοινοποιήθηκε στις ελληνικές αναρτήσεις (αριστερά) και της αρχικής ανάρτησης στο TikTok (δεξιά). Λήψη εικόνων: 20/3/2025

Το καλύτερης ποιότητας βίντεο δείχνει κάτι που φαίνεται να είναι η σημαία του Ανατολικού Τιμόρ ανάμεσα στο πλήθος και μια αφίσα του Ποντίφικα.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης της ανάρτησης στο TikTok με τη σημαία του Ανατολικού Τιμόρ και μια αφίσα του Ποντίφικα να επισημαίνεται με μπλε και κόκκινο χρώμα από το AFP.

Ο Ρέι Μάρκες, ένας φωτογράφος με έδρα την πρωτεύουσα Ντίλι που είναι διαχειριστής του λογαριασμού TikTok, είχε δηλώσει τότε στο AFP ότι δεν γνώριζε ποιος τράβηξε το βίντεο, αλλά αναγνώρισε τη σκηνή κοντά στο γενικό νεκροταφείο Raikotu στην πόλη.

Το AFP επιβεβαίωσε την τοποθεσία από τα πλάνα συγκρίνοντας τα με εικόνες του Google Street View από την περιοχή (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Ακολουθεί σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης στα οποία το AFP έχει επισημάνει ένα σπίτι, έναν δρόμο και ένα δέντρο στο βίντεο του TikTok (αριστερά) και τα αντίστοιχα στοιχεία στο Google Street View (δεξιά):

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης όπου επισημαίνονται ένα σπίτι, ένας δρόμος και ένα δέντρο στο βίντεο TikTok. Τα μπλε, κόκκινα και πράσινα στοιχεία έχουν προστεθεί από το AFP.

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης όπου επισημαίνονται ένα σπίτι, ένας δρόμος και ένα δέντρο στο Google Street View. Τα μπλε, κόκκινα και πράσινα στοιχεία έχουν προστεθεί από το AFP.

Μια άλλη σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης δείχνει την ύπαρξη των ίδιων παραθύρων και της ίδιας πόρτας σε ένα κτήριο δίπλα σε έναν στύλο φωτισμού στον ίδιο δρόμο.

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης που δείχνει τα ίδια παράθυρα και την ίδια πόρτα σε ένα κτήριο δίπλα σε έναν στύλο φωτισμού στον ίδιο δρόμο στο βίντεο του Facebook (αριστερά) και στο Google street view (δεξιά). Τα κίτρινα και πράσινα στοιχεία έχουν προστεθεί από το AFP. Λήψη εικόνων: 20/3/2025.

Μια ζωντανή μετάδοση στη σελίδα του τοπικού μέσου ενημέρωσης TVET Entertainment στο Facebook έδειξε μια παρόμοια σκηνή με πλήθος κόσμου να περπατάει μετά τη λειτουργία του Πάπα (αρχειοθετημένο εδώ).