Οι Βρετανοί χωρίς ψηφιακή ταυτότητα δεν θα πρέπει να πληρώνουν 85 λίρες κάθε φορά που θα χρειάζεται να αποδείξουν την ταυτότητά τους

«Ο Κιρ Στάρμερ θα επιβάλλει βαριά πρόστιμα στους Βρετανούς πολίτες που απορρίπτουν την ψηφιακή ταυτότητα», γράφει αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 25 Οκτωβρίου 2025. Η ανάρτηση περιλαμβάνει έναν υπερσύνδεσμο που οδηγεί σε ένα ελληνικό άρθρο το οποίο επικαλείται ως πηγή του το ηλεκτρονικό μέσο The People's Voice, το οποίο έχει επανειλημμένα ελεγχθεί από το AFP για διάδοση παραπληροφόρησης – για παράδειγμα, εδώ, εδώ και εδώ.

Το άρθρο στα ελληνικά αποτελεί μια μετάφραση του άρθρου από την εφημερίδα The People's Voice. Σύμφωνα με το κείμενο, ο Στάρμερ έχει μεταβεί από «διαβεβαιώσεις για εθελοντική ψηφιακή ταυτότητα σε ένα καθεστώς υποχρεωτικής ψηφιακής συμμόρφωσης», οι συνέπειες της οποίας «μπορεί σύντομα να περιλαμβάνουν εξοντωτικά τέλη».

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2025, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε τα σχέδιά της να εισαγάγει ένα νέο σύστημα ψηφιακής ταυτοποίησης έως το 2029, το οποίο θα είναι δωρεάν για λήψη και υποχρεωτικό για την επαλήθευση του «δικαιώματος εργασίας» στη χώρα. Σύμφωνα με τις αρχές, το σύστημα θα διευκολύνει την πρόσβαση σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες, θα μειώσει την πιθανότητα παράνομης απασχόλησης και θα ενισχύσει την ασφάλεια μέσω σύγχρονων τεχνολογιών κρυπτογράφησης και επαλήθευσης ταυτότητας.

Τα σχέδια της κυβέρνησης έχουν αντιμετωπίσει σημαντική δημόσια αντίδραση. Ένα αίτημα κατά του συστήματος ψηφιακής ταυτότητας έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 2,9 εκατομμύρια υπογραφές και, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η υποστήριξη για την πρόταση μειώθηκε απότομα μετά την ανακοίνωσή της από τον Κιρ Στάρμερ τον Σεπτέμβριο.

Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι η πρωτοβουλία δεν περιλαμβάνει την υποχρεωτική ψηφιακή ταυτοποίηση για όλους τους πολίτες και η άρνηση ή η μη κατοχή ψηφιακής ταυτότητας δεν θα αποτελεί ποινικό αδίκημα.

Παρόμοιες αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν και από άλλους χρήστες του Facebook, όπως αυτός εδώ που κάνει λόγο για πρόστιμο «85 λιρών», και στο Χ από τη δημοσιογράφο Μαρία Δεναξά, η οποία έχει διασπείρει και στο παρελθόν παραπλανητικούς ισχυρισμούς, καθώς και από ελληνικές ιστοσελίδες (εδώ, εδώ και εδώ). 

«Ο Μητσοτάκης θα κάνει το ίδιο αν οι Έλληνες δεν ξυπνήσουν», προσθέτει ο τίτλος του άρθρου στα ελληνικά, ενώ ένας χρήστης κάτω από τις αναρτήσεις εξέφρασε φόβο πως κάτι παρόμοιο θα γίνει και στην Ελλάδα: «Τι μας περιμένει! Άντε να βγούμε ζωντανοί κι απ' αυτή την πανδημία!». 

Στην Ελλάδα, ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε εν μέσω αντιδράσεων μέρους της κοινωνίας για τον προσωπικό αριθμό, η προθεσμία για την έκδοση του οποίου έληξε στις 5 Νοεμβρίου 2025, και τις νέες ταυτότητες, οι οποίες διαθέτουν αναβαθμισμένα στοιχεία ασφαλείας και θα αντικαταστήσουν τις παλιές μέχρι το καλοκαίρι του 2026, ότι πρόκειται για «εργαλεία επιτήρησης και ελέγχου».

Ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε επίσης και σε άλλες γλώσσες όπως τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα βουλγαρικά.

Ορισμένες από τις αναρτήσεις περιλαμβάνουν σύντομα αποσπάσματα στα οποία ο Στάρμερ αναφέρει το ποσό των 85 λιρών κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με δημοσιογράφους: «Μπορείτε ακόμη να χρησιμοποιείτε το διαβατήριό σας ή το πιστοποιητικό γέννησής σας ή τους τρεις τραπεζικούς σας λογαριασμούς, αν θέλετε· ωστόσο, πολλές φορές μπορείτε να επιλέξετε να πληρώσετε 85 λίρες σε μια εταιρεία για να αποδείξετε ποιος είστε κάθε φορά που χρειάζεται, ή μπορείτε να ακολουθήσετε τον εύκολο δρόμο, δηλαδή να αποκτήσετε ψηφιακή ταυτότητα», τους λέει.

Ωστόσο, μια έρευνα του AFP διαπίστωσε ότι τα αποσπάσματα έχουν αποκοπεί και τα λόγια του Στάρμερ έχουν αφαιρεθεί από το αρχικό πλαίσιό τους.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης ψευδών ισχυρισμών στο διαδίκτυο. Τα κόκκινα «Χ» προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 26/11/2025

Δηλώσεις εκτός πλαισίου

Για να κατανοήσει το πλήρες πλαίσιο στο οποίο ο Στάρμερ ανέφερε το ποσό των 85 λιρών που έγινε αφορμή για τη διάδοση παραπλανητικών ισχυρισμών, η υπηρεσία ελέγχου γεγονότων του AFP αναζήτησε στο διαδίκτυο μια μεγαλύτερη εκδοχή του βίντεο της συνομιλίας του με δημοσιογράφους.

Πραγματοποιώντας μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με καρέ από το βίντεο, το AFP διαπίστωσε ότι το κλιπ καταγράφηκε κατά την επίσκεψη του Στάρμερ στο Μπράιτον στις 23 Οκτωβρίου 2025 (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Το AFP βρήκε ένα βίντεο στο οποίο ο Στάρμερ συνομιλεί με δημοσιογράφους, όπου ανέφερε το παράδειγμα ενός ζευγαριού με το οποίο είχε μιλήσει [στο 00:50 του αποσπάσματος], το οποίο βρισκόταν στη διαδικασία αγοράς κατοικίας (αρχειοθετημένος σύνδεσμος). Για να λάβουν στεγαστικό δάνειο, οι οικονομικοί τους σύμβουλοι είχαν προσλάβει μια ιδιωτική εταιρεία για να επαληθεύσει τις ταυτότητές τους και καθένας από αυτούς είχε πληρώσει 85 λίρες για την υπηρεσία, είπε. «Άρα συνολικά πλήρωσαν 170 λίρες για να ελεγχθεί η ταυτότητά τους. Μια ψηφιακή ταυτότητα στο κινητό τους θα είχε γλιτώσει όλη αυτή την ταλαιπωρία», πρόσθεσε.

Στο ίδιο απόσπασμα, αναφορικά με την ψηφιακή ταυτότητα, ο Στάρμερ συνεχίζει λέγοντας ότι «πέρα από την εργασία, αυτή δεν θα είναι υποχρεωτική, επομένως κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να την έχει».

Ο Στάρμερ θυμήθηκε την εμπειρία του ζευγαριού σε μια ανάρτηση στο X στις 24 Οκτωβρίου (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Επαλήθευση ταυτότητας στο Ηνωμένο Βασίλειο

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η επαλήθευση ταυτότητας απαιτείται επί του παρόντος σε μια σειρά από περιπτώσεις, ακόμη και χωρίς κεντρικό σύστημα ψηφιακής ταυτοποίησης. Αυτό περιλαμβάνει διαδικασίες όπως η εγγραφή εταιρείας, οι αγορές ακινήτων, η υποβολή αίτησης για στεγαστικό δάνειο και άλλες. Στην περίπτωση συναλλαγών ακινήτων, διενεργούνται έλεγχοι για ξέπλυμα χρήματος για να διασφαλιστεί ότι η χρηματοδότηση προέρχεται από νόμιμη πηγή. Οι πελάτες που χρειάζεται να αποδείξουν την ταυτότητά τους και την προέλευση των χρημάτων για την αγορά ενός ακινήτου μπορούν να αναθέσουν τους ελέγχους ταυτότητάς τους σε τρίτο πάροχο έναντι αμοιβής. Κατά την αίτηση για στεγαστικό δάνειο, για παράδειγμα, η μέση τιμή για μια τέτοια υπηρεσία μπορεί να φτάσει έως και τις 150 λίρες ανά άτομο, σύμφωνα με αυτόν τον ιστότοπο συμβούλων ακίνητης περιουσίας και αγοραπωλησιών.