Οι μετανάστες στην Ελλάδα δεν παίρνουν 450 ευρώ το μήνα από το κράτος

  • Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε πριν τουλάχιστον ένα έτος.
  • Δημοσιεύθηκε στις 6 Ιουλίου 2021 στις 14:42
  • Επικαιροποιήθηκε 6 Ιουλίου 2021 στις 16:25
  • 8 λεπτά ανάγνωσης
  • Του/Της: Σταύρος Μαλιχούδης, AFP Ελλάδα
Αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, οι οποίες κοινοποιήθηκαν συνολικά επτά χιλιάδες φορές μέσα σε μια εβδομάδα, υποστηρίζουν ότι οι μετανάστες στην Ελλάδα λαμβάνουν 450 ευρώ τον μήνα από το ελληνικό κράτος. Ο ισχυρισμός είναι παλιός, και επανήλθε στην επιφάνεια τον Ιούνιο, μετά την υπόσχεση της κυβέρνησης για προπληρωμένες κάρτες αξίας 150 ευρώ στους νεαρούς Έλληνες που εμβολιάζονται κατά της Covid-19. Ωστόσο, ο ισχυρισμός είναι ψευδής: οι μετανάστες χωρίς χαρτιά δεν δικαιούνται καμία οικονομική βοήθεια, ενώ τα στοιχεία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες δείχνουν ότι τα οικονομικά βοηθήματα προς τους αιτούντες άσυλο και τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες είναι σημαντικά μικρότερα από 450 ευρώ.

Οι αναρτήσεις εμφανίστηκαν στο Facebook στις 28 Ιουνίου 2021 (παραδείγματα εδώ, εδώ, εδώ), λίγες ώρες αφότου η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι νέοι Έλληνες ηλικίας 18-25 ετών, που θα εμβολιαστούν κατά της Covid-19, θα λάβουν μια προπληρωμένη κάρτα αξίας 150 ευρώ με την ονομασία Freedom Pass.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι η συγκεκριμένη κάρτα αποτελεί ταυτόχρονα ένα «ευχαριστώ για τη συνέπεια και την υπομονή» των Ελλήνων πολιτών αυτής της ηλικιακής ομάδας, καθώς και «ένα κίνητρο» ούτως ώστε οι νεότεροι να εμβολιαστούν. Η κάρτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ταξίδια, διαμονή και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Η ανακοίνωση προκάλεσε την διάδοση, εκ νέου, ενός γνώριμου και ψευδούς ισχυρισμού: ότι οι μετανάστες χωρίς χαρτιά λαμβάνουν καλύτερα επιδόματα από τους Έλληνες πολίτες.

Ο πρωθυπουργός δίνει «150 ευρώ εφάπαξ για να κάνεις το εμβόλιο, ενώ στους λαθρομετανάστες δίνει 450 ευρώ το μήνα για να σε αντικαταστήσουν!», αναφέρει το κείμενο μιας ανάρτησης, το οποίο συνοδεύει μια φωτογραφία που υποτίθεται ότι δείχνει μετανάστες μπροστά από ένα ΑΤΜ, σε άγνωστη τοποθεσία. Εκτός από το Facebook, η φωτογραφία κοινοποιήθηκε και στο Twitter (παράδειγμα εδώ).

Image
Μια από τις παραπλανητικές αναρτήσεις, λήψη εικόνας στις 1 Ιουνίου 2021

Σε άλλη ανάρτηση αναφέρεται ότι ο πρωθυπουργός «δίνει 450 ευρώ στον Αφγανό για να περνάει μπέικα, και δίνει 150 ευρώ στον Έλληνα για να τον τελειώσει», και αναφέρεται υβριστικά σε όποιον δεχτεί να κάνει το εμβόλιο κατά της Covid-19.

Μέσα σε μια εβδομάδα, οι σχετικές αναρτήσεις έχουν κοινοποιηθεί 7.000 φορές. Αλλά ο ισχυρισμός που παρουσιάζουν είναι ψευδής: όλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι ούτε οι αιτούντες άσυλο, ούτε οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες λαμβάνουν 450 ευρώ το μήνα από το ελληνικό κράτος, ενώ οι μετανάστες χωρίς χαρτιά δεν δικαιούνται κανένα οικονομικό βοήθημα.

Image
Άλλη μια από τις παραπλανητικές αναρτήσεις, λήψη εικόνας την 1 Ιουλίου 2021

Η εικόνα έχει χρησιμοποιηθεί ξανά για τον ίδιο ισχυρισμό

Το AFP πραγματοποίησε μια διαδικτυακή αναζήτηση για την εικόνα της ανάρτησης, που φέρεται να δείχνει μετανάστες να σχηματίζουν ουρά μπροστά από ένα ΑΤΜ, σε άγνωστη τοποθεσία που υπονοείται ότι βρίσκεται στην Ελλάδα.

Η αναζήτηση έδειξε ότι, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η εικόνα είχε χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές για την υποστήριξη ψευδών ισχυρισμών σχετικά με τα επιδόματα που φέρονται να λαμβάνουν οι μετανάστες στη χώρα.

Για παράδειγμα, χρησιμοποιήθηκε σε άρθρο τοπικής ιστοσελίδας της Λέσβου στις 31 Δεκεμβρίου 2016, ο τίτλος του οποίου υποστήριζε ότι «η κυβέρνηση κόβει την σίτιση στους μετανάστες και θα τους δίνει επίδομα 400 ευρώ!!!».

Έκτοτε, η εικόνα χρησιμοποιήθηκε σε διάφορα άρθρα που παρουσίαζαν παρόμοιους ισχυρισμούς (παραδείγματα εδώ, εδώ), καθώς και σε μια ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ΕΛΑΣΥΝ, του πολιτικού κόμματος που ιδρύθηκε από το πρώην ηγετικό στέλεχος της Χρυσής Αυγής, και ευρωβουλευτή μέχρι πρόσφατα, Γιάννη Λαγό, ο οποίος πλέον βρίσκεται στη φυλακή για τη συμμετοχή του στην εγκληματική οργάνωση.

Image
Η φωτογραφία στην ιστοσελίδα του ΕΛΑΣΥΝ, λήψη εικόνας στις 2 Ιουλίου 2021

Η φωτογραφία έχει επίσης χρησιμοποιηθεί σε φωτομοντάζ (παραδείγματα εδώ, εδώ), ούτως ώστε να δημιουργηθεί αντίθεση, και να παρουσιαστεί ο ισχυρισμός ότι οι μετανάστες λαμβάνουν οικονομική βοήθεια ύψους 400 ευρώ, την στιγμή που οι Έλληνες που βρίσκονται σε ανάγκη δεν δικαιούνται κανενός είδους βοήθεια. Ένα παράδειγμα μπορείτε να δείτε στην παρακάτω εικόνα:

Image
Μια από τις εικόνες που έχουν κοινοποιηθεί στο Διαδίκτυο, λήψη εικόνας στις 2 Ιουλίου 2021

Ορισμένοι από τους ισχυρισμούς αναφέρουν ότι οι μετανάστες λαμβάνουν 400 ευρώ το μήνα, ενώ σε άλλους ισχυρισμούς το μηνιαίο ποσό ανεβαίνει στα 450 ευρώ. Όμως, σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, κανένας από τους ισχυρισμούς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

400 ευρώ ανά οικογένεια και ΟΧΙ ανά άτομο

Οι ψευδείς αυτές πληροφορίες φαίνεται ότι άρχισαν να εμφανίζονται στο διαδίκτυο τον Δεκέμβριο του 2016, όταν ο τότε υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιάννης Μουζάλας, ανακοίνωσε ότι θα σταματούσε να παρέχεται σίτιση στις δομές όπου διέμεναν αιτούντες άσυλο, και θα ξεκινούσε ένα πρόγραμμα το οποίο θα παρείχε στους ίδιους οικονομική βοήθεια.

Ο Μουζάλας είχε πράγματι αναφέρει το ποσό των 400 ευρώ (παραδείγματα εδώ, εδώ). Όμως, αναφερόταν στο μέγιστο ποσό οικονομικής ενίσχυσης που θα παρέχεται ανά οικογένεια και όχι ανά άτομο, σε ένα πρόγραμμα που τελικά ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017.

Αυτό γίνεται σαφές στην ιστοσελίδα του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, όπου βλέπουμε ότι σε μια τετραμελή οικογένεια μπορεί να χορηγηθεί οικονομική στήριξη ύψους 400 ευρώ το μήνα, και μια πενταμελής οικογένεια μπορεί να λάβει μηνιαίως 450 ευρώ. Ωστόσο, η ιστοσελίδα δεν παρουσιάζει την τρέχουσα πραγματικότητα - από τον Σεπτέμβριο του 2020 τα ποσά αυτά έχουν περικοπεί, όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω.

Image
This screenshot of the ministry website taken on 6 July 2021 shows that 400 euros was the sum for a family of four. This was accurate at the time. However these amounts changed in September but the site has not been updated at the time this screenshot was taken.

Ο Μουζάλας είχε τότε δηλώσει ότι το ποσό για τις οικογένειες που ζητούν άσυλο δεν θα είναι υψηλότερο από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τις ελληνικές οικογένειες, το οποίο ανερχόταν στα 400 ευρώ. Από τότε, ωστόσο, η φράση του έχει παραποιηθεί, και παρουσιάζεται σαν τα 400 ευρώ το μήνα να αφορούσαν ένα άτομο και όχι μια ολόκληρη οικογένεια.

Στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος, ένα μεμονωμένο άτομο δικαιούται 150 ευρώ το μήνα, εάν στη δομή όπου διαμένει δεν παρέχεται σίτιση, και 90 ευρώ το μήνα εάν προβλέπεται σίτιση.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της, η χρηματική βοήθεια παρέχεται μέσω του προγράμματος ESTIA της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Στην ιστοσελίδα αναφέρεται ότι το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι από εθνικούς πόρους. Διεξάγεται με τη συμμετοχή των εταίρων της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα, και σε συνεργασία με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.

Η οικονομική βοήθεια παρέχεται μέσω μιας κάρτας, που διανέμεται μόνο στους αιτούντες άσυλο, και η οποία λειτουργεί σε όλα τα ΑΤΜ και τα μηχανήματα POS σε καταστήματα και σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα.

Η λειτουργία της κάρτας αποσκοπεί στην ικανοποίηση δύο σκοπών: στην παροχή βοήθειας στους αιτούντες άσυλο για τα βασικά τους έξοδα, και την διασφάλιση της αξιοπρέπειας του να αποφασίζουν οι ίδιοι πώς θα ξοδέψουν τα χρήματα αυτά, καθώς και στην παράλληλη ενίσχυση των τοπικών οικονομιών όπου ξοδεύονται τα χρήματα.

Η κάρτα είναι μπλε και φέρει το λογότυπο της Ύπατης Αρμοστείας και της Mastercard.

Image
Η παρουσίαση του προγράμματος στην ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας, λήψη εικόνας στις 2 Ιουλίου 2021

Μειωμένα τα επιδόματα από τον Σεπτέμβριο του 2020

Το πρόγραμμα ESTIA αντικαταστάθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 με το ESTIA II, στο οποίο εισήχθη μείωση του ποσού για τους δικαιούχους των περισσότερων κατηγοριών.

Η μείωση ανακοινώθηκε στην σχετική υπουργική απόφαση, που εκδόθηκε στις 26 Ιουνίου 2020. Στο τρίτο άρθρο, αναφέρεται ότι το ποσό για τα άτομα που διαμένουν σε δομή όπου παρέχεται σίτιση μειώνεται από 90 σε 75 ευρώ μηνιαίως. Το ποσό για τα άτομα που ζουν σε δομές όπου δεν παρέχεται σίτιση δεν άλλαξε, και παρέμεινε στα 150 ευρώ το μήνα.

Image
Το άρθρο 3 της υπουργικής απόφασης, λήψη εικόνας στις 2 Ιουλίου 2021

Στις δομές όπου παρέχεται σίτιση, μια οικογένεια δύο ή τριών ατόμων λαμβάνει 160 ευρώ, μια οικογένεια τεσσάρων ή πέντε ατόμων λαμβάνει 210 ευρώ και οικογένειες έξι ή περισσότερων ατόμων λαμβάνουν 245 ευρώ.

Στις δομές όπου δεν παρέχεται σίτιση, οι διμελείς και τριμελείς οικογένειες λαμβάνουν 320 ευρώ, οι τετραμελείς ή πενταμελείς οικογένειες λαμβάνουν 420 ευρώ, και οι εξαμελείς, καθώς και οι οικογένειες με περισσότερα μέλη, λαμβάνουν 490 ευρώ μηνιαίως.

Στους αιτούντες άσυλο αναγνωρίζεται αυτή η παροχή, κατά το διάστημα της εξέτασης του αιτήματός τους. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της υπουργικής απόφασης, παύουν να λαμβάνουν το επίδομα ύστερα από 30 ημέρες από τη λήψη είτε θετικής, είτε οριστικά αρνητικής απάντησης στο αίτημά τους για άσυλο.

Στη συνέχεια, όσοι έχουν λάβει διεθνή προστασία, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για να μπουν στο πρόγραμμα ένταξης HELIOS, που παρέχει υποστήριξη για τη στέγασή τους, και το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Νέες προϋποθέσεις από την 1η Ιουλίου

Στις 25 Μαΐου 2021, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ανακοίνωσε ότι, από την 1η Ιουλίου 2021, η χρηματική βοήθεια θα παρέχεται μόνο στους αιτούντες άσυλο που διαμένουν σε επίσημες δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, αναγνωρισμένες από τις ελληνικές αρχές.

Αυτές αφορούν τις ανοιχτές δομές υποδοχής, τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο, το στεγαστικό πρόγραμμα ESTIA, καθώς και ξενώνες φιλοξενίας που συνεργάζονται με το Υπουργείο. Σύμφωνα με την τελευταία σχετική μηνιαία έκθεση, 60.566 άτομα (36.252 οικογένειες) έλαβαν οικονομική βοήθεια τον Μάιο του 2021.

Το 23% των δικαιούχων ήταν οικογένειες πέντε ή περισσότερων ατόμων και το 44% ήταν μεμονωμένοι ενήλικες. Τα μέλη των 36.252 οικογενειών, ήταν κατά 21% γυναίκες, κατά 49% άνδρες και κατά 30% παιδιά.

Όπως προκύπτει από τον παρακάτω χάρτη, το 55% των ατόμων που έλαβαν οικονομική ενίσχυση διέμεναν στην περιφέρεια Αττικής, το 15% στα νησιά του Αιγαίου και το 15% στην Κεντρική Μακεδονία. Η σήμανση στη δεξιά κάτω γωνία, επίσης, δείχνει ότι το έργο χρηματοδοτείται από την ΕΕ.

Image
Απόσπασμα της έκθεσης του Μαΐου, λήψη εικόνας στις 2 Ιουλίου 2021

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας