Αυτή η φωτογραφία από παραλία της Σαντορίνης είναι παλιά και δεν συνδέεται με τους πρόσφατους σεισμούς

Καθώς νέοι σεισμοί συνέχιζαν να ταράζουν το νησί του Αιγαίου, τη Σαντορίνη, στις αρχές Φεβρουαρίου 2025, ορισμένοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κοινοποιούσαν παλιές, εκτός πλαισίου εικόνες και τις συνέδεαν ψευδώς με τις πρόσφατες δονήσεις στο τουριστικό νησί. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν μια φωτογραφία της Κόκκινης Παραλίας της Σαντορίνης από τουλάχιστον 10 χρόνια πριν, η οποία κοινοποιήθηκε στο διαδίκτυο με ψευδείς ισχυρισμούς για κατολισθήσεις που προκλήθηκαν από τους σεισμούς. Αν και η φωτογραφία δείχνει πράγματι τη δημοφιλή Κόκκινη Παραλία, δεν σχετίζεται με κατολίσθηση που σημειώθηκε στην παραλία. Το AFP διαπίστωσε ότι η εικόνα κυκλοφορεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από το 2013.

Στις 6 Φεβρουαρίου 2025, μια νέα σειρά σεισμών έπληξε τη Σαντορίνη, ως μέρος ενός πρωτοφανούς σεισμικού κύματος που έχει προβληματίσει τους επιστήμονες και έχει οδηγήσει σε μαζική έξοδο των κατοίκων από το νησί (αρχειοθετημένο εδώ). 

Επτά διαδοχικές δονήσεις μεγέθους άνω των 4,0 Ρίχτερ καταγράφηκαν νωρίς το πρωί της 6ης Φεβρουαρίου από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο Αθηνών, την κορυφαία αρχή της Ελλάδας στην ανάλυση σεισμών (αρχειοθετημένο εδώ). Ο ισχυρότερος σεισμός των τελευταίων ημερών ήταν μια δόνηση μεγέθους 5,2 βαθμών, που καταγράφηκε το βράδυ της 5ης Φεβρουαρίου.

Οι σεισμοί ώθησαν περισσότερους από 11.000 κατοίκους και εποχικούς εργαζόμενους να εγκαταλείψουν τη Σαντορίνη δια θαλάσσης και αεροπορικώς, ενώ εταιρείες έχουν προγραμματίσει επιπλέον πτήσεις και δρομολόγια πλοίων.

Στις 4 Φεβρουαρίου, ελληνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι οι σεισμοί στο νησί προκάλεσαν κατολίσθηση στην Κόκκινη Παραλία, μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες του νησιού. Οι εικόνες των ελληνικών μέσων ενημέρωσης έδειχναν σοβαρή πτώση βράχων σε ένα τμήμα της παραλίας, ενώ τα άρθρα ανέφεραν ότι ένα μονοπάτι πρόσβασης είχε αποκλειστεί ως αποτέλεσμα.

Σε αυτό το πλαίσιο, χρήστες του Facebook στην Ελλάδα άρχισαν να κοινοποιούν μια φωτογραφία της Κόκκινης Παραλίας στη Σαντορίνη όπως αυτή φαίνεται από ψηλά, μαζί με τον ψευδή ισχυρισμό ότι «Κατέρρευσε στην θάλασσα η Κόκκινη Παραλία της Σαντορίνης μετά τα 5 Ρίχτερ». Η φωτογραφία φαίνεται να είναι μια εναέρια λήψη της παραλίας στην άκρη του βράχου με τα συντρίμμια από την πτώση βράχων να φαίνονται κοντά στις ξαπλώστρες.

Μια τέτοια ανάρτηση στο Facebook που δείχνει την εικόνα στις 4 Φεβρουαρίου 2025 αναφέρει: «Μεγάλα κομμάτια βράχων, αποκολλήθηκαν από την Κόκκινη Παραλία της Σαντορίνης δημιουργώντας μεγάλη κατολίσθηση, μετά τον σεισμό των 5 Ρίχτερ ανοιχτά της Αμοργού, το μεσημέρι της Τρίτης». Έκτοτε, η ανάρτηση έχει κοινοποιηθεί πάνω από 200 φορές.

Την ίδια εικόνα με τον ισχυρισμό κοινοποίησαν και άλλοι χρήστες στο Facebook (εδώ, εδώ και εδώ), στο Threads (εδώ) και σε ελληνικούς ιστότοπους (εδώ, εδώ και εδώ). 

Ούτε τα άρθρα ούτε οι αναρτήσεις ανέφεραν ότι η φωτογραφία ήταν εικόνα αρχείου.

Ωστόσο, το AFP διαπίστωσε ότι η φωτογραφία έχει εμφανιστεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από το 2013. Αν και πράγματι δείχνει την Κόκκινη Παραλία στη Σαντορίνη, δεν έχει σχέση με τους πρόσφατους σεισμούς στο νησί.

Image
Στιγμιότυπο οθόνης της παραπλανητικής ανάρτησης με την εικόνα στο Facebook. Λήψη εικόνας: 6/2/2025

Εικόνα της Κόκκινης Παραλίας από το 2013

 Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας στο TinEye έδειξε ότι η φωτογραφία κυκλοφορεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από τις 7 Σεπτεμβρίου 2015.

Δεδομένου ότι ο υπερσύνδεσμος στο πρώτο και παλαιότερο αποτέλεσμα στο TinEye, με όνομα «user/3586314/tags/Vulkan», δεν λειτουργούσε, τον αντιγράψαμε και τον επικολλήσαμε στο WayBack Machine. Αυτή η πλατφόρμα ψηφιακού αρχείου παρείχε μια αρχειοθετημένη έκδοση της φωτογραφίας με ημερομηνία 10 Ιουλίου 2013. Αυτή είναι η παλαιότερη έκδοση της εικόνας την οποία μπόρεσε να βρει το AFP δημοσιευμένη στο διαδίκτυο.

Σύμφωνα με αυτά τα αποτελέσματα, η εικόνα είχε αρχικά αναρτηθεί στο «Panoramio», μια πλατφόρμα κοινής χρήσης φωτογραφιών που απενεργοποιήθηκε το 2016.

Στο Panoramio, η εικόνα μεταφορτώθηκε από έναν χρήστη με το όνομα «th81» και την ακόλουθη λεζάντα στα γερμανικά: «Σαντορίνη, θέα της "Κόκκινης Παραλίας" από ψηλά».

Μια αναζήτηση στο Google με το παραπάνω όνομα χρήστη δεν έδωσε κανένα σχετικό αποτέλεσμα.

Μια ακόμη αντίστροφη αναζήτηση εικόνας αποκάλυψε ότι η εικόνα έχει από τότε εμφανιστεί σε πολλούς ιστότοπους, οι οποίοι την περιγράφουν ως την Κόκκινη παραλία στη Σαντορίνη (παραδείγματα εδώ, εδώ και εδώ).

Image
Στιγμιότυπο οθόνης του αρχειοθετημένου συνδέσμου από το Panoramio, όπου η εν λόγω εικόνα δημοσιεύθηκε το 2013. Λήψη εικόνας: 6/2/2025

Το AFP έχει προηγουμένως καταρρίψει άλλους ισχυρισμούς όπου παλιές εικόνες κοινοποιήθηκαν παραπλανητικά ως τωρινές από το ηφαίστειο της Σαντορίνης εδώ και εδώ.

Image
Παραθεριστές στην Κόκκινη Παραλία της Σαντορίνης στις 20 Ιουλίου 2024 (AFP / ARIS OIKONOMOU)

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας