
Ο έντονος βήχας δεν βοηθά σε περίπτωση καρδιακής προσβολής
- Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε πριν τουλάχιστον ένα έτος.
- Δημοσιεύθηκε στις 28 Ιουλίου 2022 στις 15:52
- 6 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Petros KONSTANTINIDIS, Juliette MANSOUR, AFP Ελλάδα, AFP Γαλλία
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
Τον Ιούλιο του 2022 επανεμφανίστηκαν αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (παραδείγματα εδώ, εδώ και εδώ) που παραθέτουν ένα κείμενο το οποίο προτείνει την πρακτική του έντονου βήχα σε περίπτωση καρδιακής προσβολής. Οι αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνολικά περισσότερες από 3.000 φορές. «Αξίζει να διαβάσετε αυτό» γράφει το κείμενο, πριν παρουσιάσει την ιστορία ενός ατόμου που παθαίνει καρδιακή προσβολή όταν είναι μόνο του στο σπίτι. Οι αναρτήσεις υποστηρίζουν ότι σε περίπτωση καρδιακής προσβολής, «η αναπνοή και ο βήχας πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε δύο δευτερόλεπτα» προκειμένου να παρέχεται «οξυγόνο στους πνεύμονες» και να «επαναφέρουν την καρδιά» μέχρι την άφιξή του ασθενούς «στο νοσοκομείο ή έως ότου η καρδιά ξεκινήσει κανονικά». Παρόμοιοι ισχυρισμοί κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στα ελληνικά και σε άλλες γλώσσες όπως τα αγγλικά και τα γαλλικά.
Ωστόσο, ο ισχυρισμός είναι ψευδής. Όπως εξήγησαν αρκετοί καρδιολόγοι στο AFP, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο βήχας - ή «ΚΑΡΠΑ με βήχα» - θα βοηθούσε γενικά σε περίπτωση καρδιακής προσβολής. Αντίθετως, ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα καρδιακής προσβολής θα πρέπει να καλέσουν τον αριθμό έκτακτης ανάγκης προκειμένου να λάβουν ιατρική βοήθεια. Η πρακτική του βήχα θα έκανε πιθανότητα τους ασθενείς να χάσουν πολύτιμο χρόνο προτού καλέσουν βοήθεια.

Τι είναι η καρδιακή προσβολή;
Όπως εξηγεί η Ιατρική Σχολή του Johns Hopkins, ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου, που συχνά αποκαλείται καρδιακή προσβολή, συμβαίνει όταν μία ή περισσότερες περιοχές του μυοκαρδίου δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο, λόγω θρόμβου αίματος σε μια στεφανιαία αρτηρία. Όταν η καρδιά δεν λαμβάνει αίμα και οξυγόνο, τα μυικά της κύτταρα καταστρέφονται, με αποτέλεσμα η καρδιά να σταματά να λειτουργεί σωστά. Η βλάβη αυτή γίνεται μη αναστρέψιμη μετά από περίπου 30 λεπτά από την απόφραξη.
Το έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή) μπορεί να οδηγήσει σε ανακοπή καρδιάς, η οποία συμβαίνει όταν η καρδιά σταματά ξαφνικά να χτυπά.
Ο βήχας δεν βοηθά σε περίπτωση καρδιακής προσβολής
«Ο βήχας δεν έχει ποτέ αποδειχθεί αποτελεσματικός στη μείωση του μεγέθους ενός εμφράγματος ή των συνεπειών του, ούτε του υποκείμενου κινδύνου καρδιακής ανακοπής», δήλωσε ο Nicolas Lamblin, επικεφαλής του τμήματος επείγοντων περιστατικών και εντατικής θεραπείας στην καρδιολογία του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Λιλ στη Γαλλία, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης στο AFP στις 25 Ιουλίου 2022.
«Η ΚΑΡΠΑ του βήχα δεν έχει κανένα ρόλο σε μια καρδιακή προσβολή», προσθέτει ο Allen J. Taylor, πρόεδρος καρδιολογίας στο MedStar Health των ΗΠΑ, σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στο AFP στις 27 Ιουλίου 2022. «Η επιπλέον ροή αίματος από τον βήχα είναι ελάχιστη και σε κάθε περίπτωση, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να διατηρήσουν τον βήχα για περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα», προσθέτει και προειδοποιεί ότι «η επιπλέον προσπάθεια που καταβάλλεται για τον βήχα σίγουρα δεν βοηθάει τον ασθενή».
Ο Δημήτριος Φαρμάκης, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, επιβεβαιώνει επίσης ότι «δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση» στον ισχυρισμό. «Αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος που νιώθει ότι υφίσταται καρδιακό επεισόδιο είναι να ζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια καλώντας τις πρώτες βοήθειες», πρόσθεσε σε επικοινωνία μέσω email με το AFP στις 21 Ιουλίου 2022.
«Αν κάποιος αισθάνεται ότι παθαίνει καρδιακή προσβολή όταν είναι μόνος στο σπίτι, θα πρέπει να καλέσει τον αριθμό πρώτων βοηθειών και να προσπαθήσει να ειδοποιήσει ανθρώπους που βρίσκονται κοντά του και θα μπορούσαν να προσφέρουν βοήθεια», εξήγησε ο Lamblin. «Το καλύτερο θα ήταν [ο ασθενής] να ανοίξει την πόρτα και να παραμείνει κοντά σε αυτήν, γιατί αν η πόρτα είναι κλειδωμένη, οι άνθρωποι των πρώτων βοηθειών θα χάσουν χρόνο προσπαθώντας να εισέλθουν».
Σε περίπτωση καρδιακής ανακοπής μετά το έμφραγμα, το θύμα χάνει εντελώς τις αισθήσεις του, εξήγησε ο Γάλλος γιατρός. «Εάν υπάρχουν μάρτυρες, πρέπει να καλέσουν τον αριθμό άμεσης βοήθειας, να παραμείνουν δίπλα στο θύμα και να είναι έτοιμοι να ξεκινήσουν καρδιακές μαλάξεις, αν ο ασθενής καταρρεύσει και χάσει τις αισθήσεις του».
Το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς κρίνει επίσης ότι η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι χρήσιμη σε περίπτωση φραγμένης στεφανιαίας αρτηρίας, κοινώς καρδιακής προσβολής. «Δεν υπάρχουν ιατρικά στοιχεία που να υποστηρίζουν την "ΚΑΡΠΑ με βήχα", η οποία προτείνει ότι μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας βήχοντας έντονα αν αισθάνεστε ότι πάθατε καρδιακή προσβολή και είστε μόνοι σας», αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιάς. Ιατρικές σχολές, όπως αυτή του Πανεπιστημίου του Σικάγο και του Πανεπιστημίου McGill, καθώς και νοσοκομειακές κλινικές, έχουν επίσης διαψεύσει τον ισχυρισμό.
Ωστόσο, η εικόνα που συνοδεύει τις αναρτήσεις με τον ψευδή ισχυρισμό παρουσιάζει με σχετική ακρίβεια τα συμπτώματα ενός εμφράγματος του μυοκαρδίου. Συγκεκριμένα, αυτά είναι τα εξής:
- Αυξημένη πίεση, διαρκής πόνος ή δυσφορία στο στήθος
- Αίσθημα πόνου στο σαγόνι, το λαιμό, τους ώμους ή τα χέρια
- Πόνος στο στήθος σε συνδυασμό με κρύο ιδρώτα, κολλώδες δέρμα, δυσκολία στην αναπνοή, ζάλη, γενική αδυναμία ή αυξημένο σφυγμό.
Σε περίπτωση που ένα άτομο παρουσιάσει τα παραπάνω συμπτώματα, θα πρέπει να καλέσει αμέσως τον αριθμό άμεσης βοήθειας: 166 για την Ελλάδα και 199 για την Κύπρο. Και στις δύο χώρες ισχύει επίσης ο πανευρωπαϊκός αριθμός 112.
Η «ΚΑΡΠΑ του βήχα» μπορεί να βοηθήσει σε κάποιες αρρυθμίες ή σε ελεγχόμενο περιβάλλον
Ωστόσο, οι ειδικοί εξηγούν ότι σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, η πρακτική του βήχα θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για έναν ασθενή με καρδιακή πάθηση.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, ο βήχας μπορεί να χρησιμοποιηθεί προσωρινά, σε περίπτωση αρρυθμίας (ανωμαλία στο ρυθμό των κτύπων της καρδιάς), σε ελεγχόμενα περιβάλλον νοσοκομείου, όπως ένα εργαστήριο καρδιακού καθετηριασμού, όπου οι ασθενείς έχουν τις αισθήσεις τους και βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση.
Ο Taylor δίνει ένα ακόμη παράδειγμα: «Χρησιμοποιούμε την "ΚΑΡΠΑ με βήχα" όταν κάνουμε μια επέμβαση και η καρδιά σταματά να χτυπά». Ζητώντας από τον ασθενή να βήξει λίγα δευτερόλεπτα πριν χάσει τις αισθήσεις του «το ιατρικό προσωπικό κερδίζει λίγα δευτερόλεπτα πριν από την ανάνηψη του ασθενούς, αλλά αυτό μπορεί να γίνει μόνο σε ένα πλήρως ελεγχόμενο νοσοκομειακό περιβάλλον», εξηγεί.
Η Χριστίνα Χρυσοχόου, καρδιολόγος και μέλος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, μίλησε επίσης στο AFP στις 21 Ιουλίου και είπε πως η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να είναι χρήσιμη στην περίπτωση βραδυκαρδίας, μιας πάθησης που κάνει την καρδιά να χτυπά πολύ αργά και μπορεί να συνδυαστεί με έμφραγμα του μυοκαρδίου. Ωστόσο, προειδοποεί πως στην περίπτωση καρδιακής προσβολής που συνδυάζεται με άλλη πάθηση όπως ο διαχωρισμός αορτής, ο βήχας μπορεί να επιταχύνει τον ερχομό του θανάτου.
Ο Ιγνάτιος Οικονομίδης, αναπληρωτής καθηγητής καρδιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, δήλωσε στο AFP στις 22 Ιουλίου ότι ο βήχας θα μπορούσε να βοηθήσει «στην περίπτωση υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας», μιας πάθησης που συνήθως δεν απαιτεί άμεση νοσηλεία, αλλά «όχι σε οξύ στεφανιαίο επεισόδιο», όπως είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Συνολικά, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η πρακτική του βήχα δεν είναι χρήσιμη σε περίπτωση καρδιακής προσβολής. «Λέμε ότι πρέπει να βήχετε αν στραβοκαταπιείτε, αν ασφυκτιάτε, αν κοντεύετε να πνιγείτε ή αν έχετε εισπνεύσει κάτι. Αν όμως υποψιάζεστε ότι παθαίνετε καρδιακή προσβολή ή καρδιακή ανακοπή, πρέπει να πάτε κόντρα σε αυτή τη συμβουλή», καταλήγει ο Lamblin.
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας