Βίντεο δείχνει αμμοθύελλα στη Σαουδική Αραβία, όχι στο Ισραήλ

«Μια τεράστια αμμοθύελλα πλήτει το Ισραήλ, ένα εντυπωσιακό αλλά και σπάνιο φαινόμενο για την περιοχή», αναφέρει αυτή η ανάρτηση στα ελληνικά στο Facebook από την 1 Μαΐου 2025 η οποία περιλαμβάνει ένα βίντεο τραβηγμένο από το εσωτερικό ενός οχήματος, το οποίο δείχνει ένα γιγαντιαίο τείχος σκόνης.

Η ανάρτηση κοινοποιήθηκε περισσότερες από 200 φορές και συγκέντρωσε σχεδόν 140 χιλιάδες προβολές. 

«Ό Θεός εκδικείται για την σφαγή πού κάνει ό Νετανιάχου», σχολιάζει ένας χρήστης κάτω από το βίντεο. «Η φύση παίρνει εκδίκηση για τα όσα εγκλήματα έχει κάνει το Ισραήλ», γράφει ένας άλλος. 

Ο ισχυρισμός κοινοποιήθηκε και από άλλους χρήστες στο Facebook (εδώ και εδώ) και στο Instagram (εδώ). Κυκλοφόρησε επίσης και σε άλλες γλώσσες, όπως τα αγγλικά, τα ισπανικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα ινδονησιακά. 

Image

Στιγμιότυπο της viral παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 23/5/2025

Ισχυρές αμμοθύελλες σάρωσαν την έρημο Νεγκέβ στις 30 Απριλίου 2025, ενώ πυρκαγιές που προκλήθηκαν από ισχυρούς ανέμους έπληξαν και άλλα μέρη του Ισραήλ, όπως μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Αναντολού (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Οι πυρκαγιές κοντά στην Ιερουσαλήμ προκάλεσαν εκτεταμένες εκκενώσεις και κλείσιμο δρόμων, αλλά τέθηκαν σε μεγάλο βαθμό υπό έλεγχο στις αρχές του Μαΐου, σύμφωνα με τις αρχές (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Ωστόσο, το βίντεο που κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το οποίο δείχνει μια αμμοθύελλα, δεν προέρχεται από το Ισραήλ. Στην πραγματικότητα τραβήχτηκε στη Σαουδική Αραβία τον Μάρτιο του 2025.

Εικόνες από μια αμμοθύελλα στη Σαουδική Αραβία

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας στο Google χρησιμοποιώντας καρέ από το βίντεο, το εντόπισε αναρτημένο στο Facebook στις 21 Μαρτίου 2025, μαζί με μια λεζάντα που γράφει ότι τα πλάνα τραβήχτηκαν στη Σαουδική Αραβία (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης της ψεύτικης ανάρτησης (αριστερά) και του βίντεο από τον Μάρτιο του 2025 (δεξιά).

Ο οργανισμός ελέγχου γεγονότων Teyit, που εδρεύει στην Τουρκία, έχει ήδη διαψεύσει το παραπλανητικό κλιπ, διαπιστώνοντας ότι ένα κτήριο που φαίνεται στο τέλος αντιστοιχεί σε μια φωτογραφία του 2023 που δείχνει ένα τζαμί στην πόλη Ουάντι αντ-Νταουασίρ της Σαουδικής Αραβίας (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ).

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης του ψευδώς κοινοποιημένου βίντεο (αριστερά) και φωτογραφίας από τους χάρτες της Google (δεξιά). Τα χρωματιστά πλαίσια έχουν προστεθεί από το AFP.

Μια περαιτέρω αναζήτηση στο Google Earth βρήκε μια αεροφωτογραφία από το τζαμί που αντιστοιχεί επίσης σε εκείνο που φαίνεται στο βίντεο (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης του ψευδώς κοινοποιημένου βίντεο (αριστερά) και της αεροφωτογραφίας από το Google Earth (δεξιά). Τα χρωματιστά πλαίσια προστέθηκαν από το AFP.

Ο εκπρόσωπος του Εθνικού Κέντρου Μετεωρολογίας της Σαουδικής Αραβίας, Χουσεΐν Αλ-Καχτάνι, είχε κάνει μια δήλωση στα τέλη Μαρτίου στον επίσημο λογαριασμό του στο X, αναφέροντας πως μια καταιγίδα σκόνης είχε πλήξει την Ουάντι αντ-Νταουασίρ (αρχειοθετημένος σύνδεσμος).

Στο παρελθόν, η υπηρεσία ελέγχου γεγονότων του AFP έχει καταρρίψει αρκετούς ισχυρισμούς με παραπλανητικά βίντεο σχετικά με το Ισραήλ εδώ και εδώ.