Τα μαθήματα μουσικής στα σχολεία στο Αμβούργο δεν απαγορεύτηκαν λόγω του Ισλάμ

«Γερμανία: Στο Αμβούργο, τα μαθήματα μουσικής (τραγουδιού, πιάνου, κιθάρας) δεν επιτρέπονται πλέον στα δημόσια σχολεία επειδή η μουσική είναι "Χαράμ" στο Ισλάμ και θα θεωρούνταν ισλαμοφοβία η επιβολή τους σε μουσουλμάνους μαθητές», αναφέρει αυτή η ανάρτηση στα ελληνικά στο Facebook από τις 30 Σεπτεμβρίου 2025.

Η ανάρτηση περιλαμβάνει ένα βίντεο στο οποίο ένας παρουσιαστής ειδήσεων μιλάει για διακρίσεις από μουσουλμάνους μαθητές στο Αμβούργο και αναφέρει ότι ορισμένοι από αυτούς δεν συμμετείχαν σε μαθήματα μουσικής επειδή αυτό ήταν «χαράμ», δηλαδή απαγορευμένο σύμφωνα με την ισλαμική πίστη.

Το βίντεο με τον ισχυρισμό κοινοποιήθηκε και από άλλους χρήστες στο Facebook, το Instagram και το X. 

Κυκλοφόρησε επίσης σε άλλες γλώσσες, όπως τα σλοβακικά, τα ολλανδικά, τα γαλλικά, τα πορτογαλικά και τα ρωσικά. Ο ισχυρισμός κοινοποιήθηκε ευρέως και στα γερμανικά, για παράδειγμα στο Telegram ή το ρωσικό μέσο ενημέρωσης «Pravda», το οποίο στηρίζεται από το κράτος.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης της παραπλανητικής ανάρτησης με το βίντεο στο Facebook. Το κίτρινο «Χ» προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνας: 20/10/2025

Ωστόσο, το βίντεο δεν αφορά τη διακοπή των μαθημάτων μουσικής στα σχολεία του Αμβούργου για θρησκευτικούς λόγους.

Το απόσπασμα στις αναρτήσεις έχει διάρκεια 33 δευτερολέπτων. Ασχολείται με μεμονωμένες περιπτώσεις διακρίσεων και επιθέσεων σε σχολεία στο Αμβούργο. «Σε μεμονωμένες περιπτώσεις, Γερμανίδες κοπέλες δέχονται επιθέσεις και τους λένε ότι δεν ανήκουν εδώ, ενώ άλλες εμποδίζονται να συμμετάσχουν σε μαθήματα μουσικής επειδή είναι "χαράμ"», αναφέρει ένας παρουσιαστής ειδήσεων. Η Επίτροπος Εκπαίδευσης του Αμβούργου αντιδρά τώρα σε αυτό «μαζί με χριστιανικές, εβραϊκές και μουσουλμανικές θρησκευτικές ενώσεις».

Το ρεπορτάζ δεν περιλαμβάνει πληροφορίες για απαγόρευση

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας και μια αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά μάς οδήγησε σε ένα βίντεο από το γερμανικό ειδησεογραφικό κανάλι Welt TV από τις 25 Ιουνίου 2025, με τον τίτλο «Μαθήματα μουσικής δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν επειδή το τραγούδι δεν επιτρέπεται στο Ισλάμ». Ορισμένες από τις αναρτήσεις που κοινοποιούνται στο διαδίκτυο αναφέρουν μόνο αυτόν τον τίτλο χωρίς να ισχυρίζονται ότι τα μαθήματα μουσικής έχουν καταργηθεί.

Το βίντεο από τις αναρτήσεις είναι πανομοιότυπο με τα πρώτα 33 δευτερόλεπτα του ρεπορτάζ του Welt TV. Αν και οι κινήσεις των χειλιών του παρουσιαστή και ο ήχος δεν είναι συγχρονισμένα στο viral βίντεο, τόσο οι εικόνες όσο και τα λόγια ταιριάζουν με το πρωτότυπο.

Ολόκληρο το ρεπορτάζ διαρκεί 3:35 λεπτά. Αφού ο παρουσιαστής ειδήσεων εξηγήσει το θέμα, μια δημοσιογράφος με έδρα το Αμβούργο αναφέρει τις τελευταίες εξελίξεις και μια κοινή δήλωση της Επιτρόπου Εκπαίδευσης του Αμβούργου, Ξένια Μπέκερις, και εκπροσώπων των χριστιανικών, εβραϊκών, αλεβιτικών και μουσουλμανικών κοινοτήτων. Στη δήλωση, οι υπογράφοντες τάχθηκαν στις 18 Ιουνίου 2025 υπέρ της σεβαστής συνύπαρξης και δήλωσαν ότι «δεν υπάρχει χώρος για επιθέσεις και διακρίσεις οποιουδήποτε είδους» στα εκπαιδευτικά ιδρύματα του Αμβούργου.

Το ρεπορτάζ ολοκληρώνεται με μια συνέντευξη με τον Σάντρο Κάπε, έναν συντηρητικό πολιτικό και μέλος του κοινοβουλίου του Αμβούργου, ο οποίος αναφέρει συγκεκριμένα περιστατικά σε σχολεία του Αμβούργου, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης μεμονωμένων μαθητών να συμμετάσχουν σε μαθήματα μουσικής. Άλλα γερμανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν επίσης τέτοια περιστατικά το καλοκαίρι του 2025.

Το Συμβούλιο Ισλαμικών Κοινοτήτων στο Αμβούργο (Schura) δήλωσε, απαντώντας σε ερώτημα του AFP στις 21 Οκτωβρίου 2025, ότι «τα μαθήματα μουσικής στα σχολεία του Αμβούργου παραμένουν ανεπηρέαστα από αυτή την κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης». Ήταν μεταξύ των οργανώσεων που είχαν υπογράψει την κοινή δήλωση της Επιτρόπου των Σχολείων. «Για τους Μουσουλμάνους μαθητές στο Αμβούργο, ισχύει ο Νόμος για τα Σχολεία του Αμβούργου ». Το συμβούλιο δήλωσε ότι δεν γνώριζε κανέναν μουσουλμάνο που «να αισθάνεται περιορισμένος στις θρησκευτικές του πεποιθήσεις ή πρακτικές από τα μαθήματα μουσικής».

«Απόλυτα "ψεύτικες ειδήσεις"»

Η Αρχή για τα Σχολεία, τις Οικογένειες και την Επαγγελματική Κατάρτιση, με επικεφαλής την Επίτροπο Εκπαίδευσης Ξένια Μπέκερις, απάντησε σε ερώτηση του AFP αρνούμενη τους ισχυρισμούς ότι τα μαθήματα μουσικής καταργήθηκαν στα δημόσια σχολεία του Αμβούργου. «Αυτό είναι μια εντελώς ψευδής είδηση, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου Πίτερ Άλμπρεχτ στις 13 Οκτωβρίου 2025.

«Τα μαθήματα μουσικής διεξάγονταν και συνεχίζουν να διεξάγονται ακριβώς όπως ορίζεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα». Δεν προβλέπονται αλλαγές. Ο Άλμπρεχτ δήλωσε επίσης ότι οι σχολικές αρχές δεν έχουν γνώση για «περιστατικά στα μαθήματα μουσικής». Το AFP εξέτασε προσεκτικά τα εκπαιδευτικά προγράμματα και δεν βρήκε καμία τέτοια απαγόρευση. Η εκπαιδευτική αρχή αναφέρει σαφώς τη μουσική στο πρόγραμμα σπουδών ως μάθημα που πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία. Μια αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά για απαγόρευση των μαθημάτων μουσικής στα σχολεία του Αμβούργου επίσης δεν έδωσε σχετικά αποτελέσματα.

Το Κοράνι προειδοποιεί για περισπασμούς, όχι για τη μουσική

Η Γιασεμίν Γκοκπνάρ από το Ινστιτούτο Αραβικών και Ισλαμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ρουρ στο Μπόχουμ είναι ειδική στη μουσική του Ισλάμ. Σύμφωνα με την ίδια, η αξιολόγηση της μουσικής στο Ισλάμ δεν είναι απολύτως σαφής από θεολογική άποψη. «Στο Χαντίθ, τις παραδοσιακές αναφορές των δηλώσεων και της συμπεριφοράς του Μωάμεθ», υπάρχουν «τόσο θετικές όσο και αρνητικές κρίσεις για τη μουσική», εξήγησε απαντώντας σε ερώτηση του AFP στις 15 Οκτωβρίου 2025.

«Το Κοράνι ως η αυθεντική πηγή για θρησκευτικά ζητήματα σε όλα τα ισλαμικά δόγματα» είναι πιο σαφές σε αυτό το θέμα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι «δεν υπάρχει καμία αναφορά στη "μουσική" στο Κοράνι», εξήγησε η Γκοκπνάρ. «Η βάση για τις θεολογικές συζητήσεις παρέχεται από ομάδες εννοιών που περιβάλλουν τη λέξη lahw, "απόσπαση προσοχής, διασκέδαση"».

Τα αποσπάσματα στο Κοράνι που περιέχουν αυτή τη λέξη υποδηλώνουν «ότι η μουσική ήταν κατακριτέα σε περιβάλλοντα όπου λάμβαναν χώρα άλλες περιθωριοποιημένες ή απαγορευμένες δραστηριότητες, όπως ο τζόγος (για χρήματα), η πορνεία και τα μεθύσια, και επομένως αποτελούσε "περισπασμό" από τη λατρεία, την προσευχή και την πίστη στον Θεό συνολικά».

Η Γκοκπνάρ παρέθεσε ένα εδάφιο από το Κοράνι στο οποίο τα παιδιά και τα χρήματα αναφέρονται σε σχέση με την απόσπαση της προσοχής. «Δεδομένου ότι τόσο η οικονομία όσο και οι απόγονοι υπάρχουν στον ισλαμικό κόσμο μέχρι σήμερα, δεν μπορεί να υπάρχει απαγόρευση, αλλά μόνο προειδοποίηση να μην αποσπάται η προσοχή από τα θρησκευτικά καθήκοντα του Ισλάμ», κατέληξε. «Από την άποψη των ισλαμικών σπουδών, η συζήτηση για μια λεγόμενη απαγόρευση της μουσικής στο Ισλάμ είναι αβάσιμη».

Η μουσική διδάσκεται στις μουσουλμανικές χώρες

Ο Αλί Γκαντούρ θεωρεί επίσης τους γενικούς ισχυρισμούς σχετικά με τη μουσική στο Ισλάμ ως «μια απλοϊκή και παραπλανητική αναπαράσταση που εξυπηρετεί ιδεολογικές αφηγήσεις αντί να αντανακλά τη θεολογική και πολιτισμική πραγματικότητα». Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν «ποικίλοι θεολογικοί λόγοι και κοινωνικές πρακτικές» εντός της θρησκείας, εξήγησε ο καθηγητής Ισλαμικής θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου απαντώντας σε ερώτημα του AFP στις 15 Οκτωβρίου 2025.

Οι συζητήσεις σχετικά με το καθεστώς της μουσικής «ήταν πάντα περιθωριακές στη νομική βιβλιογραφία», ενώ «η κοινωνική πρακτική μιλούσε μια εντελώς διαφορετική γλώσσα: μια πλούσια και ποικιλόμορφη μουσική κουλτούρα αναπτύχθηκε σε όλες σχεδόν τις περιοχές που επηρεάστηκαν από τους Μουσουλμάνους». Η μουσική αποτελεί σημαντικό μέρος τόσο της θρησκευτικής πρακτικής όσο και της καθημερινής ζωής πολλών μουσουλμάνων. «Από αυτή την άποψη, δεν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ Μουσουλμάνων και μη Μουσουλμάνων».

Η μουσική «διδάσκεται επίσης σε όλες τις χώρες όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι», συνέχισε ο Γκαντούρ. «Πέρα από ακραίες περιπτώσεις, όπως οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, δεν γνωρίζω καμία μουσουλμανική χώρα όπου να μην είναι δυνατό να μάθει κανείς μουσική, είτε στα σχολεία είτε αλλού». Όποιος μιλά για μια θεμελιώδη απαγόρευση της μουσικής για τους μουσουλμάνους «αγνοεί την ποικιλομορφία των θεολογικών λόγων και θέσεων, καθώς και την πλούσια και πολύχρωμη μουσουλμανική πρακτική, τόσο ιστορικά όσο και στο παρόν».