Ένα παραποιημένο βίντεο δείχνει έναν Ρώσο χορευτή και όχι τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι

Ο Ουκρανός ηγέτης, ο οποίος στο παρελθόν εργαζόταν ως ηθοποιός, γίνεται τακτικά στόχος αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που προσπαθούν να τον γελοιοποιήσουν ή να τον συκοφαντήσουν. Πολλές από αυτές τις ψευδείς αναρτήσεις επαναλαμβάνουν αβάσιμους ισχυρισμούς υπέρ του Κρεμλίνου που κατέκλυσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Αυτή η ανάρτηση στο Facebook από την 1η Ιανουαρίου 2024, για παράδειγμα, κοινοποιεί ένα βίντεο που δείχνει έναν χορευτή με πρόσωπο που μοιάζει με αυτό του Ζελένσκι και χορεύει σε ένα χώρο που μοιάζει με πάρτι. Η ανάρτηση που κοινοποιήθηκε πάνω από 3.300 φορές, ρωτάει ειρωνικά: «Ποιός είναι αυτός, γνωρίζετε;»

Ωστόσο, αυτό το βίντεο έχει παραποιηθεί. Μια έρευνα στο διαδίκτυο διαπίστωσε ότι το πρωτότυπο χρονολογείται από το 2020 και ο άνδρας στο βίντεο είναι ένας Ρώσος χορευτής και μοντέλο στο TikTok.

Image

Στιγμιότυπα από τις ψευδείς αναρτήσεις στο Facebook. Λήψη εικόνων:12/01/2023

Πολλοί χρήστες εκφράζουν την αντιπάθειά τους για τον Ζελένσκι, επαναλαμβάνοντας αβάσιμους φιλορωσικούς ισχυρισμούς που ισχυρίζονται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος είναι «νεοναζί».

Μια άλλη ανάρτηση στο Facebook, η οποία κοινοποιήθηκε περισσότερες από 580 φορές στα ελληνικά, έχει ως εξής: «Δεν θα μπορούσαν να βρουν καλύτερο πρόθυμο άτομο να αποτελειώσει την χώρα του (...)». Κάνει έναν παραλληλισμό με τον πρόεδρο του Σύριζα, το κόμμα της ελληνικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, Στέφανο Κασσελάκη, τον οποίο η ανάρτηση αναφέρει ως «Κασσέ».

Παρόμοιοι ισχυρισμοί με το ίδιο παραποιημένο βίντεο κοινοποιήθηκαν επίσης στα αγγλικά και στα ισπανικά.

Ρώσος χορευτής

Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο μας οδήγησε σε ένα βίντεο από τον Οκτώβριο του 2020 σε έναν λογαριασμό TikTok με το όνομα «vusaaal», όπου το πρόσωπο του Ζελένσκι δεν είναι ορατό (αρχειοθετημένο εδώ). Ο άνδρας στο βίντεο φοράει την ίδια στολή.

Η λεζάντα του βίντεο γράφει στα ρωσικά: «Ο χορός, ο χορός μου, τι νομίζετε; Μοντέρνο ή ανατολίτικο;»

Συγκρίνοντας αυτό το βίντεο με εκείνο που κοινοποιήθηκε στο Facebook, είναι σαφώς το ίδιο, εκτός από το γεγονός ότι το πρόσωπο του Ουκρανού προέδρου έχει προστεθεί πάνω από το πρόσωπο της χορεύτριας στην εκδοχή της φάρσας, όπως φαίνεται στη σύγκριση των στιγμιότυπων οθόνης που ακολουθεί:

Image

Στιγμιότυπο του βίντεο του TikTok (αριστερά) και του βίντεο που χρησιμοποιήθηκε στις ψευδείς αναρτήσεις στο Facebook (δεξιά). Ο κόκκινος σταυρός προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνων: 12/01/2023

Στο λογαριασμό του στο TikTok, ο «vusaaal» ανέβασε το ίδιο βίντεο σε μια έκδοση του Ιανουαρίου 2022 (αρχειοθετημένο εδώ και εδώ). Εμφανίζεται και σε άλλα βίντεο στο TikTok που έχει αναρτήσει, κάνοντας το ίδιο είδος χορού.

Ο «Vusaaal» έχει επίσης λογαριασμό στο Instagram, όπου το όνομά του εμφανίζεται ως Vusal Mehdiyev. Περιγράφεται ως μπλόγκερ που έχει λάβει μέρος σε ρωσικό ριάλιτι σόου. Δημοσιεύει τακτικά βίντεο και φωτογραφίες και στα δύο κοινωνικά του δίκτυα, χορεύοντας ή ποζάροντας ως μοντέλο.

Το AFP επικοινώνησε μαζί του μέσω των κοινωνικών του δικτύων, αλλά δεν έχει λάβει απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.

Ο Ζελένσκι, στόχος παραπληροφόρησης

Ο Ζελένσκι εργάστηκε στη βιομηχανία του θεάματος ως ηθοποιός και κωμικός πριν εκλεγεί πρόεδρος της Ουκρανίας τον Απρίλιο του 2019.

Άλλοι ψευδείς ισχυρισμοί εναντίον του περιλαμβάνουν ότι παραδέχθηκε σε συνέντευξή του ότι έκανε χρήση ναρκωτικών ή ότι φορούσε μπλουζάκι με ναζιστικά σύμβολα.

Τον Σεπτέμβριο του 2023 ένα άλλο παραποιημένο βίντεο που ισχυριζόταν ότι τον έδειχνε να χορεύει κοινοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή τη φορά το πρόσωπό του είχε τοποθετηθεί πάνω στο σώμα  ενός Αργεντινού χορευτή.

Ο Ζελένσκι βιντεοσκοπήθηκε να χορεύει με ψηλά τακούνια και στενά παντελόνια το 2014, όταν, ως κωμικός, παρωδούσε ένα βίντεο ενός ουκρανικού συγκροτήματος αγοριών, επιβεβαίωσε ο διαδικτυακός ιστότοπος επαλήθευσης γεγονότων Snopes.

Το AFP έχει προηγουμένως καταρρίψει άλλες παραπληροφορίες σχετικά με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία εδώ.