Αναρτήσεις ισχυρίζονται ψευδώς ότι η ΕΕ θα επιτρέπει στα παιδιά να αλλάξουν το φύλο τους «ανεξαρτήτως ηλικίας»
- Δημοσιεύθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2025 στις 10:15
- 6 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: AFP Ρουμανία
- Μετάφραση και προσαρμογή Magdalini GKOGKOU , AFP Greece
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
Η Στρατηγική για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ για την περίοδο 2026-2030 είναι ένα σχέδιο πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αποσκοπεί στην καθοδήγηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) σε θέματα ισότητας και καταπολέμησης των διακρίσεων. Παρόλο που δεν έχει δεσμευτική νομική ισχύ και δεν μπορεί να τροποποιήσει την εθνική νομοθεσία, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαδικτυακά άρθρα ισχυρίζονται ψευδώς ότι θα υποχρεώνει τις χώρες να επιτρέπουν στα παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας, να επιλέγουν ή να αλλάζουν νόμιμα το φύλο τους. Ωστόσο, η φράση που παρατίθεται από τη στρατηγική έχει παρερμηνευτεί. Το έγγραφο απλώς ενθαρρύνει τις χώρες της ΕΕ να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και δεν αναφέρεται σε παιδιά ή ανηλίκους.
Άρθρα (εδώ και εδώ) και αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν στο Facebook (εδώ και εδώ) και το X, στα ελληνικά από τις αρχές Οκτωβρίου 2025, με τον ισχυρισμό ότι «τα παιδιά θα μπορούν να επιλέγουν το φύλο τους σε οποιαδήποτε ηλικία, σύμφωνα με τις νέες προτάσεις της ΕΕ».
Ορισμένες αναρτήσεις αναφέρουν ότι «τα κράτη μέλη της ΕΕ που αμφισβητούν την "ιδεολογία του φύλου" ("gender ideology") και δεν συμμορφώνονται, θα τιμωρούνται με μπλοκάρισμα των ευρωπαϊκών κονδυλίων».
Πολλές παραθέτουν ως «απόδειξη» ένα απόσπασμα από τη νέα στρατηγική που αναφέρει: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διευκολύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, προκειμένου να υποστηρίξει την ανάπτυξη νομικών διαδικασιών αναγνώρισης του φύλου που βασίζονται στην αυτοδιάθεση και δεν υπόκεινται σε ηλικιακά όρια».
Παρόμοιοι ισχυρισμοί κυκλοφόρησαν και σε άλλες γλώσσες, όπως τα ρουμανικά, τα σουηδικά, τα φινλανδικά, τα γερμανικά και τα κροατικά.
Οι ισχυρισμοί που διαδόθηκαν στην Ελλάδα φαίνεται να προέρχονται από ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Telegraph στις 8 Οκτωβρίου 2025 με τίτλο «Τα παιδιά θα μπορούσαν να επιλέγουν το φύλο τους στο σχολείο σύμφωνα με πρόταση της ΕΕ». Ορισμένες αναρτήσεις βασίζονται επίσης σε άρθρο από την εφημερίδα The Times.
Η βρετανική The Telegraph περιέγραψε τη Στρατηγική Ισότητας ΛΟΑΤΚΙ+ για την περίοδο 2026-2030 ως μια «πρόταση της ΕΕ» που θα μπορούσε να επιτρέψει «στα παιδιά να επιλέξουν το δικό τους φύλο» και θα μπορούσε να οδηγήσει στην «κατάργηση των ηλικιακών ορίων στην αναγνώριση φύλου». Το άρθρο πρότεινε επίσης ότι «η θεραπεία για να ελεγχθεί εάν τα παιδιά πραγματικά θέλουν να αλλάξουν το φύλο τους» θα «απαγορευόταν» βάσει του σχεδίου. «Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να τιμωρηθούν επειδή αμφισβητούν την ιδεολογία των φύλων βάσει μιας νέας στρατηγικής που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», αναφέρει.
Ωστόσο, αυτές οι ερμηνείες δεν αντιστοιχούν στο πραγματικό περιεχόμενο του εγγράφου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το έγγραφο δεν εισάγει νέους κανόνες και δεν αναφέρεται σε «παιδιά» ή «ανήλικους». Επιπλέον, η στρατηγική δεν αποτελεί νομοθετική πρόταση, αλλά ένα μη δεσμευτικό πλαίσιο πολιτικής και δεν μπορεί να δημιουργήσει ή να τροποποιήσει νόμους στα κράτη μέλη.
Η στρατηγική αποτελεί μέρος του πλαισίου της Ένωσης Ισότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και παρουσιάστηκε (αρχειοθετημένος σύνδεσμος εδώ) στις 8 Οκτωβρίου 2025. Βασίζεται στην παρόμοια Στρατηγική Ισότητας ΛΟΑΤΚΙ+ για την περίοδο 2020-2025 και θέτει νέες προτεραιότητες για την καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η απασχόληση, η υγεία, η κοινωνική ένταξη και η νομική αναγνώριση φύλου.
'Ενα λανθασμένα ερμηνευμένο απόσπασμα
Το έγγραφο της Ένωσης Ισότητας - Στρατηγική Ισότητας ΛΟΑΤΚΙ+ για την περίοδο 2026–2030, το οποίο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2025, δεν είναι νόμος, αλλά πλαίσιο πολιτικής.
Η στρατηγική «στοχεύει στην προστασία των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ από επιβλαβείς πρακτικές και αδικήματα που υποκινούνται από μίσος, στην ενδυνάμωση των κοινοτήτων και των φορέων ΛΟΑΤΚΙ+ που προωθούν την ισότητα και στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και των κρατών μελών και άλλων φορέων».
Η viral φράση «αυτοδιάθεση χωρίς ηλικιακά όρια» που εμφανίζεται σε αναρτήσεις και άρθρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπάρχει σε ένα τμήμα της στρατηγικής που αφορά τη νομική αναγνώριση φύλου.
Εκεί, η Επιτροπή σημειώνει ότι οι απαιτήσεις για την αλλαγή του νόμιμου φύλου διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ: «Ενώ ορισμένα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει μοντέλα αυτοδιάθεσης, άλλα επιβάλλουν ιατρικές διαδικασίες, οι οποίες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κρίνει ότι ενδέχεται να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα» (σελίδα 15).
Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή αναφέρει ότι θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να ανταλλάξουν βέλτιστες πρακτικές για την ανάπτυξη διαδικασιών αναγνώρισης φύλου «βασισμένων στην αυτοδιάθεση και απαλλαγμένων από ηλικιακούς περιορισμούς».
Αλλά αυτό σημαίνει διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των χωρών και όχι επιβολή κανόνων σε ολόκληρη την ΕΕ, όπως εξήγησε ένας αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνέντευξη Τύπου. Δεν υπήρχε ρητή αναφορά σε «παιδιά» ή «ανήλικους» πουθενά στο έγγραφο.
Ο όρος «χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς» υπήρχε επίσης στη στρατηγική 2020-2025 (σελίδα 16): «Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον τρόπο θέσπισης προσβάσιμης νομικής νομοθεσίας και διαδικασιών για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου με βάση την αρχή της αυτοδιάθεσης και χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς». Το προηγούμενο έγγραφο επίσης δεν έκανε ρητή αναφορά σε «παιδιά» ή «ανήλικους».
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Οι ισχυρισμοί «απλώς δεν αληθεύουν»
Σε επικοινωνία με το AFP, η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Ρουμανία απέρριψε τους ισχυρισμούς που διαδόθηκαν στις 10 Οκτωβρίου 2025, επαναλαμβάνοντας το ίδιο μήνυμα που είχε ανακοινωθεί νωρίτερα την ίδια ημέρα στις Βρυξέλλες στη συνέντευξη Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Κατά την ενημέρωση στις Βρυξέλλες, η εκπρόσωπος της Επιτροπής, Έβα Χρντσίροβα, δήλωσε ότι η στρατηγική στοχεύει να διασφαλίσει «ότι όλοι οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται ισότιμα χωρίς διακρίσεις στην Ευρώπη».
Σύμφωνα με τη Χρντσίροβα, το νέο έγγραφο, που εγκρίθηκε εκείνη την εβδομάδα από το Σώμα των Επιτρόπων, «βασίζεται στην προηγούμενη στρατηγική του 2020» και «προωθεί την ισότητα μέσω της συνεργασίας».
«Τα κράτη μέλη αποφασίζουν για τους δικούς τους νόμους και εμείς τα βοηθάμε να ανταλλάσσουν ό,τι λειτουργεί καλύτερα», πρόσθεσε.
Η εκπρόσωπος υπογράμμισε επίσης ότι «σεβόμαστε πλήρως τις αρμοδιότητες των κρατών μελών, οι οποίες περιλαμβάνουν την αποκλειστική αρμοδιότητα σχετικά με την ηλικία συγκατάθεσης για τη νομική αναγνώριση του φύλου».
«Οποιαδήποτε υπόνοια ότι η Επιτροπή θα υποχρεώσει ή θα επιβάλει τέτοια μέτρα στα κράτη μέλη απλώς δεν είναι αληθής», είπε.
Η πλήρης δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι διαθέσιμη εδώ (αρχειοθετημένο σύνδεσμος εδώ).
Όσον αφορά την έκφραση «ελεύθερο από ηλικιακούς περιορισμούς», η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Βουκουρέστι διευκρίνισε ότι αυτό δεν αναφέρεται σε παιδιά ή ανηλίκους: «Οι ηλικιακοί περιορισμοί σε αυτόν τον τομέα του δικαίου εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των κρατών μελών», δήλωσε. «Ωστόσο, για να αποφευχθεί οποιαδήποτε παρεξήγηση: η Επιτροπή δεν είχε κατά νου τους ανηλίκους όταν αναφερόταν σε ηλικιακούς περιορισμούς», είπε στο AFP μέσω μηνύματος στις 10 Οκτωβρίου 2025.
«Στην πραγματικότητα, οι υποθέσεις του ΕΔΑΔ που αναφέρονται σε αυτό το πλαίσιο στη στρατηγική αφορούσαν όλες ενήλικες, ορισμένοι από τους οποίους ήταν άνω των 60 ετών κατά τον χρόνο άσκησης της αγωγής», πρόσθεσε.
Η αναφορά της Επιτροπής σε «υποθέσεις του ΕΔΑΔ» αφορά αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με τη νομική αναγνώριση φύλου για ενήλικες, όπως οι A.P., Garçon και Nicot κατά Γαλλίας (2017), Y.T. κατά Βουλγαρίας (2020) και X και Y κατά Ρουμανίας (2021), στις οποίες το Δικαστήριο έκρινε ότι η απαίτηση χειρουργικής επέμβασης ή στείρωσης για την αλλαγή νόμιμου φύλου παραβίαζε το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή. Αυτές είναι βασικές υποθέσεις στις οποίες η ΕΕ έχει αναφερθεί (αρχειοθετημένο εδώ) σε προηγούμενα έγγραφα ισότητας ΛΟΑΤΚΙ+ και καμία δεν αφορούσε παιδιά ή ανηλίκους.
Μία από τις κορυφαίες οργανώσεις για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη Ρουμανία, η Asociația ACCEPT, προειδοποίησε επίσης μέσω μιας ανάρτησης στο Facebook ότι η ιστορία που έγινε viral είναι ψευδής και τροφοδοτεί την παραπληροφόρηση κατά των τρανς ατόμων. Η οργάνωση υπογράμμισε ότι «σε καμία ευρωπαϊκή χώρα που επιτρέπει σε ανηλίκους να υποβληθούν σε νόμιμες διαδικασίες αναγνώρισης φύλου δεν είναι αυτό δυνατό χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων τους, μετά από μια μακρά διαδικασία που εποπτεύεται από τα δικαστήρια ή τις αρμόδιες διοικητικές αρχές», προσθέτοντας ότι «ο ρόλος του γονέα ή του νόμιμου εκπροσώπου είναι απαραίτητος και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν προτίθεται να το αλλάξει αυτό».
Η ΕΕ δεν έχει αρμοδιότητα στο οικογενειακό δίκαιο
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει νομοθετική αρμοδιότητα στον τομέα του οικογενειακού δικαίου ή της νομικής αναγνώρισης του φύλου, τομείς που εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της εθνικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με την επίσημη σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Οικογενειακό Δίκαιο στην ΕΕ, «αν και το οικογενειακό δίκαιο παραμένει αρμοδιότητα των χωρών της ΕΕ, η ΕΕ μπορεί να νομοθετεί για το οικογενειακό δίκαιο εάν υπάρχουν διασυνοριακές επιπτώσεις». Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, απαιτείται ειδική νομοθετική διαδικασία: «όλες οι χώρες της ΕΕ πρέπει να συμφωνήσουν ομόφωνα και πρέπει να ζητηθεί η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» (αρχειοθετημένος σύνδεσμος εδώ).
Συνεπώς, η Επιτροπή δεν έχει τη δικαιοδοσία να αλλάξει μονομερώς τους κανόνες σχετικά με την ελάχιστη ηλικία, τις ιατρικές διαδικασίες ή τη γονική συναίνεση. Σε τέτοιες στρατηγικές, η Επιτροπή προτείνει μόνο ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών και μέτρα συνεργασίας για την προώθηση της ισότητας και την καταπολέμηση των διακρίσεων.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νόμο για τη «νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου» (4491/2017), το άτομο «έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της ταυτότητας φύλου του ως στοιχείου της προσωπικότητάς του» και «δικαίωμα στο σεβασμό της προσωπικότητάς του με βάση τα χαρακτηριστικά φύλου του». Την τρέχουσα διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν τα διεμφυλικά άτομα προκειμένου να αναγνωριστεί η ταυτότητα φύλου τους μπορείτε να διαβάσετε στο κείμενο εδώ.
Περισσότερα άρθρα επαλήθευσης γεγονότων για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας
