Βίντεο δείχνει άσκηση ναυτικής ακαδημίας στη Νιγηρία, όχι σκλάβους που διακινούνται στο Κονγκό

Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό(ΛΔΚ) μαστίζεται από ένοπλη βία και αποτέλεσε το σκηνικό απόπειρας πραξικοπήματος στις 19 Μαΐου 2024, ενώ η εξόρυξη στη χώρα έχει συνδεθεί με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ισχυρίστηκαν ψευδώς ότι ένα βίντεο που δείχνει ανθρώπους σε ένα λασπωμένο χαντάκι κατά τη διάρκεια άσκησης ναυτικής σχολής στη Νιγηρία, ήταν ένα σκλαβοπάζαρο στη ΛΔΚ. Ο ισχυρισμός αυτός εμφανίστηκε σε διάφορες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά. Ωστόσο, είναι ψευδής. Μια ναυτική ακαδημία της Νιγηρίας δήλωσε στο AFP ότι το βίντεο δείχνει πράγματι μια άσκηση ρουτίνας για τους νεοσύλλεκτούς της το 2023.

«Εικόνες ντροπής για την ανθρωπότητα! Αφρικανοί πουλάνε Αφρικανούς, στο Κονγκό για να εργαστούν στα ορυχεία, εν έτη 2024», αναφέρει η λεζάντα μιας ανάρτησης Χ από τις 19 Μαΐου 2024, η οποία από τότε κοινοποιήθηκε πάνω από 432 φορές.

Η ανάρτηση κοινοποιεί ένα βίντεο που δείχνει μια ομάδα νέων με ξυρισμένα κεφάλια και ελάχιστα ρούχα, στριμωγμένοι μαζί σε ένα λασπωμένο χαντάκι, περιτριγυρισμένοι από εκπαιδευτές που φαίνεται να φορούν στρατιωτικές στολές, μαύρα παντελόνια και μπλε πουκάμισα.

Η δημοσίευση βασίζεται στο βίντεο ενός αγγλόφωνου λογαριασμού του Χ στις Ηνωμένες Πολιτείες με τίτλο «Cornbread Mafioso».

Ο λογαριασμός κοινοποιεί τακτικά περιεχόμενο σχετικά με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως τους μαύρους Αμερικανούς, στους 32 χιλιάδες ακολούθους του. Σύμφωνα με το βιογραφικό του, ο Cornbread Mafioso είναι μια αυτοαποκαλούμενη Χ εκδοχή ενός Αμερικανού «shock jock» - ραδιοφωνικών εκπομπών που διασκεδάζουν τους ακροατές χρησιμοποιώντας χιούμορ και προκλητικό περιεχόμενο που μπορεί να προσβάλει κάποια μερίδα του ακροατηρίου. 

Το ίδιο βίντεο με τον ίδιο ισχυρισμό κοινοποιήθηκε επίσης στα ελληνικά στο Χ εδώ και στο Facebook εδώ και εδώ. Διαδικτυακά άρθρα αναπαράγουν τις ίδιες αναρτήσεις χωρίς κανένα άλλο πλαίσιο, εδώ και εδώ.

Το βίντεο κοινοποιήθηκε επίσης στα γαλλικά, ολλανδικά και σερβικά.

Image
Στιγμιότυπο της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook (αριστερά), της ψευδούς ανάρτησης Χ (κέντρο) και του ψευδούς άρθρου (δεξιά). Λήψη εικόνων: 28/05/2024

Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) συγκλονίστηκε πρόσφατα από ένοπλη βία, ενώ μια απόπειρα πραξικοπήματος αποκρούστηκε στις 19 Μαΐου 2024.

Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό διαθέτει μερικά από τα μεγαλύτερα αποθέματα πολύτιμων μετάλλων στην Αφρική, όπως κοβάλτιο, χαλκό, χρυσό, λίθιο, ταντάλιο, κασσίτερο και τιτάνιο (αρχειοθετημένο εδώ). Ωστόσο, η εξορυκτική βιομηχανία της χώρας αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων, των κινδύνων για την ασφάλεια, των ελλείψεων σε υποδομές, της πολιτικής αστάθειας και των ασταθών τιμών των εμπορευμάτων. 

Το εμπόριο ορυκτών αποτελεί σημαντικό κίνητρο για τη συνέχιση μιας σύγκρουσης δεκαετιών, καθώς ένοπλες ομάδες ελέγχουν τις περιοχές εξόρυξης (αρχειοθετημένο εδώ).  Η εξόρυξη έχει επίσης συνδεθεί με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκμετάλλευση, όπως αναγκαστικές εξώσεις και υποδούλωση ή καταναγκαστική εργασία των ανθρακωρύχων (αρχειοθετημένο εδώ).

Ωστόσο, το βίντεο αυτό δημοσιεύτηκε το 2023 και δείχνει μια άσκηση σε μια ναυτική ακαδημία στη Νιγηρία, όχι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Μία εκπρόσωπος της σχολής επιβεβαίωσε επίσης στο AFP ότι επρόκειτο για μια άσκηση για νέους δόκιμους.

Άσκηση ναυτικής ακαδημίας

Χρησιμοποιώντας το εργαλείο InVID-WeVerify, εξάγαμε εικόνες-κλειδιά από το βίντεο και πραγματοποιήσαμε αντίστροφη αναζήτηση εικόνας.

Αυτό οδήγησε στο αρχικό απόσπασμα που δημοσιεύτηκε στο TikTok στις 17 Ιουνίου 2023, από έναν λογαριασμό που ονομάζεται «Kingdbn97» (αρχειοθετημένο εδώ). 

«Αυτή η μέρα είναι πάντα μια αξέχαστη μέρα», αναφέρει η λεζάντα. Το AFP προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον κάτοχο του λογαριασμού για σχόλια.

Εν τω μεταξύ, στο κλιπ εμφανίστηκαν και άλλα tags του TikTok, συμπεριλαμβανομένου εκείνου του Institute of Transport and Management Technology (ITMT), μιας ναυτικής και αεροπορικής ακαδημίας με έδρα το Λάγος. 

Η ακαδημαϊκή διευθύντρια του ITMT Σίνθια Τσίντερα Αχαμεφούλε επιβεβαίωσε ότι η σκηνή στο βίντεο δείχνει μια στρατιωτικού τύπου άσκηση για τους νέους δόκιμους της εισαγωγής 2023-24.

«Το βίντεο είναι από το ινστιτούτο μας, είναι αρκετά εκπληκτικό ότι πολλοί άνθρωποι έχουν μεγάλη άγνοια για τα πράγματα. Πρόκειται για μια άσκηση που ονομάζεται βάπτιση, για τους νέους δόκιμους που μόλις εισήχθησαν στη σχολή», δήλωσε η Αχαμεφούλε στο AFP στις 22 Μαΐου 2024.

Πρόσθεσε ότι το ετήσιο τελετουργικό αποτελεί μέρος της εισαγωγής των νεοσύλλεκτων στον «στρατιωτικό κόσμο». 

Η Αχαμεφούλε έστειλε στο AFP βίντεο και φωτογραφίες από τον τελευταίο γύρο των νεοεισερχομένων, οι οποίοι έλαβαν μέρος στο ίδιο τελετουργικό στις 24 Μαΐου 2024:

Image
Φωτογραφία που εστάλη από το ITMT και δείχνει τους νέους δόκιμους συγκεντρωμένους πριν από τη «βάπτιση», στις 24 Μαΐου 2024.
Image
Φωτογραφία που εστάλη από το ITMT και δείχνει τους νέους δόκιμους συγκεντρωμένους μετά από τη «βάπτιση», στις 24 Μαΐου 2024.

Οι εικόνες δείχνουν τους νεοσύλλεκτους να φορούν λευκά πουκάμισα και σορτς πριν υποβληθούν στη διαδικασία και να είναι καλυμμένοι με λάσπη μετά το γεγονός.

Οι εκπαιδευτές τους φαίνονται να φορούν τις ίδιες μπλε και μαύρες στολές όπως στις ψευδείς αναρτήσεις.

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας