Παλιά εικόνα ηφαιστείου στην Ινδονησία κοινοποιείται παραπλανητικά σε αναρτήσεις για τη Σαντορίνη

Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.

Μια σειρά σεισμικών δονήσεων στη Σαντορίνη στις αρχές Φεβρουαρίου 2025 ώθησε χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν το τουριστικό νησί. Εν μέσω ανησυχιών για πιθανή ηφαιστειακή δραστηριότητα, έχουν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο παραπλανητικοί ισχυρισμοί σχετικά με το ηφαίστειο του νησιού. Ορισμένοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κοινοποίησαν μια εικόνα με λάβα που εκτοξεύεται από ένα ηφαίστειο δίπλα στη θάλασσα, συνδέοντάς την ψευδώς με τη Σαντορίνη. Το AFP εντόπισε την εικόνα στη βάση δεδομένων του Associated Press, όπου αναφέρεται ότι τραβήχτηκε στο ηφαιστειακό νησί Ανάκ Κρακατάου στην Ινδονησία το 2007. Έλληνες ειδικοί δήλωσαν ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνδέουν τους σεισμούς στη Σαντορίνη με ηφαιστειακή δραστηριότητα.

Η Σαντορίνη και τα γειτονικά της νησιά έχουν πληγεί από εκατοντάδες σεισμούς τις τελευταίες ημέρες, συμπεριλαμβανομένων τριών νέων σεισμικών δονήσεων μεγέθους 4,3, 4,0 και 4,0 βαθμών τα ξημερώματα της 5ης Φεβρουαρίου 2025.  

Ενώ το φαινόμενο βρίσκεται σε εξέλιξη, τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι έχουν ήδη εγκαταλείψει το νησί, φοβούμενοι πιθανή επιδείνωση της κατάστασης.

Στις 5 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για να συζητηθούν τα σεισμικά φαινόμενα.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, χρήστες του Facebook στην Ελλάδα άρχισαν να κοινοποιούν μια φωτογραφία που έδειχνε κάτι που φαίνεται να είναι πυρακτωμένη λάβα να ρέει από ένα ηφαίστειο δίπλα στη θάλασσα, με τον εξής ισχυρισμό: «ΣYNAΓEPMOΣ ΣΤΗ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ: ΞΥΠΝΗΣΕ ΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ – ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ» (παραδείγματα εδώ, εδώ και εδώ).

Αν και ορισμένοι χρήστες στα σχόλια ανέφεραν ότι δεν πίστευαν τις αναρτήσεις, σχόλια όπως «τι αλλο θα μας βρει με τον γκσντεμη!!!» και «οι κάτοικοι όλων των νησιών που είναι στο τόξο του ηφαιστείου έχουν ετοιμάσει βαλίτσες. Δυστυχώς ο κόσμος έχει τρομοκράτηθει κ όχι άδικα» υποδηλώνουν ότι οι αναρτήσεις προκαλούσαν φόβο σε άλλους.

Η ίδια φωτογραφία με τον ισχυρισμό ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης παρουσιάζει σημάδια δραστηριότητας δημοσιεύθηκε επίσης σε ελληνικούς ιστότοπους (εδώ, εδώ και εδώ).

Ούτε τα άρθρα ούτε οι αναρτήσεις ανέφεραν ότι πρόκειται για εικόνα αρχείου. 

Ωστόσο, το AFP βρήκε τη φωτογραφία στη βάση δεδομένων του ειδησεογραφικού πρακτορείου Associated Press, όπου αναφέρεται ότι τραβήχτηκε το 2007 και δείχνει το ηφαιστειακό νησί Ανάκ Κρακατάου στην Ινδονησία.

Στιγμιότυπο οθόνης της παραπλανητικής ανάρτησης με την εικόνα στο Facebook. Λήψη εικόνας: 5/2/2025

Εικόνα ενός ηφαιστείου στην Ινδονησία το 2007

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας μάς οδήγησε σε αυτό το άρθρο με την ίδια εικόνα που αναφέρει ως πηγή της τους «AP Photo/Ed Wray» και την ακόλουθη λεζάντα: «Το ηφαίστειο Ανάκ Κρακατάου (Παιδί του Κρακατάου) στέλνει ισχυρά σύννεφα από καυτά αέρια, βράχους και λάβα καθώς ένα αλιευτικό σκάφος αγκυροβολεί στα ανοιχτά νωρίς την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2007, στα Στενά Σούντα μεταξύ της Τζάβας και της Σουμάτρας, στην Ινδονησία».

Μια αναζήτηση στα αγγλικά με τις λέξεις-κλειδιά «Ανάκ Κρακατάου 2007» στη βάση δεδομένων εικόνων του Associated Press έδωσε ως αποτέλεσμα την αυθεντική φωτογραφία (αρχειοθετημένη εδώ). Η φωτογραφία τραβήχτηκε στο Ανάκ Κρακατάου, στην Ινδονησία, στις 8 Νοεμβρίου 2007, όπως φαίνεται στα μεταδεδομένα της εικόνας στο παρακάτω στιγμιότυπο οθόνης.

Στιγμιότυπο οθόνης της αυθεντικής φωτογραφίας στη βάση δεδομένων φωτογραφιών του AP. Λήψη εικόνας: 5/2/2025

Σχετικά με το αν ένας πιθανός σεισμός μεγέθους 6,0 βαθμών θα μπορούσε να πυροδοτήσει κάποια εξέλιξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης, όπως υπονοούν τα ελληνικά δημοσιεύματα, ο Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής Γεωφυσικής και Σεισμολογίας, δήλωσε στην ΕΡΤ στις 5 Φεβρουαρίου 2025 ότι «δεν υπάρχει κανένα τέτοιο στοιχείο ειδικά για τα ελληνικά ηφαίστεια» και πρόσθεσε ότι στο παρελθόν «έχουν γίνει τεράστιοι σεισμοί στην περιοχή», οι οποίοι δεν προκάλεσαν ηφαιστειακή δραστηριότητα.

Ο ειδικός πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ μεγάλων σεισμών που έχουν συμβεί και προκάλεσαν ηφαιστειακή δραστηριότητα. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στις ακραίες εκφάνεις της μπορεί να περιλαμβάνει σεισμούς, αλλά όχι το αντίθετο.

Ομοίως, στις 4 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, δήλωσε στην ΕΡΤ ότι «μέχρι στιγμής δεν βλέπουμε να υπάρχει σύνδεση με την ηφαιστειακή δραστηριότητα».

Ειδικοί λένε ότι η περιοχή δεν έχει βιώσει σεισμική δραστηριότητα αυτής της κλίμακας από τότε που άρχισαν οι καταγραφές το 1964.

Στις 5 Φεβρουαρίου, ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Μιχάλης Φουμέλης δήλωσε ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης «παραμένει ένα από τα πιο ενεργά στην Ευρώπη», σημειώνοντας ότι έχει εκραγεί πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Είπε επίσης ότι, προς το παρόν, το Εργαστήριο Εφαρμογών της Τηλεπισκόπησης και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφόρησης του Τμήματος Γεωλογίας ΑΠΘ (EO.Lab) «παρακολουθεί την εξέλιξη του φαινομένου».

Άνθρωποι περπατούν για να επιβιβαστούν σε πλοίο καθώς ετοιμάζονται να φύγουν από τη Σαντορίνη μετά τους επαναλαμβανόμενους σεισμούς στις 4 Φεβρουαρίου 2025. (AFP / -STR)

Προηγουμένως, το AFP έχει διαψεύσει άλλον έναν ισχυρισμό όπου μια παλιά εικόνα κοινοποιήθηκε παραπλανητικά ως σημερινή από το ηφαίστειο της Σαντορίνης.

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας

Προηγούμενο άρθρο