Βίντεο έκρηξης δεν δείχνει τον αμερικανικό βομβαρδισμό πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, τραβήχτηκε στη Συρία πριν από μήνες

«Οι ΗΠΑ βομβάρδισαν ξημερώματα τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στο Φορντό, τη Νατάνζ και το Ισφαχάν. Παρακάτω βίντεο με τα πρωτοφανή χτυπήματα!», γράφει αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 22 Ιουνίου 2025, κοινοποιώντας ένα σύντομο βίντεο που δείχνει μια τεράστια πύρινη σφαίρα σε νυχτερινό ουρανό πριν μια δυνατή έκρηξη διακόψει την καταγραφή.

Το βίντεο κοινοποιήθηκε και από άλλους χρήστες στο Facebook και στο Χ. Μεταδόθηκε επίσης από τον τηλεοπτικό σταθμό Mega TV και δημοσιεύτηκε από ελληνικούς ιστότοπους. 

Ορισμένες αναρτήσεις ανέφεραν συγκεκριμένα ότι το βίντεο δείχνει τον αμερικανικό βομβαρδισμό της πυρηνικής εγκατάστασης στο Φορντό του Ιράν.

Παρόμοιοι ισχυρισμοί με το βίντεο κοινοποιήθηκαν και σε άλλες γλώσσες, όπως τα ολλανδικά, τα αγγλικά, τα αραβικά, τα πολωνικά, τα γερμανικά και τα σλοβακικά.

Αλλά το σύντομο κλιπ δείχνει στην πραγματικότητα πλάνα από ισραηλινές επιδρομές σε στρατιωτικές τοποθεσίες στη Συρία τον Δεκέμβριο του 2024 και δεν σχετίζεται με την τρέχουσα σύγκρουση.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης μιας ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 25/6/2025. Το κόκκινο «Χ» προστέθηκε από το AFP.

Οι ΗΠΑ έπληξαν πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν

Το βίντεο έγινε viral μετά την επίθεση αμερικανικών βομβαρδιστικών στις 22 Ιουνίου 2025 με στόχο τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, μιας οχυρωμένης υπόγειας εγκατάστασης βάθους περίπου 90 μέτρων. Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι είχαν ρίξει 14 βόμβες GBU-57 «bunker buster» –ένα ισχυρό όπλο 13.600 κιλών– ως μέρος της επιχείρησης (αρχειοθετημένα εδώ, εδώ και εδώ).

Τα χτυπήματα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, το Ισφαχάν και τη Νατάνζ ήρθαν στον απόηχο μιας αιφνιδιαστικής ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν μια εβδομάδα νωρίτερα, η οποία, σύμφωνα με το Ισραήλ, αποσκοπούσε στο να εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη, από την πλευρά της, αρνείται ότι επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

Στις 25 Ιουνίου 2025, ο Τραμπ επέμεινε ότι τα αμερικανικά πλήγματα είχαν ως αποτέλεσμα την «πλήρη εξάλειψη» των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν, θέτοντας το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας «δεκαετίες πίσω» (αρχειοθετημένο εδώ).

Ωστόσο, αμερικανικά μέσα ενημέρωσης επικαλέστηκαν νωρίτερα μια προκαταρκτική έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, σύμφωνα με την οποία τα χτυπήματα του Σαββατοκύριακου δεν εξάλειψαν πλήρως τους φυγοκεντρητές ή το απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν.

Στις 25 Ιουνίου, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Εσμαΐλ Μπαγκάι δήλωσε ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν υπέστησαν «σοβαρές ζημιές» από τα αμερικανικά και ισραηλινά πλήγματα κατά τη διάρκεια του 12ήμερου πολέμου με το Ισραήλ (αρχειοθετημένο εδώ).

Στις 26 Ιουνίου, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δήλωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ «υπερέβαλε» όσον αφορά τον αντίκτυπο των αμερικανικών επιθέσεων.

Image

Γράφημα με δορυφορική εικόνα από το Planet Labs PBC από τις 19 Μαρτίου 2025, που δείχνει τον πυρηνικό σταθμό Φορντό στο Ιράν. (AFP / Cléa PÉCULIER, Sabrina BLANCHARD, Fred GARET, Frédéric BOURGEAIS)

Βίντεο από τη Συρία το 2024

Ωστόσο, το βίντεο που κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο δεν έχει καμία σχέση με τις πρόσφατες εξελίξεις στο Ιράν.

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με καρέ από το βίντεο αποδεικνύει ότι το κλιπ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο διαδίκτυο πριν από έξι μήνες, στο πλαίσιο ισραηλινών επιθέσεων σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην παράκτια περιοχή Ταρτούς της Συρίας κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ 15 και 16 Δεκεμβρίου 2024.

Τα πλάνα μεταδόθηκαν από πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία εκείνη την εποχή, όπως το Al Jazeera (1), τον αυστραλιανό ειδησεογραφικό ιστότοπο News.com.au (2), τον ιστότοπο Daily Mail της Βρετανίας (3) και άλλους (4, 5), υποδεικνύοντας ότι απεικονίζει τεράστιες εκρήξεις στην περιοχή της Ταρτούς μετά τα πλήγματα (αρχειοθετημένα εδώ: 1, 2, 3, 4, 5).

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε 18 επιδρομές σε «στρατηγικές τοποθεσίες» εκείνη τη νύχτα, χαρακτηρίζοντάς τες ως τις πιο σφοδρές επιδρομές στην περιοχή από το 2012. Το Παρατηρητήριο ανέφερε, επίσης, ότι οι επιθέσεις στόχευαν μια σειρά από τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων μονάδων αεράμυνας και «αποθηκών πυραύλων επιφανείας-επιφανείας».

Στο κοντινό χωριό Μπμάλκα στους λόφους πάνω από την Ταρτούς, ένας δημοσιογράφος του AFP είδε δρόμους γεμάτους με θρυμματισμένα γυαλιά και θραύσματα από κυλινδρικές πόρτες.

Οι επιδρομές ήταν οι τελευταίες σε μια σειρά επιθέσεων με στόχο τις στρατιωτικές δυνατότητες της Συρίας μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου 2024.

Το AFP έχει καταρρίψει και άλλους ψευδείς ισχυρισμούς σχετικά με τον πόλεμο Ιράν-Ισραήλ εδώ και εδώ.