Όχι, αυτό το βίντεο δεν αποδεικνύει ότι οι θάνατοι των Τσαουσέσκου ήταν ψεύτικοι - είναι μια καλλιτεχνική ταινία μικρού μήκους από το 1991

  • Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε πριν τουλάχιστον ένα έτος.
  • Δημοσιεύθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 στις 14:14
  • 7 λεπτά ανάγνωσης
  • Του/Της: Théophile BLOUDANIS, AFP Ελλάδα
    

Ένα απόσπασμα από μια ελβετική ταινία μικρού μήκους του 1991 δεν δείχνει ότι ο θάνατος του πρώην Ρουμάνου δικτάτορα Νικολάε Τσαουσέσκου και της συζύγου του Έλενα ήταν σκηνοθετημένος, αντίθετα με τους ισχυρισμούς σε αναρτήσεις στο Facebook που κοινοποιούν το εν λόγω απόσπασμα. Υποστηρίζουν ότι το υλικό αποδεικνύει ότι το ζευγάρι σηκώθηκε και απομακρύνθηκε μετά την εκτέλεσή τους στις 25 Δεκεμβρίου 1989 και ότι τα μέσα ενημέρωσης κατασκεύασαν το περιστατικό. Ωστόσο, η ταινία χρησιμοποιεί ηθοποιούς που υποδύονται τους Τσαουσέσκου σε ορισμένες σκηνές, συμπεριλαμβανομένης μίας όπου φαίνεται να απομακρύνονται.

«Και εδώ βλέπετε την εκτέλεση του Νικολάε Τσαουσεσκου και της γυναίκας του... Δείτε το μέχρι το τέλος για να καταλάβετε πως τα πουλημένα μέσα μαζικής ενημέρωσης μας εξαπατούν», αναφέρει μια ανάρτηση στο Facebook στις 29 Αυγούστου.

Το βίντεο διάρκειας 20 δευτερολέπτων δείχνει αρχικά ένα κοντινό πλάνο στο προσώπο του Ρουμάνου δικτάτορα Νικολάε Τσαουσέσκου. Στο δεύτερο μέρος, ο δικτάτορας σηκώνεται, σκουπίζεται και στη συνέχεια βοηθά τη σύζυγό του, επίσης στο έδαφος, να σηκωθεί και να σκουπιστεί, πριν εξαφανιστεί από την εικόνα.

Image
Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 05/09/2022

Παρόμοιες αναρτήσεις έχουν εντοπιστεί στο Facebook εδώ, εδώ και εδώ.

Μια άλλη ανάρτηση στο Facebook, με τον ίδιο ισχυρισμό ότι το ζεύγος Τσαουσέσκου δεν εκτελέστηκε, δείχνει ένα μεγαλύτερο βίντεο διάρκειας 6 λεπτών, που περιλαμβάνει και την σκηνή των 20 δευτερολέπτων που κοινοποιούν οι άλλες αναρτήσεις.

Ωστόσο, οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ψευδείς και το βίντεο έχει αφαιρεθεί από το πλαίσιό του. Πρόκειται για απόσπασμα από μια ελβετική ταινία μικρού μήκους που γυρίστηκε το 1991. Ενώ η ταινία χρησιμοποιεί κάποια πλάνα αρχείου από τη δίκη των Τσαουσέσκου τον Δεκέμβριο του 1989, ορισμένες σκηνές είναι σκηνοθετημένες, με ηθοποιούς να υποδύονται το ζευγάρι.

Μια ελβετική ταινία μικρού μήκους

Αφού πραγματοποιήσαμε μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο, βρήκαμε ένα βίντεο στο Youtube με τίτλο «nicolae & elena #1991». Σύμφωνα με την περιγραφή που δίνεται στο YouTube, πρόκειται για μια ταινία μικρού μήκους που γυρίστηκε το 1991 από έναν σκηνοθέτη ονόματι Richard Vetterli.

Μετά από μια δεύτερη αναζήτηση στις κύριες μηχανές αναζήτησης, βρήκαμε το ίδιο βίντεο σε μια ιστοσελίδα που παρουσιάζεται ως η ιστοσελίδα του σκηνοθέτη, ελβετικής καταγωγής, με τίτλο heizue.ch. Στον ιστότοπο είναι αναρτημένο το ίδιο βίντεο με εκείνο στο Youtube.

Επιπλέον, στους τίτλους τέλους της ταινίας μικρού μήκους αναφέρονται τα ονόματα των ηθοποιών και του συνεργείου που έκαναν την ταινία. Στο τέλος των τίτλων αναφέρεται επίσης ότι η ταινία γυρίστηκε κατά τη διάρκεια ενός εργαστηρίου «κινηματογράφου-βίντεο 3ου έτους ESAV». ESAV ήταν το όνομα του σημερινού Πανεπιστημίου Τέχνης και Σχεδιασμού της Γενεύης.

Image
Στιγμιότυπα από τους τίτλους της ταινίας μικρού μήκους «Nicolae & Elena», από το βίντεο στο Youtube. Λήψη εικόνων: 07/09/2022

Η ίδια ταινία μικρού μήκους αναφέρεται στον ιστότοπο Swiss films, ο οποίος επισημαίνει ότι παρουσιάστηκε στο διεθνές φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους του Αμβούργου το 2009. Είχε βραβευτεί από την κριτική επιτροπή του ίδιου φεστιβάλ το 1992, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του.

Πραγματοποιήσαμε επίσης μια σύγκριση εικόνων μεταξύ του βίντεο των 20 δευτερολέπτων και του υλικού της ταινίας μικρού μήκους, το πρώτο ως εξής:

ΕΜΦΆΝΙΣΗ ΑΠΌΚΡΥΨΗ

Προειδοποίηση περιεχομένου

Image
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του βίντεο στο Youtube (αριστερά) και του βίντεο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook (δεξιά). Λήψη εικόνων: 06/09/2022

Επομένως, η αριστερή εικόνα της ταινίας μικρού μήκους στο Youtube (σημείο 3:50) είναι ακριβώς παρόμοια με τη δεξιά, η οποία προέρχεται από το βίντεο 20 δευτερολέπτων που κοινοποιήθηκε στο Facebook (σημείο 0:00).

Σε αυτό το σημείο, η ταινία χρησιμοποιεί πραγματικό υλικό με τον Νικολάε Τσαουσέσκου να κείτεται αδρανής στο έδαφος μετά την εκτέλεσή του. Το ίδιο κοντινό πλάνο χρησιμοποιήθηκε σε ένα ντοκιμαντέρ της σερβικής εθνικής τηλεόρασης (RTS) για τον Ρουμάνο δικτάτορα, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.

Στην ελβετική ταινία μικρού μήκους υπάρχουν και άλλες εικόνες που δείχνουν το πραγματικό ζευγάρι, όπως φαίνεται στη σύγκριση εικόνων που ακολουθεί:

Image
Σύγκριση μεταξύ ενός στιγμιότυπου της ταινίας μικρού μήκους που διατίθεται στο ΥouΤube (αριστερά) και ενός στιγμιότυπου από το βίντεο του Ina.fr στο ΥouΤube, που δείχνει το ζεύγος Τσαουσέσκου το 1989 (δεξιά). Λήψη εικόνων: 07/09/2022

Πρόκειται στην πραγματικότητα για το ίδιο απόσπασμα που γυρίστηκε από τη ρουμανική τηλεόραση το 1989, κατά τη διάρκεια της δίκης του ζευγαριού, με το αριστερό να χρησιμοποιείται στη μικρού μήκους ταινία και το δεξί να είναι απόσπασμα από το βίντεο στο Youtube του γαλλικού αρχειακού ιστότοπου Ina.fr.

Ωστόσο, σε ορισμένα σημεία του υλικού, τους ρόλους των Τσαουσέσκου παίζουν ηθοποιοί, οι οποίοι κατονομάζονται στους τίτλους τέλους που εμφανίζονται παραπάνω. Η σύγκριση που ακολουθεί αφορά το δεύτερο μέρος του βίντεο των 20 δευτερολέπτων, όπου βλέπουμε το ζευγάρι να σηκώνεται:

Image
Σύγκριση στιγμιότυπων μεταξύ του βίντεο στο YouΤube (αριστερά) και του βίντεο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook (δεξιά). Λήψη εικόνων: 06/09/2022

Η εικόνα στα αριστερά είναι από την ταινία μικρού μήκους στο σημείο 4:41 και η εικόνα στα δεξιά είναι από το βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Facebook στο σημείο 0:11. Η σφραγίδα ώρας και ημερομηνίας στη δεξιά εικόνα (25/12/1989) έχει προστεθεί. Δεν είναι ορατή στην ταινία μικρού μήκους.

Στη συνέχεια, κάναμε μια σύγκριση των φόντων, και πιο συγκεκριμένα του τοίχου, στη μικρού μήκους ταινία και του τοίχου που είναι ορατός στο πραγματικό αρχειακό υλικό, ένα παράδειγμα του οποίου μπορείτε να δείτε στη δεξιά εικόνα παρακάτω:

ΕΜΦΆΝΙΣΗ ΑΠΌΚΡΥΨΗ

Προειδοποίηση περιεχομένου

Image
Σύγκριση εικόνων μεταξύ του στιγμιότυπου από τη στιγμή της εκτέλεσης στην ταινία μικρού μήκους (αριστερά) και του στιγμιότυπου του αρχείου στο Ina.fr (δεξιά). Οι κόκκινοι κύκλοι έχουν προστεθεί από το AFP. Λήψη εικόνων: 07/09/2022

Το παράθυρο στην εικόνα από την ταινία μικρού μήκους (αριστερά) είναι πολύ κοντά στο έδαφος, ενώ στην εικόνα από τα αρχεία της Ina (δεξιά) το παράθυρο είναι ψηλότερα. Επιπλέον, το χρώμα του τοίχου στα αριστερά είναι πολύ διαφορετικό από εκείνο στα δεξιά, όπως φαίνεται στα σημεία που το ِAFP επισημαίνει με κόκκινους κύκλους. Αυτές οι λεπτομέρειες δείχνουν ότι δεν πρόκειται για τον ίδιο χώρο.

Τις εικόνες του χώρου όπου εκτελέστηκαν οι Τσαουσέσκου μπορείτε να δείτε σε αυτό το σύντομο ντοκιμαντέρ της καναδικής τηλεόρασης, εδώ.

Η περιγραφή της ταινίας μικρού μήκους στο YouΤube έχει ως εξής, στα αγγλικά: «ταινία μικρού μήκους για την προκατάληψη ότι οι τηλεοπτικές εικόνες, που παρουσιάζονται ως απεικονίσεις της πραγματικότητας, είναι πραγματικές και ότι υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν για την επιβολή συμφερόντων και να διαμορφωθούν, να πλαστογραφηθούν και να σκηνοθετηθούν ανάλογα». Επομένως, ο στόχος της ταινίας φαίνεται ότι δεν ήταν να υποδηλώσει κυριολεκτικά ότι οι Τσαουσέσκου δεν σκοτώθηκαν, αλλά να παράσχει έναν στοχασμό σχετικά με τη φύση των εικόνων που χρησιμοποιούνται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Το AFP απευθύνθηκε στον ελβετό σκηνοθέτη Richard Vetterli για να σχολιάσει, αλλά δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει μαζί του πριν τη δημοσίευση του παρόντος άρθρου.

Οι εικόνες της πραγματικής εκτέλεσης του Ρουμάνου δικτάτορα, οι οποίες είχαν κυκλοφορήσει στις αρχές της δεκαετίας του 1990, είνα διαθέσιμες στον ιστότοπο του γαλλικού τηλεοπτικού αρχείου Ina.fr.

Το ζεύγος Τσαουσέσκου εκτελέστηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1989 μετά τη λαϊκή επανάσταση που έθεσε τέλος στην αιματηρή διακυβέρνηση του Ρουμάνου δικτάτορα

Η αστραπιαία δίκη και η εκτέλεση αποτέλεσαν τότε αντικείμενο κριτικής. Υπήρχαν επίσης αμφιβολίες σχετικά με τις εικόνες της εκτέλεσης, όπως ανέφερε το AP το 1990. Ωστόσο, αυτές οι αμφιβολίες των ιατροδικαστών δεν αφορούσαν το αν οι Τσαουσέσκου είχαν πράγματι σκοτωθεί, αλλά το αν εκτελέστηκαν από εκτελεστικό απόσπασμα, όπως ισχυριζόταν τότε η ρουμανική κυβέρνηση, ή από πυροβολισμούς στο κεφάλι.

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας