Ψευδές ειδησεογραφικό ρεπορτάζ ισχυρίζεται ότι ο θάνατος χειρουργού συνδέεται με τη Μπριζίτ Μακρόν
- Δημοσιεύθηκε στις 14 Ιουλίου 2025 στις 15:05
- 12 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Cintia NABI CABRAL, AFP Γαλλία
- Μετάφραση και προσαρμογή Magdalini GKOGKOU , AFP Greece
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
Από τις αρχές του 2025, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από τις υποτιθέμενες αποκαλύψεις της Αμερικανίδας συντηρητικής σχολιάστριας Κάντας Όουενς, ότι η πρώτη κυρία της Γαλλίας, Μπριζίτ Μακρόν, γεννήθηκε άνδρας. Στις αρχές Ιουλίου του 2025, μια ψευδής είδηση σχετικά με τον θάνατο ενός συνεργάτη, που φερόταν να συνδέεται με τον χειρουργό ο οποίος υποτίθεται ότι είχε πραγματοποιήσει χειρουργική επέμβαση επαναπροσδιορισμού φύλου στη Μπριζίτ Μακρόν, έγινε viral. Ωστόσο, το ρεπορτάζ δεν βασίζεται σε κανένα απτό ή επαληθευμένο στοιχείο και οι αναφορές στον χειρουργό φαίνεται να έχουν επινοηθεί. Έρευνα του AFP διαπίστωσε, επίσης, ότι ο ιστότοπος που δημοσίευσε το ρεπορτάζ χρησιμοποίησε κλεμμένες ταυτότητες αρκετών δημοσιογράφων, μεταξύ άλλων και στο ίδιο το άρθρο.
«Νεκρός Γάλλος χειρουργός που σκόπευε να κάνει αποκαλύψεις για την Μπριζίτ Μακρόν!», αναφέρει η λεζάντα ενός βίντεο που αναρτήθηκε στο X στις 5 Ιουλίου 2025. «Αυτοκτόνησε πέφτοντας από το παράθυρο ενώ θα έδινε συνέντευξη ισχυριζόμενος ότι η Brigitte ήταν αρχικά ο Jean-Michel Trogneux, ο οποίος υποβλήθηκε σε αλλαγή φύλου!», συνεχίζει η ανάρτηση, η οποία συγκέντρωσε σχεδόν 250 κοινοποιήσεις και προβλήθηκε περισσότερες από 50 χιλιάδες φορές.
Ένας χρήστης με το ίδιο όνομα κοινοποίησε επίσης τον ισχυρισμό στο Telegram.
Οι εικόνες δείχνουν την πυροσβεστική και αστυνομικούς σταθμευμένους έξω από ένα κτήριο στο Παρίσι, όπου ο φερόμενος ως χειρουργός φέρεται να έπεσε νεκρός. Σύμφωνα με το βίντεο, ο χειρουργός επρόκειτο να δώσει συνέντευξη στο περιοδικό Closer στην οποία θα κατέθετε για την επέμβαση αλλαγής φύλου που είχε κάνει η Μπριζίτ Μακρόν.
Μια ανδρική φωνή δηλώνει στα γαλλικά: «Η αδελφή του Φρανσουά Φαιβρ («François Faivre»), Αν Ντιπόν, ισχυρίζεται ότι δεν είχε τάσεις αυτοκτονίας και ότι ο θάνατός του πιθανώς συνδέεται με τη συνέντευξη που επρόκειτο να δώσει. Σύμφωνα με την κα Ντιπόν, ο αδελφός της ήταν συνάδελφος του διάσημου γιατρού Πατρίκ Μπουί. Ο Φρανσουά Φαιβρ είχε υποσχεθεί στους δημοσιογράφους ότι θα έριχνε φως στις αμφιλεγόμενες χειρουργικές επεμβάσεις της Μπριζίτ Μακρόν».
Παρόμοιες αναρτήσεις κυκλοφορούν επίσης στα ελληνικά από λογαριασμούς ενός χρήστη στο Facebook, το Instagram και το Threads.
Κοινοποιήθηκαν, επίσης, σε διάφορες γλώσσες, μεταξύ άλλων στα γαλλικά, τα αγγλικά, τα καταλανικά, τα ισπανικά (με περισσότερες από 1 εκατομμύριο προβολές), τα ιταλικά, τα ολλανδικά, τα πολωνικά, τα πορτογαλικά και τα ρωσικά.
Οι περισσότερες γαλλικές αναρτήσεις παρέχουν έναν σύνδεσμο που οδηγεί σε αυτό το άρθρο, το οποίο δημοσιεύθηκε την 1η Ιουλίου 2025 από τον γαλλόφωνο ιστότοπο Enquête du jour, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως «ένα ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης αφιερωμένο στην επικαιρότητα στη Γαλλία». Σύμφωνα με τη δική του περιγραφή, η αποστολή του είναι να «προσφέρει αξιόπιστες, προσιτές και άμεσες πληροφορίες που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τον κόσμο γύρω μας».
Αλλά το εν λόγω άρθρο, όπως και το βίντεο, είναι εντελώς αβάσιμο. Δεν υπάρχει καμία καταγραφή της ύπαρξης του «Φρανσουά Φαιβρ» και το άρθρο έχει αποδοθεί σε δημοσιογράφο του οποίου η ταυτότητα έχει κλαπεί.
Μετά την προβολή της αμφιλεγόμενης σειράς στο YouTube «Becoming Brigitte» τον Ιανουάριο του 2025 από την Αμερικανίδα συντηρητική μπλόγκερ Κάντας Όουενς, οι «αποκαλύψεις» της, μαζί με εκείνες του Ξαβιέ Πουσάρ, πρώην συντάκτη του ακροδεξιού ενημερωτικού δελτίου «Faits et Documents», τροφοδότησαν ένα επίμονο κύμα παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την υποτιθέμενη τρανς ταυτότητα της πρώτης κυρίας της Γαλλίας – ένας ψευδής ισχυρισμός που εξαπλώθηκε αρχικά στη Γαλλία μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2022.
Το viral βίντεο περιέχει επίσης πολλές αναφορές στη σειρά, συμπεριλαμβανομένης αυτής της πρώτης σελίδας (22:07) του περιοδικού Closer και αυτής της ασπρόμαυρης εικόνας του Πατρίκ Μπουί (24:56), του χειρουργού που υποτίθεται ότι χειρούργησε την Μπριζίτ Μακρόν.
Ένα ειδησεγραφικό ρεπορτάζ γεμάτο ασυνέπειες
Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας επέτρεψε στο AFP να εντοπίσει την πραγματική προέλευση ορισμένων από τα πλάνα που χρησιμοποιήθηκαν στην υποτιθέμενη είδηση για τον θάνατο του χειρουργού.
Για παράδειγμα, οι εικόνες που δείχνουν πυροσβέστες και αστυνομικούς προέρχονται από ένα αυθεντικό βίντεο που τραβήχτηκε από το AFP στις 14 Οκτωβρίου 2022 στην Πορτ ντε Βενσέν, στο 12ο διαμέρισμα του Παρισιού. Αυτές οι εικόνες, τραβηγμένες πριν από περισσότερο από δύο χρόνια από τα υποτιθέμενα γεγονότα, δεν κάνουν καμία απολύτως αναφορά στην αυτοκτονία ή τον θάνατο οποιουδήποτε χειρουργού (αρχειοθετημένο εδώ). Αντιθέτως, ο τίτλος αναφέρει ότι απεικονίζει τη σκηνή μετά τον πυροβολισμό ενός άνδρα από αστυνομικό εξαιτίας της μη συμμόρφωσής του με τις αστυνομικές εντολές.
Ο φερόμενος ως δημοσιογράφος και οι συνεντευξιαζόμενοι στο βίντεο μιλούν με προφορά που είναι δύσκολο να αναγνωριστεί. Μια ανάλυση του ήχου του βίντεο από το AFP, χρησιμοποιώντας τον ανιχνευτή φωνής deepfake Hiya στο εργαλείο επαλήθευσης InVID-WeVerify, εμφανίζει ένα αποτέλεσμα 98%, υποδεικνύοντας έτσι ότι «πιθανότατα δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη».
«Φρανσουά Φαιβρ»: μια κατασκευασμένη ταυτότητα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας
Όσον αφορά τον φερόμενο ως χειρουργό «Φρανσουά Φαιβρ», το ειδησεογραφικό ρεπορτάζ υποστηρίζει ότι «εργάστηκε στο Αμερικανικό Νοσοκομείο στο Παρίσι για έξι χρόνια» μαζί με τον Δρα Πατρίκ Μπουί, ο οποίος υποτίθεται ότι «του είπε για τις σωματικές μεταμορφώσεις που υπέστη η κυρία Μπριζίτ Μακρόν κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης επαναπροσδιορισμού φύλου που πραγματοποιήθηκε εκεί». Ενώ ο Δρ Μπουί υπάρχει πραγματικά και εμφανίζεται στον κατάλογο των γιατρών του νοσοκομείου, το Αμερικανικό Νοσοκομείο στο Παρίσι επιβεβαίωσε στο AFP στις 8 Ιουλίου 2025 ότι «δεν έχει καμία καταγραφή για κάποιον Φρανσουά Φαιβρ που να έχει ασκήσει εκεί το επάγγελμα του πλαστικού χειρουργού» (αρχειοθετημένο εδώ).
Μια αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά που πραγματοποίησε το AFP στον κατάλογο της Γαλλικής Ασφάλισης Υγείας, μια βάση δεδομένων με όλους τους πιστοποιημένους ιατρούς στη Γαλλία, δεν βρήκε κανέναν γιατρό ή χειρουργό με το όνομα «François Faivre».
Άλλα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι το βίντεο είναι κατασκευασμένο.
Πρώτον, στο απόσπασμα διάρκειας 43 δευτερολέπτων που παρουσιάζεται ως προκαταρκτική βιντεοσκοπημένη συνέντευξη του «Δρα Φαιβρ» στο περιοδικό Closer, ο χειρουργός δεν ανοιγοκλείνει τα μάτια ούτε μία φορά. Αυτό επισημάνθηκε, επίσης, από τους Γάλλους συναδέλφους του ειδησεογραφικού ιστότοπου 20 minutes (αρχειοθετημένο εδώ).
Επιπλέον, η ηχητική αφήγηση αναφέρεται στα γαλλικά σε μια συνέντευξη με την «la journaliste de Closer» («δημοσιογράφο του Closer») χρησιμοποιώντας το θηλυκό ενικό πρόσωπο, ενώ το κείμενο της λεζάντας στην οθόνη αναφέρεται στον «le journalist» («ο δημοσιογράφος»), που είναι ο αρσενικός τύπος στα γαλλικά. Στις 11 Ιουλίου 2025, όμως, το περιοδικό Closer δήλωσε στο AFP ότι «κανένας δημοσιογράφος του Closer» δεν είχε πάρει συνέντευξη από αυτόν τον υποτιθέμενο γιατρό: «Είναι εντελώς ψεύτικο. Είναι ψευδείς πληροφορίες», δήλωσε η συντακτική ομάδα του.
Στην οθόνη, υπάρχουν ορισμένες ανακολουθίες, όπως ανωμαλίες στον τοίχο και ασυνέπειες στα υποτιθέμενα διπλώματα που κρέμονται στον τοίχο: Η φράση «World Association of...» («Παγκόσμια Ένωση...») είναι ορατή στο δίπλωμα που κρέμεται στην επάνω δεξιά γωνία, ενώ οι υπόλοιπες λέξεις είναι δυσανάγνωστες.
Προκειμένου να αναγνωρίσει τον «Φρανσουά Φαιβρ» από το βίντεο και το πορτρέτο του, το AFP χρησιμοποίησε το εργαλείο αναγνώρισης προσώπου PimEyes και βρήκε ένα άτομο με παρόμοια χαρακτηριστικά στον ιστότοπο του iStock από την Getty Images (αρχειοθετημένο εδώ). Σύμφωνα με τις πληροφορίες που σχετίζονται με αυτή τη φωτογραφία, η εικόνα δημοσιεύθηκε στις 28 Μαΐου 2017.
Το ίδιο πρόσωπο εμφανίζεται επίσης σε διάφορα άσχετα εμπορικά περιεχόμενα (1, 2, 3, 4, 5).
Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι πρόκειται για έναν ηθοποιό ή ένα μοντέλο του οποίου η εικόνα έχει χρησιμοποιηθεί από την τεχνητή νοημοσύνη σε παραπλανητικό πλαίσιο – μια μέθοδος που έχει ήδη αναφερθεί από το AFP στα γαλλικά σχετικά με άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Μπορεί επίσης να πρόκειται για μια εικόνα που έχει απλώς δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, χωρίς πραγματική βάση.
Κλοπή ταυτότητας έξι δημοσιογράφων από τον ιστότοπο ψεύτικων ειδήσεων
Ο ιστότοπος «Enquête du jour», στον οποίο δημοσιεύθηκε το άρθρο, δεν περιέχει καμία πληροφορία για τους ιδρυτές του και δεν έχει καμία νομική αποποίηση ευθυνών ή στοιχεία επικοινωνίας.
Μια αναζήτηση στο Whois, ένα εργαλείο που παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα ονόματα τομέων ιστοτόπων, δείχνει ότι ο ιστότοπος δημιουργήθηκε στις 25 Ιουνίου 2025, μόλις μία εβδομάδα πριν από τη δημοσίευση του άρθρου με τίτλο «Χειρουργός που συνδέεται με φήμες για την τρανσέξουαλ Μπριζίτ Μακρόν βρέθηκε νεκρός στο Παρίσι». Η τελευταία ενημέρωση στην καταχώριση του τομέα έγινε στις 30 Ιουνίου 2025 (αρχειοθετημένος σύνδεσμος εδώ).
Ο ιστότοπος καταχωρήθηκε με το όνομα «Ano Nymous» και δημιουργήθηκε στο Γουίλμινγκτον του Ντέλαγουερ. Αυτή τυχαίνει να είναι η γενέτειρα του Τζον Μαρκ Ντούγαν, ενός πρώην Αμερικανού αστυνομικού που ζει στη Ρωσία, ο οποίος κατηγορείται ως προπαγανδιστής του Κρεμλίνου και είναι ύποπτος για την ίδρυση αρκετών ιστοσελίδων με ρωσική επιρροή (αρχειοθετημένος σύνδεσμος εδώ).
Η πιο κραυγαλέα πτυχή αυτού του ιστότοπου και αρκετών από τα άρθρα που περιέχει είναι η μίμηση έξι Γάλλων δημοσιογράφων, οι περισσότεροι από τους οποίους εργάζονται για το μέσο Streetpress: Ώντρεϊ Παρμεντιέ, Ορελιέν Ντεφέρ, Κλάρα Μοναγιέρ, Λίνα Ρρίσι, Πολίν Γκάουερ και Σόφι Μπουτμπούλ. Όταν επικοινώνησε με την πλατφόρμα ελέγχου γεγονότων «Vrai ou Faux» του Franceinfo, η ανεξάρτητη δημοσιογράφος Ώντρεϊ Παρμεντιέ –της οποίας η ταυτότητα είχε κλαπεί για να υπογράψει το άρθρο για τον χειρουργό– επιβεβαίωσε ότι δεν είχε γράψει το άρθρο, ούτε κανένα από τα άρθρα που της αποδίδονται στον ιστότοπο (αρχειοθετημένο εδώ).
Οι άλλοι δημοσιογράφοι των οποίων η ταυτότητα εκλάπη από τον ιστότοπο το επιβεβαίωσαν επίσης στο ίδιο άρθρο.
Σε επικοινωνία με το AFP στις 3 Ιουλίου 2025, ο ανεξάρτητος δημοσιογράφος Ορελιέν Ντεφέρ δήλωσε ότι «έμεινε εντελώς έκπληκτος» όταν έμαθε ότι του είχαν κλέψει την ταυτότητα: «Το να βλέπεις τη φωτογραφία σου και το όνομά σου ως υπογραφή σε άρθρα που χρησιμοποιούνται σε μια τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης δεν είναι καθόλου ευχάριστο. Ευτυχώς, η συντακτική ομάδα της StreetPress αντέδρασε γρήγορα και μας υποστηρίζει με νομικές ενέργειες».
«Απ' ό,τι καταλαβαίνω, σχεδόν όλα τα άρθρα που δημοσιεύονται χρησιμεύουν για να δώσουν στον ιστότοπο αυτό την εντύπωση μιας αξιόπιστης, γενικευμένης πηγής πληροφοριών, ώστε να μπορεί να διαδίδει ψευδείς πληροφορίες για την Μπριζίτ Μακρόν. Πρόκειται για μια μέθοδο που μοιάζει με εκείνες που χρησιμοποιήθηκαν σε προηγούμενες φιλορωσικές εκστρατείες παραπληροφόρησης, αν και δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι υπάρχει κάποια συσχέτιση», δήλωσε ο δημοσιογράφος στο AFP.
Αυτός ο τρόπος λειτουργίας είναι παρόμοιος με μια φιλορωσική εκστρατεία επιρροής που δημιούργησε και διέδωσε ψευδείς πληροφορίες σε μαζική κλίμακα και ονομάζεται «Storm-1516» (αρχειοθετημένο εδώ).
«Ενεργή τουλάχιστον από τον Αύγουστο του 2023, η Storm-1516 θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή δημόσια συζήτηση και να επηρεάσει ακόμη και αρκετές εκλογικές ψηφοφορίες. Στόχος τέτοιων εκστρατειών παραπληροφόρησης είναι να τεθεί υπό αμφισβήτηση η ακεραιότητα μιας εκλογικής διαδικασίας, να δυσφημιστεί ή να υποστηριχθεί ένας υποψήφιος σύμφωνα με τα ρωσικά συμφέροντα», εξηγεί το γαλλικό Υπουργείο Άμυνας στον ιστότοπό του.
«Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για τη δημιουργία deepfakes, δηλαδή βίντεο που υποδύονται δημόσια πρόσωπα ή ακόμη και ανώνυμους χρήστες του διαδικτύου, προκειμένου να κάνουν τα μηνύματα που μεταδίδονται πιο αξιόπιστα», αναφέρει ο ιστότοπος.
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 4 Ιουλίου 2025, η StreetPress ανακοίνωσε την πρόθεσή της να κινηθεί νομικά «για κλοπή ταυτότητας προκειμένου να υπερασπιστεί τη φήμη των δημοσιογράφων, αλλά και στο αστικό δικαστήριο, προκειμένου να πετύχει το πλήρες κλείσιμο της ιστοσελίδας» (αρχειοθετημένο εδώ) .
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας
