Αυτή η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι υπάρχουν «γιγάντιοι στύλοι» κάτω από τις πυραμίδες της Αιγύπτου
- Δημοσιεύθηκε στις 11 Απριλίου 2025 στις 13:20
- 11 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Dounia MAHIEDDINE, AFP Γαλλία
- Μετάφραση και προσαρμογή Magdalini GKOGKOU , AFP Greece
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
«Αυτό θα Αλλάξει την Ιστορία Για Πάντα! Μια Πρωτοποριακή Ανακάλυψη Προκαλεί όσα Γνωρίζαμε για τις Πυραμίδες», γράφει αυτή η ανάρτηση στα ελληνικά στο Facebook από τις 27 Μαρτίου 2025, η οποία έχει κοινοποιηθεί από τότε περισσότερες από 120 φορές.
Μια παρόμοια ανάρτηση στο Facebook από τις 22 Μαρτίου αναφέρει: «Μεγάλη αρχαιολογική ανακάλυψη: Βρέθηκε μία "τεράστια υπόγεια πόλη" κάτω από τις πυραμίδες της Γκίζας!».
Παρόμοιοι ισχυρισμοί κοινοποιήθηκαν και από άλλους χρήστες στο Facebook (εδώ και εδώ), σε ελληνικούς ιστότοπους (εδώ) και στο YouTube (εδώ).
Οι αναρτήσεις αναφέρονται σε μια μελέτη του 2022 που φέρεται να υποστηρίζει τη θεωρία.
Οι ισχυρισμοί άρχισαν να διαδίδονται αφότου τρεις Ιταλοί ερευνητές -οι Κοράντο Μαλάνγκα, Φίλιππο Μπιόντι και Αρμάντο Μέι- ανακοίνωσαν ότι χρησιμοποίησαν τη λεγόμενη τεχνολογία ραντάρ συνθετικού ανοίγματος (SAR) για να σαρώσουν την Πυραμίδα του Χεφρήνου, μία από τις τρεις πυραμίδες της Γκίζας, ανακαλύπτοντας «ένα κολοσσιαίο υπόγειο συγκρότημα».
Κατά τη διάρκεια δύο συνεντεύξεων Τύπου στην Ιταλία στις 15 και 16 Μαρτίου, οι οποίες μεταδόθηκαν στο YouTube στις 22 και 23 Μαρτίου, παρουσίασαν την έρευνά τους. Ισχυρίζονται ότι κάτω από την πυραμίδα του Χεφρήνου υπάρχουν οκτώ σπειροειδείς κυλινδρικές δομές που φέρονται να βυθίζονται σε βάθος μεγαλύτερο των 600 μέτρων και να οδηγούν σε δύο μεγάλες κυβικές δομές. Ολόκληρο το υπόγειο σύμπλεγμα καλύπτει μια έκταση περίπου δύο χιλιομέτρων κάτω και από τις τρεις πυραμίδες της Γκίζας, λένε οι ερευνητές. Συνολικά, τα δύο αυτά βίντεο έχουν προβληθεί περισσότερες από 340.000 φορές. Για περισσότερο από μία ώρα, οι ερευνητές αποκάλυπταν εικόνες που υποτίθεται ότι προέκυψαν από τις αναλύσεις τους, τροφοδοτώντας μια φρενίτιδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι αναρτήσεις σχετικά με την υποτιθέμενη ανακάλυψη κυκλοφόρησαν γρήγορα σε πολλές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των ολλανδικών, των αγγλικών, των ιαπωνικών, των αραβικών και των γαλλικών. Η ανακοίνωση έγινε επίσης γνωστή από διάφορα ειδησεογραφικά μέσα, όπως η βρετανική Daily Mail.
Αλλά αυτή η θεωρία δεν βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία, δήλωσαν ειδικοί στο AFP. «Υποθέσεις παρουσιάζονται ως βεβαιότητες. Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ της υπόθεσης και αυτού που πιστεύουν ότι έχει αποδειχθεί», δήλωσε στο AFP στις 28 Μαρτίου 2025 ο Βίνσεντ Ροντό, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας και διευθυντής του τμήματος αιγυπτιακών αρχαιοτήτων στο μουσείο του Λούβρου.
Μελέτη χωρίς εξειδικευμένο αρχαιολόγο ή αιγυπτιολόγο
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί. Ο πρώτος είναι ότι η υποτιθέμενη ανακάλυψη δημοσιεύθηκε αρχικά σε ένα ιστολόγιο το οποίο διαχειρίζεται κάποιος ονόματι «Γκρεκ Ρις». Ο Ρις περιγράφει τον εαυτό του ως συγγραφέα και «διακινητή κρυφών αληθειών και εγκληματικών συνωμοσιών».
Η έρευνα που παρουσιάστηκε τον Μάρτιο του 2025 δεν έχει δημοσιευθεί σε κανένα επιστημονικό περιοδικό, ούτε συμμετείχε σε αυτή κανένας εξειδικευμένος αρχαιολόγος ή αιγυπτιολόγος.
Ένας από τους συγγραφείς, ο Κοράντο Μαλάνγκα, ανήκει στο Πανεπιστήμιο της Πίζας στην Ιταλία, αλλά ο τομέας της ειδικότητάς του είναι η οργανική χημεία. Δηλώνει επίσης ότι έχει προσωπικό ενδιαφέρον για την ουφολογία, δηλαδή τη μελέτη των ΑΤΙΑ (Άγνωστης Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα).
Ισχυρίζεται ότι πολλοί άνθρωποι έχουν απαχθεί από εξωγήινους και ότι οι περισσότεροι «δεν θυμούνται την απαγωγή, παρά το γεγονός ότι φέρουν κάποια φυσικά ίχνη της με τη μορφή ουλών που προκύπτουν από επεμβάσεις και χειρουργικές πράξεις που πραγματοποίησαν οι εξωγήινοι». Στην ιστοσελίδα του, ο Μαλάνγκα λέει ότι ένα διαδικτυακό τεστ αυτοαξιολόγησης θα μπορούσε να καθορίσει αν ένα άτομο έχει απαχθεί και ότι εργαλεία όπως η ανάδρομη ύπνωση και ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάκτηση αναμνήσεων.
Ο άλλος ερευνητής, Φίλιππο Μπιόντι, δημοσίευσε ένα μήνυμα στο LinkedIn μετά την παρουσίαση στον Τύπο για να διευκρινίσει ότι δεν εργάζεται πλέον στο Πανεπιστήμιο Στραθκλάιντ της Σκωτίας και τώρα διευθύνει μια ιδιωτική εταιρεία απεικόνισης ραντάρ, την Harmonicsar.
Το τρίτο μέλος της ομάδας, ο Αρμάντο Μέι, περιγράφει τον εαυτό του ως δημοσιογράφο και ερευνητή της αιγυπτιολογίας στη σελίδα του στο LinkedIn. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων που υπερασπίζονται ψευδοαρχαιολογικές θεωρίες, μεταξύ των οποίων και ένα που ισχυρίζεται ότι οι λόφοι Βισόκο στη Βοσνία δεν είναι φυσικοί σχηματισμοί, αλλά αρχαίες πυραμίδες που έχτισε ο άνθρωπος. Ωστόσο, η θεωρία αυτή έχει καταρριφθεί από την επιστημονική και αρχαιολογική κοινότητα.
Η Νικόλ Σίκολο, η εκπρόσωπος των συνεντεύξεων Τύπου, είναι γραφολόγος και διατηρεί ένα κανάλι στο YouTube με περισσότερους από 34.000 συνδρομητές, στο οποίο φιλοξενεί ομιλίες για τις πυραμίδες και την προσελήνωση. Το 2024 δημοσίευσε ένα βίντεο με τίτλο «Πώς να περπατήσετε στον Άρη», στο οποίο η ίδια και ο Μαλάνγκα αμφισβητούν την αυθεντικότητα των σεληνιακών αποστολών. Υποστηρίζουν ότι η NASA σκηνοθέτησε τα πρώτα βήματα της ανθρωπότητας στη Σελήνη.
Ο Γάλλος αιγυπτιολόγος Ροντό δήλωσε ότι οι ερευνητές αποφάσισαν να παρακάμψουν την ορθή επιστημονική πρακτική, ανακοινώνοντας την ανακάλυψή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε συνέντευξη Τύπου.
«Πώς μπορεί ένας χημικός να έχει μια τόσο ισχυρή, σημαντική γνώμη για ένα τέτοιο αρχαίο μνημείο που δεν έχει μελετήσει ποτέ;» είπε. «Τέτοια αποτελέσματα δεν δημοσιοποιούνται πρώτα στο ευρύ κοινό. Τα μοιράζεσαι με μια πολύ περιορισμένη ομάδα ανθρώπων που μπορούν να αξιολογήσουν την εγκυρότητά τους».
«Καμία απόδειξη»
Σύμφωνα με την Γκυγιεμέτ Αντρέυ-Λανόε, αντιπρόεδρο της Γαλλικής Αιγυπτιολογικής Εταιρείας και πρώην πρόεδρο του επιστημονικού συμβουλίου του Γαλλικού Ινστιτούτου Ανατολικής Αρχαιολογίας (IFAO), και τον Ζαν-Γκιγιόμ Ολέτ-Πελετιέ, κάτοχο διδακτορικού διπλώματος στην Αιγυπτιολογία από το Πανεπιστήμιο Παρί-Σορμπόν, δεν υπάρχει καμία αρχαιολογική ή γεωλογική μελέτη που να υποστηρίζει την υπόθεση των μεγάλων υπόγειων δομών κάτω από τις πυραμίδες της Γκίζας.
«Οι πυραμίδες είναι μνημειώδεις πέτρινες κατασκευές χτισμένες σε ένα επίπεδο οροπέδιο», δήλωσε ο Ολέτ-Πελετιέ στο AFP στις 31 Μαρτίου 2025. «Στη συνέχεια εκκενώθηκαν ή προσαρμόστηκαν για να ενσωματώσουν ταφικούς και νεκρικούς θαλάμους, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις για υπόγεια δίκτυα τόσο βαθιά όσο αυτά που αναφέρθηκαν».
Η αρχαιολογία χρησιμοποιεί τεχνικές όπως η μαγνητομετρία, η οποία καθιστά δυνατή την ανάλυση του εδάφους σε βάθος τριών έως πέντε μέτρων. Ωστόσο, οι ισχυρισμοί που διατυπώνονται σε αυτή τη μελέτη δεν βασίζονται σε «κανένα επιστημονικά έγκυρο δεδομένο», δήλωσε ο Ολέτ-Πελετιέ.
Το κύριο επιχείρημα που προβάλλουν οι Ιταλοί ερευνητές βασίζεται στη χρήση ενός «ραντάρ συνθετικού ανοίγματος» ή SAR, μια τεχνολογία που χρησιμοποιείται κυρίως από τη NASA για τη χαρτογράφηση της γήινης επιφάνειας. Όμως, αυτός ο τύπος ραντάρ δεν έχει σχεδιαστεί για να ανιχνεύει δομές που βρίσκονται αρκετές εκατοντάδες μέτρα κάτω από τη γη, δήλωσαν οι ειδικοί.
«Τα κύματα ραντάρ θα απορροφηθούν στο έδαφος καθώς θα ταξιδεύουν. Έτσι, θα υπάρχει ένας περιορισμός βάθους εδώ, ο οποίος μπορεί να είναι της τάξης ίσως μερικών δεκάδων μέτρων το πολύ», δήλωσε στο AFP στις 26 Μαρτίου ο Λόρενς Κόνιερς, ειδικός στα ραντάρ στο Πανεπιστήμιο του Ντένβερ.
Η ίδια η NASA επιβεβαιώνει ότι το SAR «καθιστά δυνατή τη λήψη λεπτομερών εικόνων του εδάφους της Γης», αλλά «δεν έχει σχεδιαστεί για να ανιχνεύει ακραία βάθη».
Μια επιστημονική υπόθεση μπορεί να γίνει αποδεκτή μόνο μετά από συσσώρευση συγκλινουσών αποδείξεων που επικυρώνονται από αναγνωρισμένες επιστημονικές δημοσιεύσεις και έρευνες πεδίου. Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι συγγραφείς φαίνεται ότι δεν έχουν πραγματοποιήσει ανασκαφές στην Αίγυπτο ούτε έχουν λάβει άδεια από το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου.
Ο διάσημος Αιγύπτιος αρχαιολόγος Ζάχι Χαουάς, πρώην επικεφαλής των αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, διέψευσε τους ισχυρισμούς των Ιταλών ερευνητών σε δήλωσή του (αρχειοθετημένη εδώ) που αναπαρήγαγαν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης (εδώ στα αραβικά και εδώ στα αγγλικά). Ο Χαουάς περιέγραψε τους ισχυρισμούς ως «τίποτα άλλο παρά κατασκευές».
«Δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς», είπε. Η βάση της Πυραμίδας του Χεφρήνου «σκαλίστηκε απευθείας από τον βράχο σε ύψος περίπου 8 μέτρων. Σύμφωνα με εκτεταμένες επιστημονικές μελέτες και έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, δεν υπάρχουν στήλες κάτω από αυτή τη βάση», είπε. «Τέτοιες αβάσιμες φήμες θα καταλήξουν τελικά στα σκουπίδια της ιστορίας», πρόσθεσε.
Ο Ολέτ-Πελετιέ πρόσθεσε ότι οι ίδιες οι αιγυπτιακές αρχές ξεκίνησαν το 2015 το λεγόμενο πρόγραμμα ScanPyramids, το οποίο αποσκοπεί κυρίως στην ανακάλυψη μυστικών θαλάμων στην καρδιά των πυραμίδων της Γκίζας και του Νταχσούρ και στην αποσαφήνιση της κατασκευής τους, χωρίς να χρειαστεί να γίνουν ανασκαφές. Η τεχνολογία που εφαρμόζεται είναι ένας συνδυασμός υπέρυθρης θερμογραφίας, απεικόνισης με ακτινογραφία μιονίων και τρισδιάστατης ανακατασκευής.
Μια δημοσίευση από το 2022
Ένα άλλο στοιχείο που έχει χρησιμοποιηθεί για να στηρίξει τη θέση των υποτιθέμενων μεγάλων κατασκευών κάτω από τις πυραμίδες είναι μια επιστημονική δημοσίευση του 2022 από τους Κοράντο Μαλάνγκα και Φίλιππο Μπιόντι.
Περιγράφει λεπτομερώς πώς μια νέα μέθοδος που συνδυάζει το ραντάρ συνθετικού ανοίγματος (SAR) και την τομογραφία Doppler (τεχνική απεικόνισης) θα επιτρέψει τη χαρτογράφηση του εσωτερικού της Πυραμίδας του Χέοπα στη Γκίζα χωρίς ανασκαφές ή ζημιές, ανοίγοντας το δρόμο για τη μη επεμβατική εξερεύνηση άλλων αρχαίων μνημείων.
Η δημοσίευση αυτή, που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο το 2022, δεν αναφέρει, ωστόσο, καμία σημαντική ανακάλυψη ή την ύπαρξη πιθανών υπερκατασκευών στο εσωτερικό της Πυραμίδας του Χεφρήνου.
«Με έχασαν με τους "αλγόριθμους" που χρησιμοποίησαν για την ερμηνεία τους, και είπα στον συντάκτη ότι έπρεπε να βρουν κάποιον σπουδαίο μαθηματικό να το κοιτάξει. Δεν είμαι σίγουρος ότι το έκαναν, καθώς το άρθρο βγήκε με όλες αυτές τις εξισώσεις μέσα σε αυτό, τις οποίες ποτέ δεν κατάλαβα», θυμήθηκε ο Κόνιερς σχετικά με το γεγονός ότι του είχε ζητηθεί να αναθεωρήσει την εργασία του 2022 εκείνη την εποχή.
Άλλες εικόνες
Ορισμένες από τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κοινοποίησαν τους ισχυρισμούς των Ιταλών ερευνητών περιείχαν εικόνες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο εδώ και καιρό.
«Παρακάτω βλέπετε μια καλλιτεχνική απεικόνιση των σαρώσεων ραντάρ που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα για τις μεγαλύτερες τεχνητές κατασκευές στη Γη κάτω από το συγκρότημα πυραμίδων της Γκίζας. Η απίστευτη απεικόνιση είναι σε κλίμακα», έγραψε ο συνωμοσιολόγος Άλεξ Τζόουνς στο X στις 20 Μαρτίου 2025, κοινοποιώντας μια φωτογραφία των πυραμίδων ως τις άκρες μεγάλων υπόγειων οβελίσκων διακοσμημένων με αιγυπτιακά μοτίβα και επιγραφές.
Μέσω αντίστροφης αναζήτησης εικόνων στο Google Lens και το Tineye, μαθαίνουμε ότι αυτή η εικόνα κυκλοφορούσε ήδη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από το 2023.
Τον Σεπτέμβριο του 2024, το γαλλικό σατιρικό μέσο ενημέρωσης Pediavenir αστειεύτηκε: «Οι αρχαιολόγοι αποκαλύπτουν ότι οι αιγυπτιακές πυραμίδες είναι στην πραγματικότητα τεράστιοι πύργοι χτισμένοι υπόγεια», ενώ κοινοποίησε την ίδια εικόνα.
Μια άλλη εικόνα που κυκλοφορεί ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει μια τομή της πυραμίδας και τις υποτιθέμενες δομές που βρίσκονται από κάτω. Η εικόνα και οι ψευδείς πληροφορίες που τη συνοδεύουν ανακτήθηκαν από μαροκινό μέσο ενημέρωσης.
Οι εικασίες σχετικά με τις μεγάλες υπόγειες στήλες μετατράπηκαν έκτοτε σε διαδικτυακούς ισχυρισμούς ότι ανακαλύφθηκε μια «τεράστια υπόγεια πόλη» κάτω από τις πυραμίδες, οι οποίοι μερικές φορές συνοδεύονται από εικόνες δημιουργημένες από υπολογιστή. «Ενίσχυσαν τη φάρσα και τη μετέτρεψαν σε μια σούπερ επιστημονική φάρσα», δήλωσε ο Ολέτ-Πελετιέ.
Θεωρίες συνωμοσίας για τις πυραμίδες
Οι πυραμίδες της Αιγύπτου αποτελούν συχνό θέμα θεωριών συνωμοσίας και παραφυσικών ιστοριών. Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι στην κατασκευή τους συμμετείχαν εξωγήινοι, ενώ άλλοι ότι οι πυραμίδες κρύβουν απόκρυφη γνώση που κρατείται μυστική από τις ελίτ.
Αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας έχουν γνωρίσει μεγάλη διάδοση με την άνοδο των κοινωνικών δικτύων και των πλατφορμών βίντεο όπως το YouTube. «Υπάρχει ένα πριν και ένα μετά την άφιξη αυτών των πλατφορμών», δήλωσε ο Τρίσταν Μέντεζ Φρανς, ειδικός σε θέματα ψηφιακών κουλτούρων και διαδικτυακού εξτρεμισμού, στις 29 Μαρτίου 2025. «Έχουν προσφέρει εκπληκτική προβολή σε αυτά τα αφηγήματα, επιτρέποντάς τα να φτάσουν σε ένα άνευ προηγουμένου κοινό».
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι θεωρίες αυτές κυκλοφόρησαν πρώτα σε συνωμοσιολογικούς κύκλους πριν αναπαραχθούν από μέσα ενημέρωσης που θέλουν να εντυπωσιάζουν ψάχνοντας για «κλικ». «Ένα σημαντικό μέρος των χρηστών του διαδικτύου καταλήγει παγιδευμένο στα δικά του οικοσυστήματα πληροφοριών, όπου οι καταναλωτικές του συνήθειες ενισχύουν τις πεποιθήσεις του», είπε.
Το φαινόμενο αυτό ανησυχεί τον Μέντεζ Φρανς. «Αν δεχτούμε την ιδέα ότι όλα όσα έχουμε διδαχθεί για τις πυραμίδες είναι ψευδή, τότε αυτό συνεπάγεται ότι τα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα και οι κυβερνήσεις παγκοσμίως συμμετέχουν σε μια τεράστια συνωμοσία», δήλωσε.
Από εκεί και πέρα, αυτή η συστηματική αμφιβολία μπορεί να οδηγήσει σε ριζοσπαστικοποίηση των πεποιθήσεων. «Αυτό που μοιάζει με συνωμοσιολογική σκέψη αναψυχής μπορεί, όταν καλλιεργείται συνεχώς, να ανοίξει την πόρτα σε ένα πιο ακραίο όραμα της πραγματικότητας», είπε.
Το AFP έχει ήδη ελέγξει αρκετούς ψευδείς ισχυρισμούς σχετικά με τις αιγυπτιακές πυραμίδες, όπως εδώ, εδώ και εδώ.
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας