Όχι, η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει απαγορεύσει τους φούρνους μικροκυμάτων- πρόκειται για απάτη του 2019
- Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε πριν τουλάχιστον ένα έτος.
- Δημοσιεύθηκε στις 13 Απριλίου 2022 στις 14:19
- 9 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Théophile BLOUDANIS, AFP Ελλάδα
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
«Η ιαπωνική κυβέρνηση αποφάσισε να πετάξει όλους τους φούρνους μικροκυμάτων στη χώρα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Αιτία αυτής της απαγόρευσης: επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Χιροσίμα μελέτησαν και ανακάλυψαν ότι τα 'ραδιοκύματα' των μικροκυμάτων έχουν προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη στην υγεία τα τελευταία 20 χρόνια απ'ό,τι οι αμερικανικές ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (...)», αναφέρει η εν λόγω ανάρτηση στο Facebook. Από μόνη της, η ανάρτηση συγκεντρώνει περισσότερες από 1.100 κοινοποιήσεις.
Η ίδια ανάρτηση προσθέτει: «Οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι τα τρόφιμα που θερμαίνονται σε φούρνους μικροκυμάτων έχουν πολλές ανθυγιεινές δονήσεις και ακτινοβολίες. Όλα τα εργοστάσια φούρνων μικροκυμάτων στην Ιαπωνία κλείνουν. Η Νότια Κορέα ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να κλείσει όλα τα εργοστάσια φούρνων μικροκυμάτων μέσα στο 2021 και η Κίνα το 2023.»
Η ανάρτηση στο Facebook περιλαμβάνει επίσης μια λίστα με συστάσεις, που ισχυρίζονται ότι προέρχονται από ιαπωνικές και αμερικανικές αρχές, σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης χρήσης φούρνων μικροκυμάτων. Ωστόσο, οι αρχές λένε ότι αυτό είναι αβάσιμο και ότι τα μικροκύματα δεν είναι επιβλαβή όταν χρησιμοποιούνται σωστά.
Ο ισχυρισμός ότι η Ιαπωνία και άλλες χώρες απαγορεύουν τους φούρνους μικροκυμάτων είναι μια παλιά απάτη που κυκλοφόρησε σε πολλές γλώσσες το 2019, όταν είχε ήδη καταρριφθεί, μεταξύ άλλων από το AFP Αργεντινής και το AFP Αυστραλίας. Η ιαπωνική κυβέρνηση δεν ανακοίνωσε ποτέ την απαγόρευση των φούρνων μικροκυμάτων ή ότι θα κλείσει τα εργοστάσια που τους παράγουν.
Εντοπίζεται σε ρωσικό σατιρικό ιστότοπο
Δημοσιεύσεις στο Facebook με παρόμοιους ισχυρισμούς έχουν εντοπιστεί εδώ, εδώ και εδώ. Συνολικά, έχουν περισσότερες από 380 κοινοποιήσεις.
Μια διαδικτυακή αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά στα αγγλικά και στα ρωσικά, διαπιστώνει ότι ο ισχυρισμός προέρχεται από ένα άρθρο σε έναν ρωσόφωνο ιστότοπο παρωδίας, το Panorama, που δημοσιεύθηκε στις 3 Μαρτίου 2019 και είχε τίτλο «Η Ιαπωνία θα καταργήσει σταδιακά τους φούρνους μικροκυμάτων έως το 2020.» Μετά από μετάφραση από το ρωσικό πρωτότυπο, επιβεβαιώνουμε ότι το κείμενο του άρθρου του Panaroma του 2019 είναι σε μεγάλο βαθμό πανομοιότυπο με αυτό της ανάρτησης στο Facebook τον Απρίλιο του 2022.
Το Panorama ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται για σατιρική δημοσίευση με την ακόλουθη προειδοποίηση στην ιστοσελίδα του, η οποία έχει ως εξής: «Όλο το υλικό που εμφανίζεται στο panorama.pub είναι, χωρίς εξαίρεση, σάτιρα και μυθοπλασία. Το Panorama.pub δεν επιχειρεί να αντιστοιχίσει τα κείμενα με πραγματικές προσωπικότητες και γεγονότα».
Το Panorama δηλώνει στον ιστότοπό του ότι το λογότυπό του γράφει «σατιρική δημοσίευση» με κίτρινα γράμματα σε ρωσική γραφή, τα οποία είναι ορατά παρακάτω.
Η σελίδα του στο Twitter έχει την περιγραφή στα ρωσικά και στα αγγλικά: (Παρωδία).
Σε συνέντευξη που παραχώρησαν το 2019 στη ρωσική πλατφόρμα Tjournal, οι δημοσιογράφοι του περιοδικού τονίζουν: «Το Panorama είναι μια σατιρική έκδοση, δεν υπάρχει τίποτα σοβαρό». Η συνέντευξη περιγράφει το Panorama ως τη ρωσική εκδοχή του αμερικανικού ειδησεογραφικού ιστότοπου παρωδίας, The Onion. Στην Ελλάδα, αυτό θα μπορούσε να συγκριθεί με τις σατιρικές ιστοσελίδες Το Κουλούρι ή Το Βατράχι.
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας δεν ανακοίνωσε ποτέ απαγόρευση
Δεδομένου ότι το αρχικό άρθρο είναι από το 2019, οι ισχυρισμοί ότι οι φούρνοι μικροκυμάτων θα απαγορευτούν από την ιαπωνική κυβέρνηση «μέχρι το τέλος του έτους» θα σήμαινε ότι μια τέτοια απαγόρευση θα ήταν ήδη σε ισχύ.
Αυτό όμως συμβαίνει. Οι φούρνοι μικροκυμάτων εξακολουθούν να πωλούνται στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, όπως πιστοποιεί η σελίδα της χώρας στο Amazon. Οι φούρνοι μικροκυμάτων εξακολουθούν επίσης να παράγονται στην Ιαπωνία, όπως φαίνεται στον ιστότοπο της Sharp Corporation, μιας ιαπωνικής πολυεθνικής εταιρείας που σχεδιάζει και κατασκευάζει ηλεκτρονικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των φούρνων μικροκυμάτων.
Το γραφείο του AFP στο Τόκιο επιβεβαίωσε ότι η ιαπωνική κυβέρνηση δεν ανακοίνωσε ποτέ την απαγόρευση της χρήσης και της παραγωγής φούρνων μικροκυμάτων. Μια αναζήτηση στην επίσημη ιστοσελίδα του Ιάπωνα πρωθυπουργού δεν έδωσε επίσης κανένα αποτέλεσμα για μια τέτοια ανακοίνωση. Μόνο ένα σχετικά πρόσφατο έγγραφο (που χρονολογείται από το 2005), αναφέρει φούρνους μικροκυμάτων. Δεν αφορά όμως θέματα δημόσιας υγείας, αλλά το «Σχέδιο εφαρμογής του Πρωτοκόλλου του Κιότο» που αφορά οικολογικούς στόχους και στόχους εξοικονόμησης ενέργειας της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Μια δεύτερη αναζήτηση έγινε επίσης στον επίσημο λογαριασμό Twitter της ιαπωνικής κυβέρνησης. Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα σχετικά με την απαγόρευση των φούρνων μικροκυμάτων.
Σύμφωνα με τη γερμανική διαδικτυακή πύλη Statista, ο ιαπωνικός τομέας των φούρνων μικροκυμάτων ανέρχεται σε έσοδα 451 εκατ. δολαρίων το 2022. Η αγορά αναμένεται να αναπτυχθεί με ετήσιο ρυθμό 2,88%, σύμφωνα και πάλι με το Statista.
Μετά από αναζήτηση τόσο στους δικτυακούς τόπους της κυβέρνησης της Νότιας Κορέας όσο και της Κίνας, δεν βρέθηκε καμία ένδειξη απαγόρευσης των φούρνων μικροκυμάτων.
Η ίδια πληροφορία επαληθεύτηκε το 2019 από τη γαλλική εφημερίδα Libération, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν ψευδής ο ισχυρισμός ότι οι χώρες αυτές σχεδίαζαν να απαγορεύσουν τους φούρνους μικροκυμάτων.
Μελέτες δείχνουν ότι τα μικροκύματα έχουν σχέση με τον καρκίνο;
Το ψευδές άρθρο και οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ισχυρίζονται επίσης ότι μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Χιροσίμα διαπίστωσε ότι η ραδιενέργεια από τα μικροκύματα προκάλεσε «περισσότερες βλάβες στην υγεία από τις αμερικανικές ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.» Ωστόσο, δεν βρήκαμε καμία μελέτη του είδους, μετά από αναζήτηση που κάναμε στην ιστοσελίδα του ιαπωνικού πανεπιστημιακού ιδρύματος. Το γραφείο του AFP στο Τόκιο επιβεβαίωσε ότι δεν μπόρεσε επίσης να βρει κανένα ίχνος τέτοιας μελέτης που να έχει δημοσιευτεί από το εν λόγω πανεπιστήμιο.
Οι παραπλανητικές αναρτήσεις στο Facebook αναφέρονται επίσης σε 12 συστάσεις σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου που εκδόθηκαν από το λεγόμενο Kashira Cancer Center. Αυτές περιλαμβάνουν τη μη κατανάλωση ραφιναρισμένων ελαίων ή ζωικού γάλακτος, τη μη χρήση φούρνων μικροκυμάτων και την κατανάλωση νερού πριν από το βούρτσισμα των δοντιών. Ωστόσο, μετά από αναζήτηση στο διαδίκτυο τόσο στα αγγλικά όσο και στα ιαπωνικά (Kashira Cancer Centerカシラがんセンター), φαίνεται ότι δεν υπάρχει τέτοιο κέντρο.
Στην Ιαπωνία, το Εθνικό Κέντρο Καρκίνου του υπουργείου Υγείας διευθύνει τα εθνικά προγράμματα για τη θεραπεία, την πρόληψη και τον έλεγχο του καρκίνου, καθώς και την έρευνα και την εκπαίδευση στον τομέα αυτό. Στην ιστοσελίδα τους δεν αναφέρεται κανένας λεπτομερής κατάλογος σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου, όπως γράφεται στη δημοσίευση στο Facebook. Δεν υπάρχει επίσης τίποτα για τη σύνδεση μεταξύ ραδιενέργειας, φούρνων μικροκυμάτων και ανθρώπινης υγείας.
Οι παραπλανητικές δημοσιεύσεις στο Facebook ισχυρίζονται επίσης ότι η Αμερικανική Ιατρική Ένωση (AMA) που περιλαμβάνει περισσότερες από 190 ιατρικές εταιρείες, έχει επικαλεστεί την Αμερικανική Αντικαρκινική Οργάνωση και συμβουλεύσει κατά της κατανάλωσης ποτών από ζεστά πλαστικά ποτήρια και της κατανάλωσης ζεστών τροφίμων τυλιγμένων σε χαρτί, χαρτόνι ή πλαστικό. Η οργάνωση έχει δημοσιεύσει κατευθυντήριες γραμμές για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου από το 1980 και δημοσιεύει επίσης τις πιο κοινές αιτίες του καρκίνου και άλλες συμβουλές για τον έλεγχο του καρκίνου. Δεν αναφέρεται, ωστόσο, η αποφυγή ποτών ή φαγητού σε ζεστά πλαστικά ποτήρια ή περιτυλίγματα.
Στην Ελλάδα, ο φορέας που ασχολείται με την έρευνα για τον καρκίνο είναι το Ελληνικό Ίδρυμα Ερευνών για τον Καρκίνο (ΕΛΙΕΚ). Ασχολείται με την προώθηση της έρευνας στον τομέα της ογκολογίας, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού και της υλοποίησης κλινικών ερευνών για τον καρκίνο.
Τα μικροκύματα δεν είναι επιβλαβή για τον οργανισμό, λένε οι ειδικοί
Όσον αφορά την επίδραση της ακτινοβολίας από ραδιοκύματα, συμπεριλαμβανομένων των μικροκυμάτων, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία γράφει ότι «όταν οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αποτελούν κίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων». Εξηγεί επίσης ότι οι έρευνες δεν έχουν αποδείξει άμεση σχέση μεταξύ καρκίνου και ραδιοκυμάτων, συμπεριλαμβανομένων «μελετών σε άτομα που μπορεί να έχουν εκτεθεί σε ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Δεν έδειξαν σαφή αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου».
Οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούν μικροκύματα, τα οποία είναι διαφορετικά από τα «ραδιοκύματα» που αναφέρονται στο σατιρικό άρθρο του Panorama και τα οποία υιοθετήθηκαν στις παραπλανητικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία με το AFP, ο Μιχάλης Κόκκορης, καθηγητής πειραματικής πυρηνικής φυσικής και εφαρμογών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), εξήγησε τη διαφορά: «Τα μικροκύματα είναι ένα είδος ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων ή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, τα οποία βρίσκονται στην περιοχή μετά την υπεριώδη και την υπέρυθρη ακτινοβολία. Αποτελούν στην πραγματικότητα το αντίθετο της ιονίζουσας ακτινοβολίας, την οποία ονομάζουμε ραδιενέργεια».
Ο καθηγητής εξηγεί ότι αυτοί οι τύποι κυμάτων αλληλεπιδρούν με την ύλη, αλλά δεν την ιονίζουν, όπως θα έκανε η ραδιενέργεια. «Σε κάθε περίπτωση, δεν έχουν τις δραματικές επιπτώσεις στο σώμα, όπως αυτές της ραδιενέργειας». Πρόσθεσε ότι «τα μικροκύματα έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως στο παρελθόν, μέχρι σήμερα. Πρόκειται, για παράδειγμα, για τα κύματα της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου κ.λπ. σε μικρές και μεγάλες αποστάσεις και, τέλος, των φούρνων μικροκυμάτων».
Ο Κόκκορης εξήγησε πώς λειτουργούν: «Αυτές οι συσκευές χρησιμοποιούν στην πραγματικότητα την ίδια συχνότητα με το νερό, η οποία το θερμαίνει και οτιδήποτε βρίσκεται κοντά σε ένα μόριο νερού, αφού αυτό είναι το πιο συνηθισμένο στα τρόφιμα».
Αυτό το βίντεο του AFP εξηγεί στα αγγλικά μερικές από τις μορφές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που υπάρχουν στο περιβάλλον μας.
Ο καθηγητής επισημαίνει ότι έχουν γίνει πολλές έρευνες για τη μη ιονίζουσα ακτινοβολία, όπως τα μικροκύματα. «Όλη η επιστήμη αποδεικνύει ότι δεν προκαλούν μόνιμες βλάβες. Οι άνθρωποι ζουν και αντιμετωπίζουν τη μη ιονίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία εδώ και 120 χρόνια. Δεν έχει παρατηρηθεί αύξηση των επιπέδων καρκίνου πέραν του στατιστικού λάθους. Είναι η ίδια ηλεκτρομαγνητική ιστορία που διδάσκουμε στο πανεπιστήμιο και στο πολυτεχνείο, αυτό ξέρουμε όλοι, δεν έχουμε νέα δεδομένα».
Οι ίδιες πληροφορίες είναι διαθέσιμες και στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, η οποία επίσης αναφέρει ότι η έκθεση σε αυτά τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα «δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό, σε αντίθεση με τη ραδιενέργεια».
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει επίσης ότι τα μικροκύματα δεν είναι επικίνδυνα για την υγεία «όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή». Προσθέτει ότι «τα τρόφιμα που μαγειρεύονται σε φούρνο μικροκυμάτων είναι εξίσου ασφαλή και έχουν την ίδια θρεπτική αξία με εκείνα που μαγειρεύονται σε παραδοσιακό φούρνο».
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας