Ο πρόεδρος της Αϊτής δολοφονήθηκε και δεν είχε αντιταχθεί στα εμβόλια κατά της Covid-19. Οι πρόεδροι της Τανζανίας και του Μπουρούντι πέθαναν από φυσικά αίτια.

Ορισμένες αναρτήσεις που έγιναν στο Facebook εντός του Ιουλίου συσχετίζουν τους θανάτους των προέδρων της Αϊτής, της Τανζανίας και του Μπουρούντι με την, όπως αναφέρεται, αντίθεσή τους στα εμβόλια κατά της Covid-19. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή τη θέση. Ο πρόεδρος της Αϊτής, Jovenel Moise, σκοτώθηκε σε μια βίαιη εις βάρος του επίθεση, αλλά ήταν υποστηρικτής των εμβολίων. Ο πρόεδρος της Τανζανίας, John Magufuli, που είχε όντως αντιταχθεί στα εμβόλια, πέθανε λόγω ασθένειας και όχι εξαιτίας ενεργειών τρίτων. Το ίδιο ισχύει και για τον πρόεδρο του Μπουρούντι, Pierre Nkurunziza.

«Ο πρωθυπουργός της Αϊτής δολοφονήθηκε στο σπίτι του!! ΔΕΝ ΔΕΧΤΗΚΕ ΤΑ ΜΠΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΚΟΤΩΣΑΝ», αναφέρει μια ανάρτηση που έγινε στις 11 Ιουλίου 2021 στο Facebook, και συνοδεύεται από ένα βίντεο, στο οποίο ένας άνδρας εμφανίζεται να επαναλαμβάνει αυτό τον ισχυρισμό.

Το βίντεο, που παρουσιάζει επίσης ανυπόστατους ισχυρισμούς ότι πίσω από τον εμβολιασμό των πολιτών στην Ευρώπη κρύβεται ένα σχέδιο αντικατάστασης του πληθυσμού με μετανάστες, έχει κοινοποιηθεί περισσότερρες από 2.000 φορές έκτοτε, συγκεντρώνοντας πάνω από 110.00 προβολές.

Δύο άλλες αναρτήσεις (εδώ, κι εδώ) υπονοούν επίσης ότι ο πρόεδρος της Αϊτής, Jovenel Moise, πέθανε επειδή δεν δέχτηκε τον εμβολιασμό κατά της Covid-19 για τους πολίτες της χώρας του. Οι αναρτήσεις υποστηρίζουν ή υπονοούν πως, λόγω της κοινής θέσης τους στο ζήτημα, δύο ακόμη πρόεδροι, ο πρόεδρος της Τανζανίας, John Magufuli, και ο πρόεδρος του Μπουρούντι, Pierre Nkurunziza, είναι επίσης νεκροί. Οι δύο αναρτήσεις έχουν συνολικά περισσότερες από 650 κοινοποιήσεις.

Παρόμοιο περιεχόμενο έχει κοινοποιηθεί στα αγγλικά (παραδείγματα εδώ, εδώ, κι εδώ), τα ρουμανικά, τα γαλλικά και τα ισπανικά. Ορισμένα δημοσιεύματα, για παράδειγμα στα γαλλικά (εδώ, εδώ, εδώ), επικεντρώνονται μόνο στο θάνατο του προέδρου της Αϊτής, ενώ σε άλλα υποστηρίζεται ότι ο θάνατός των προέδρων σχετίζεται με τη «Νέα Τάξη Πραγμάτων», μια από τις δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας μεταξύ των αντιεμβολιαστικών κοινοτήτων.

Η αντιεμβολιαστική κοινότητα, λοιπόν, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τρεις πρόεδροι πέθαναν επειδή αρνήθηκαν τα εμβόλια Covid-19. Τι συνέβη όμως στην πραγματικότητα;

Image
Το παραπλανητικό βίντεο στο Facebook, λήψη εικόνας στις 19 Ιουλίου 2021

Ο θάνατος του προέδρου της Αΐτής

Τα ξημερώματα της 7ης Ιουλίου 2021, ο πρόεδρος της Αϊτής έπεσε νεκρός ύστερα από πυροβολισμούς στην κατοικία του. Ο Jovenel Moise πέθανε σε ηλικία 53 ετών, μέσα στην κρεβατοκάμαρά του, στην οποία μπήκε «μια ομάδα 28 αγγλόφωνων και ισπανόφωνων», σύμφωνα με τον Claude Joseph, υπηρεσιακό πρωθυπουργό της γαλλόφωνης χώρας. Στην επίθεση τραυματίστηκε και η σύζυγος του Moise.

Αλλά, ισχύει ότι η Αΐτή δεν ήθελε να εμβολιάσει τον πληθυσμό της;

Η Αϊτή είναι μία από τις φτωχότερες χώρες της περιοχής, και βρίσκεται ανάμεσα στις 92 χώρες που καλύπτονται από το σύστημα Covax, την παγκόσμια πρωτοβουλία για την διάθεση εμβολίων κατά του κορονοϊού στις φτωχές χώρες. Είναι αλήθεια ότι, σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Haitilibre.com, στις 6 Απριλίου 2021 η κυβέρνηση της χώρας αρνήθηκε να δεχτεί 756.000 δόσεις εμβολίου της AstraZeneca, τις οποίες πρόσφερε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ),

«Η υπουργός Υγείας, Greta Roy Clément, ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια ενός κυβερνητικού συμβουλίου στο Port au Prince ότι είχε γράψει μια επιστολή στην Παγκόσμια Συμμαχία για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση (GAVI), στην οποία απέρριψε την προσφορά των εμβολίων της AstraZeneca και την ίδια στιγμή ζήτησε να αντικατασταθούν με άλλα, πιο κατάλληλα για τη χώρα», αναφέρει το ρεπορτάζ.

Οι λόγοι για αυτή την απόφαση αφορούσαν τόσο ανησυχίες, σχετικά με την ασφάλεια του εμβολίου της AstraZeneca (που σχετίζονται με τα σπάνια περιστατικά θρομβώσεων που έχουν καταγραφεί ύστερα από τον εμβολιασμό με αυτό), όσο και την έλλειψη υποδομών για την προετοιμασία για δύο δόσεις, που απαιτεί ειδικούς αποθηκευτικούς χώρους και θερμοκρασίες για τη μεταφορά.

«Η Αϊτή δεν απέρριψε την προσφορά εμβολίων από την Covax», δήλωσε στο Bloomberg η Laure Adrien, γενική διευθύντρια του υπουργείου Υγείας. «Ζητήσαμε απλώς την αλλαγή του εμβολίου που μας προσφέρθηκε». Η Laure Adrien είχε ήδη μιλήσει για την ανάγκη για εμβολιασμό από τις αρχές της άνοιξης.

Επομένως, η Αϊτή δεν αρνήθηκε κατηγορηματικά όλα τα εμβόλια κατά της Covid-19, αλλά μόνο έναν συγκεκριμένο τύπο, το εμβόλιο της AstraZeneca. Και στις 14 Ιουλίου 2021, η πρώτη παρτίδα με 500.000 δόσεις εμβολίων Covax έφτασε στο Port au Prince, όπως ανακοίνωσε σε δελτίο τύπου της η Unicef.

Ανάρτηση του υπουργείου Υγείας της Αϊτής στο Facebook αναφέρει σχετικά: «500.000 δόσεις Moderna, που προσφέρθηκαν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ στο πλαίσιο του Covax, δόθηκαν στην Αϊτή».

Η δολοφονία δεν συνδέεται με τον εμβολιασμό κατά της Covid-19

Σχετίζεται η δολοφονία του προέδρου Jovenel Moise με τον εμβολιασμό κατά της Covid-19; Δεν υπάρχει καμία απόδειξη γι' αυτό, ενώ το γεγονός ότι η κυβέρνηση ζήτησε την αλλαγή του τύπου του εμβολίου τον περασμένο Απρίλιο, τρεις μήνες πριν από την επίθεση εναντίον του προέδρου, αντικρούει τη θέση που συνδέει τον θάνατό του με τα εμβόλια.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες σήμερα, ο πρόεδρος της Αΐτής δολοφονήθηκε από μια ένοπλη ομάδα ξένων μισθοφόρων, πρώην στρατιωτικών της Κολομβίας, με την αλλαγή της εξουσίας στη χώρα.

Η αστυνομία της Αΐτής έχει συλλάβει περίπου 20 Κολομβιανούς μισθοφόρους μέχρι στιγμής, και υποστηρίζει πως εξιχνίασε μια συνομωσία οργανωμένη από μια ομάδα Αϊτινών με διασυνδέσεις στο εξωτερικό, αν και παραμένουν ορισμένα αδιευκρίνιστα σημεία.

Εδώ και αρκετά χρόνια, η Αϊτή βρίσκεται αντιμέτωπη με μια βαθιά θεσμική κρίση. Η αντιπολίτευση δεν αναγνώρισε ποτέ τη νίκη του Moise στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2016, και η λειτουργία του κοινοβουλίου ανεστάλη τον Ιανουάριο του 2020. Την Τρίτη, 20 Ιουλίου 2021, νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε υπό τον Ariel Henry.

Ο πρόεδρος Jovenel Moise και ο οδηγός ταξί Pierre Moise

Ήταν πράγματι αντίθετος στην ανοσοποίηση κατά της Covid-19 για τη χώρα του ο Moise, όπως υποστηρίζουν οι δημοσιεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα;

Η υποτιθέμενη επικριτική στάση του ιδίου κατά του εμβολιασμού εμφανίστηκε κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα (παραδείγματα εδώ, εδώ, κι εδώ), σε αναρτήσεις που εμφανίζουν τον ίδιο να έχει δηλώσει: «Δεν βλέπω με καλό μάτι το θέμα των εμβολίων. Δεν πιστεύω ότι οι ηγέτες που έχουμε μπορούν να επιβεβαιώσουν την αξιοπιστία αυτών των εμβολίων, όταν αυτά έλθουν. Δεν πιστεύω σε αυτά τα εμβόλια».

Η αναζήτηση αυτού του αποσπάσματος στην μηχανή αναζήτησης της Google δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα, με βάση το οποίο ο Moise να έχει πράγματι προβεί σε τέτοια δήλωση. Αντιθέτως, η εν λόγω δήλωση έγινε από τον Moise Pierre, έναν πολίτη της Αϊτής, και παρατέθηκε σε ένα ρεπορτάζ του ισπανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου EFE.

Ο Moise Pierre (Moise το όνομα, Pierre το επώνυμο) δεν ήταν πρόεδρος της Αϊτής αλλά, όπως ο ίδιος συστήθηκε, «ένας φοιτητής που εξασφαλίζει τα δίδακτρα για τις σπουδές του δουλεύοντας ως οδηγός ταξί με μοτοσικλέτα». Τι είπε ο ίδιος ο πρόεδρος Moise για τους εμβολιασμούς, λοιπόν;

«Θα έχουμε εμβόλια κατά του κορονοϊού», δήλωσε στις 18 Μαΐου 2021, σε ομιλία του για τον εορτασμό της σημαίας της Αϊτής. Και κάλεσε τον πληθυσμό να αναλάβει δράση για να αποφύγει τη μόλυνση μέχρι να φτάσουν τα εμβόλια: «Να φοράτε μάσκες, να τηρείτε την κοινωνική αποστασιοποίηση, να πλένετε τα χέρια σας, κι ας σταματήσουμε τις αγκαλιές», συνέστησε. Αυτή η δήλωσή του αποδεικνύει ότι δεν ήταν αντίθετος με τα εμβόλια κατά της Covid-19.

Η υποστήριξη του εμβολιασμού αποδεικνύεται, επίσης, από τη στάση της κυβέρνησης της Αϊτής και τα βίντεο (εδώ, εδώ) του υπουργείου Υγείας, που δημοσιεύτηκαν στο Facebook, και περιέχουν εκκλήσεις για εμβολιασμό. Επιπλέον, στα τέλη Ιουνίου, το υπουργείο επέτρεψε στον ιδιωτικό τομέα την αγορά εμβολίων.

Θάνατος του προέδρου της Τανζανίας

Ο πρόεδρος της Τανζανίας, John Magufuli, πέθανε τον Μάρτιο του 2021 λόγω καρδιακής ανεπάρκειας, αλλά η αντιπολίτευση υποστηρίζει πως ο θάνατός του οφείλεται στον κορονοϊό, αν και κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής. Πριν από τον θάνατό του, σύμφωνα με το Lancet, ο 61χρονος ήταν ένθερμος «κορονοσκεπτικιστής». Τον Ιούνιο του 2020, ο Magufuli ανακοίνωσε ότι η χώρα ήταν απαλλαγμένη από την Covid-19, χάρη στην παρέμβαση του Θεού. Στη συνέχεια διέταξε την επαναλειτουργία των σχολείων στη χώρα.

«Πρέπει να είστε ακλόνητοι. Οι εμβολιασμοί είναι επικίνδυνοι. Αν οι λευκοί μπορούσαν να εφεύρουν εμβόλια, θα έπρεπε να ανακαλύψουν τώρα ένα εμβόλιο για το AIDS, θα ανακάλυπταν τώρα ένα εμβόλιο για τη φυματίωση, θα ανακάλυπταν τώρα ένα εμβόλιο για την ελονοσία, θα ανακάλυπταν τώρα ένα εμβόλιο για τον καρκίνο, θα ανακάλυπταν τώρα ένα εμβόλιο και για τη φυματίωση», δήλωσε σύμφωνα με το Lancet, στα τέλη του Ιανουαρίου του 2021.

Έως τώρα, η Τανζανία δεν έχει επιρρίψει την ευθύνη για το θάνατο του προέδρου της χώρας ούτε στον ΠΟΥ, ούτε σε άλλους διεθνείς οργανισμούς. Στο Twitter, ο νέος πρόεδρος, Suluhu Samia, ενθάρρυνε τους πολίτες να τηρήσουν τις κοινωνικές αποστάσεις.

Η Τανζανία είναι μια από τις τελευταίες χώρες που ξεκινούν τους εμβολιασμούς, και στα μέσα Ιουλίου γνωστοποίησε την πρόθεσή της να αγοράσει εμβόλια (οι άλλες χώρες είναι το Μπουρούντι, η Ερυθραία, και η Βόρεια Κορέα). Ένας εκπρόσωπος του ΠΟΥ είπε στο AFP ότι ο ΠΟΥ θα συνεχίσει να υποστηρίζει αυτές τις χώρες στην έναρξη των εμβολιαστικών τους εκστρατειών.

Θάνατος του προέδρου του Μπουρούντι

Ο πρόεδρος Pierre Nkurunziza πέθανε σε ηλικία 55 ετών. Η επίσημη αιτία θανάτου του πρώην καθηγητή φυσικής αγωγής ήταν η καρδιακή ανεπάρκεια. Ο Nkurunziza πέθανε στις 8 Ιουνίου 2020, αρκετούς μήνες πριν από το λανσάρισμα των εμβολίων κατά της Covid-19.

Ο Wojciech Jagielski, γνωστός Πολωνός δημοσιογράφος και ειδικός σε θέματα Αφρικής, έγραψε στο Tygodnik Powszechny ότι ο Nkurunziza είναι ο πρώτος ηγέτης στον κόσμο που πέθανε από την επιδημία της Covid-19. Ανήκε σε μια μεγάλη ομάδα πολιτικών που υποστήριζαν ότι ο ιός δεν συνιστά απειλή για τον τους πολίτες.

Ποια είναι η κατάσταση στο Μπουρούντι τώρα; Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας και Καταπολέμησης του AIDS, ο Δρ Jean-Bosco Girukwishaka, δήλωσε στο AFP μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 17 Ιουλίου 2021:

«Το Μπουρούντι δεν έχει ακόμη ξεκινήσει εκστρατεία εμβολιασμού, παρά το γεγονός ότι επιτρέπει τη χρήση του εμβολίου από το προσωπικό του ΟΗΕ και ορισμένες πρεσβείες στο Μπουρούντι. Η κυβέρνηση προτιμά να περιμένει προτού λάβει μια απόφαση, έως ότου να έχουμε μια καλή γνώση των επιπτώσεων των εμβολίων, ιδίως αφού δεν υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης μιας και, έως τώρα, η πανδημία έχει τέθει υπό έλεγχο στη χώρα. Η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει την πολιτική Ndakira, Sinandura kandi Sinandukiza (Θα θεραπευτώ, δεν θα μολύνω ή μεταδώσω την Covid-19), η οποία περιλαμβάνει τον εντοπισμό και τη θεραπεία των θετικών κρουσμάτων το συντομότερο δυνατό, και την πρόληψή τους μέσω της χρήσης περιορισμών», είπε.

Ο διάδοχος του Nkurunziza, Evariste Ndayishimiye, δεν έχει ξεκινήσει τον εμβολιασμό, αλλά χαρακτηρίζει την Covid-19 ως τον «μεγαλύτερο εχθρό» της χώρας του. Το Μπουρούντι δεν κατηγόρησε καμία οργάνωση για τον θάνατο του Nkurunziza, ο οποίος, όπως και ο πρόεδρος της Τανζανίας, πέθανε από φυσικά αίτια.

Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;

Επικοινωνήστε μαζί μας