Έλληνες επαινούν μια εικόνα AI της «πλωτής φυλακής της Σιγκαπούρης», καθώς συνεχίζεται η αύξηση των μεταναστών

Η Σιγκαπούρη, μια αυστηρή πόλη-κράτος και ένα παγκόσμιο τεχνολογικό κέντρο στη Νοτιοανατολική Ασία, φιλοξενεί τη διαβόητη φυλακή Τσάνγκι, όπου οι κρατούμενοι κοιμούνται σε ψάθινα στρώματα. Ωστόσο, άρθρα και διαδικτυακές αναρτήσεις που κυκλοφόρησαν τον Αύγουστο του 2025 ισχυρίστηκαν ψευδώς ότι η κυβέρνηση έχει κατασκευάσει ένα πλωτό κέντρο κράτησης με προηγμένη τεχνολογία επιτήρησης, αγκυροβολημένο 500 μέτρα από την ακτή. Η παραπληροφόρηση εξαπλώθηκε παγκοσμίως, μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα όπου ορισμένοι χρήστες πρότειναν ότι θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση για την παράτυπη μετανάστευση στη χώρα. Η υπηρεσία φυλακών της Σιγκαπούρης απέρριψε την ιστορία που διαδόθηκε στο διαδίκτυο, λέγοντας ότι δεν υπήρχαν σχέδια για μια τέτοια φυλακή. Το AFP διαπίστωσε ότι η εικόνα στις αναρτήσεις δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη. 

«Η Σιγκαπούρη παρουσίασε την πρώτη πλωτή φυλακή στον κόσμο—μια προηγμένη, ειδικά κατασκευασμένη εγκατάσταση αγκυροβολημένη 500 μέτρα ανοιχτά της θάλασσας, η οποία θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζεται η φυλάκιση», γράφει αυτή η ανάρτηση στα ελληνικά στο Facebook από τις 4 Αυγούστου 2025. Περιλαμβάνει μια εικόνα ενός σκάφους με κόκκινο και γκρι χρώμα, η οποία φέρει το ακόλουθο κείμενο στα αγγλικά «Η πρώτη "πλωτή φυλακή" στον κόσμο μόλις εγκαινιάστηκε στη Σιγκαπούρη».

Η ελληνική ανάρτηση συνεχίζει: «Ικανή να φιλοξενήσει πάνω από 2.000 κρατούμενους, η φυλακή διαθέτει τεχνολογίες αιχμής, όπως επιτήρηση με τεχνητή νοημοσύνη, βιομετρικούς ελέγχους πρόσβασης, ρομποτικές μονάδες περιπολίας και εικονικό γεωγραφικό περιορισμό αντί για τα παραδοσιακά μπαρ». 

«Αλλά δεν πρόκειται μόνο για περιορισμό. Η εγκατάσταση δίνει μεγάλη έμφαση στην αποκατάσταση μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης σε δεξιότητες, με στόχο να βοηθήσει τους κρατούμενους να επανενταχθούν στην κοινωνία με σκοπό και αξιοπρέπεια. Σε ένα έθνος με λιγοστή γη, η Σιγκαπούρη θέτει ένα τολμηρό παράδειγμα καινοτομίας—αυτή τη φορά, στη θάλασσα». 

Ο ισχυρισμός με την εικόνα κοινοποιήθηκε και από άλλους χρήστες στο Facebook, το Instagram και έναν ελληνικό ιστότοπο

Ενώ ροές αιτούντων άσυλο συνεχίζουν να φτάνουν από τη Λιβύη στα ελληνικά νησιά Γαύδο και Κρήτη, ορισμένοι χρήστες σχολιάζουν τις αναρτήσεις αναφέροντας ότι κάτι παρόμοιο πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης. «Εδώ θέλουμε 10 τέτοια με τόση [sic] εγκληματικότητα που έχουμε και τόσους λαθρομετανάστες και όχι μόνο», έγραψε ένας χρήστης. «Ιδεα που ερχεται απο τη Σιγκαπουρη. Πλωτη φυλακη. Ιδεα για την Ελλαδα. Πλωτο κεντρο κρατησης λαθροεισβολεων. Και μπαινουν τα πραγματα στη θεση τους», σχολίασε ένας άλλος. 

Ο ίδιος ισχυρισμός κυκλοφόρησε και τον Ιούλιο, συνοδευόμενος από μια διαφορετική εικόνα, όπως μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό το άρθρο επαλήθευσης γεγονότων στα αγγλικά. 

Image
Στιγμιότυπο οθόνης της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Το κόκκινο «Χ» προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνας: 18/8/2025

Παρόμοιες αναρτήσεις προσέλκυσαν εκατομμύρια προβολές μετά τη δημοσίευσή τους από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όλο τον κόσμο, από την Ινδία έως τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και από τη Σιέρα Λεόνε, την Αυστραλία, την Ολλανδία, το Βανουάτου, την Ουκρανία και τη Σκωτία. Πολλοί χρήστες πρότειναν στις κυβερνήσεις τους να δημιουργήσουν παρόμοιες εγκαταστάσεις.

Ωστόσο, η φυλακή που περιγράφεται στις αναρτήσεις δεν υπάρχει και η εικόνα που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη.

Καμία «πλωτή φυλακή»

Στις 17 Ιουλίου, η Υπηρεσία Φυλακών της Σιγκαπούρης (SPS), υπεύθυνη για τη διαχείριση των σωφρονιστικών συστημάτων της πόλης-κράτους, απέρριψε τις διαδικτυακές αναρτήσεις ως «παραπληροφόρηση» (αρχειοθετημένος σύνδεσμος). «Αυτό είναι αναληθές. Ούτε έχουμε κάνει καμία συζήτηση ή σχέδιο για κάτι τέτοιο, ούτε υπάρχει ανάγκη», ανέφερε η υπηρεσία, προτρέποντας το κοινό να μην «παραπλανάται από τέτοιες τρελές ιστορίες».

Ωστόσο, το συγκρότημα φυλακών Τσάνγκι της πόλης-κράτους, όπου οι κρατούμενοι στεγάζονται σε ζεστά και ανεπίπλωτα κελιά με περιορισμένη πρόσβαση στο φως του ήλιου, συχνά επικρίνεται για τις σκληρές συνθήκες και τον έντονο υπερπληθυσμό του (αρχειοθετημένο εδώ). Το δικαστικό σύστημα της Σιγκαπούρης επικεντρώνεται στην αποτροπή, επιβάλλοντας μακροχρόνιες ποινές για μια σειρά αδικημάτων.

Η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου χρησιμοποιείται ήδη στις φυλακές της Σιγκαπούρης για ελέγχους καταμέτρησης προσωπικού, καθώς και η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης για την ανίχνευση ύποπτης συμπεριφοράς (αρχειοθετημένο εδώ).

Το AFP εντόπισε αναφορές ότι συστήματα επιτήρησης βασισμένα σε τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιούνται στην Ινδία, ενώ περιπολίες με ρομπότ έχουν δοκιμαστεί πιλοτικά σε ορισμένες φυλακές στις Ηνωμένες Πολιτείες (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ).

Ωστόσο, δεν εντοπίσαμε καμία επίσημη αναφορά που να υποδεικνύει ότι η «εικονική γεωπερίφραξη» (virtual geofencing) χρησιμοποιείται στη Σιγκαπούρη ή οπουδήποτε αλλού στον κόσμο σε σωφρονιστικό πλαίσιο, ως εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά σιδερένια κάγκελα.

Μια εικόνα τεχνητής νοημοσύνης

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας οδήγησε στη διαπίστωση ότι η εικόνα που χρησιμοποιείται στις αναρτήσεις φέρει την ένδειξη «Made with Google AI», δηλαδή «Δημιουργημένο με την Τεχνητή Νοημοσύνη της Google».

Η δυνατότητα ανίχνευσης εικόνων που δημιουργούνται με τεχνητή νοημοσύνη βασίζεται στην τεχνολογία SynthID της Google, η οποία κυκλοφόρησε από το εργαστήριο τεχνητής νοημοσύνης DeepMind το 2023 (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ).

Image
Στιγμιότυπο οθόνης από τη σελίδα της Google που τραβήχτηκε στις 6 Αυγούστου και υποδεικνύει ότι η εικόνα που κυκλοφορεί δημιουργήθηκε με χρήση τεχνητής νοημοσύνης

Έδειξε «Πολύ Υψηλή» βεβαιότητα ότι δημιουργήθηκε με χρήση της τεχνητής νοημοσύνης της Google, καθώς ανίχνευσε υδατογραφήματα SynthID στο μεγαλύτερο μέρος της εικόνας.

Ορισμένα μέρη της εικόνας φαίνονται επίσης αφύσικα, όπως για παράδειγμα οι μικρές σκιές στην αριστερή γωνία του πλοίου.

Image
Στιγμιότυπο οθόνης με έμφαση σε οπτικές ασυνέπειες της εικόνας που δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη και κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Το υδατογράφημα προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνας: 14/8/25.

Το ελληνικό πλαίσιο

Μια έρευνα από έναν ελληνικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2025, έδειξε ότι όλο και περισσότερα κράτη, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, αξιοποιούν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, drones, και πύργους επιτήρησης στα σύνορά τους. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η Ελλάδα χρησιμοποιεί τέτοια συστήματα στην Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή στο νησί της Σάμου.

Μια άλλη έρευνα από το Δίκτυο Παρακολούθησης της Βίας στα Σύνορα (BVMN), έναν συνασπισμό μη κερδοσκοπικών οργανισμών, αποκάλυψε ότι εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, κάμερες και drones έχουν εγκατασταθεί σε κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στην Ελλάδα. 

Ωστόσο, δεν υπάρχουν επίσημες αναφορές για τη χρήση όλων αυτών των τεχνολογιών στις ελληνικές φυλακές. Το 2022, μια έκθεση της επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης τόνισε τις κατώτερες των προσδοκιών συνθήκες διαβίωσης στις ελληνικές φυλακές, εν μέρει λόγω του υπερπληθυσμού.

Προηγουμένως, το AFP είχε διαψεύσει μια άλλη εικόνα τεχνητής νοημοσύνης που είχε δημοσιευτεί με τον ψευδή ισχυρισμό ότι απεικόνιζε ένα κέντρο κράτησης μεταναστών στις ΗΠΑ.

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας