Χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης ισχυρίζονται ψευδώς ότι η Mpox είναι έρπητας ζωστήρας που προκαλείται από τα εμβόλια Covid-19

Η νόσος Mpox δεν είναι η ίδια ασθένεια με τον έρπητα ζωστήρα και δεν έχει καμία σχέση με τα εμβόλια Covid-19, λένε οι ειδικοί, σε αντίθεση με έναν ψευδή ισχυρισμό που κοινοποιήθηκε παγκοσμίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά από μια νέα έξαρση του ιού στην Αφρική. Ο ισχυρισμός διαδόθηκε σε αναρτήσεις στα ελληνικά που περιλάμβαναν μια συνέντευξη του 2022 ενός Γερμανού πρώην πολιτικού, ο οποίος στο παρελθόν είχε διαδώσει παραπληροφόρηση σχετικά με τον κορονοϊό. Αναγνωρισμένη εδώ και μισό αιώνα, η Mpox είναι μια μολυσματική ασθένεια που εμφανίστηκε πολύ πριν από την πανδημία της Covid-19. 

«Δρ Wolfgang Wodarg: Η “ευλογιά των πιθήκων” είναι έρπης ζωστήρας που προκλήθηκε από τα εμβόλια του Covid», γράφει αυτή η ανάρτηση στα ελληνικά από τις 21 Αυγούστου, κοινοποιώντας ένα άρθρο με τον ίδιο τίτλο. 

Το άρθρο περιέχει ένα βίντεο με τον Γερμανό γιατρό και πρώην πολιτικό Βόλφγκανγκ Βόνταργκ, ο οποίος, σύμφωνα με την αγγλική μετάφραση που παρατίθεται στο βίντεο, λέει ότι οι γιατροί αποδίδουν κάθε φουσκάλα με έντονο πόνο σε Mpox, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για τυπική κλινική εικόνα του έρπητα ζωστήρα.

Παρόμοιες αναρτήσεις κοινοποιήθηκαν από άλλους χρήστες στο Facebook (εδώ και εδώ), στο X (εδώ) και σε ιστοτόπους (εδώ). 

Το περιεχόμενο έγινε viral σε πολλές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των ισπανικών, των γαλλικών και των πορτογαλικών, αφού ο ΠΟΥ κήρυξε την κατάσταση ως διεθνή κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία στις 14 Αυγούστου 2024, το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού, λόγω της αύξησης των κρουσμάτων στην Αφρική (αρχειοθετημένο εδώ). 

Ωστόσο, οι ειδικοί επιβεβαίωσαν στο AFP ότι ο έρπης ζωστήρ ή έρπητας ζωστήρας και η νόσος Mpox προκαλούνται από διαφορετικούς ιούς και χαρακτήρισαν «αδύνατη» την πιθανότητα ο έρπης ζωστήρας να είναι παρενέργεια των εμβολίων της Covid-19. 

Image

Στιγμιότυπο της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 23/08/2024

Η Mpox, προηγουμένως γνωστή ως ευλογιά των πιθήκων, είναι μια ζωονοσογόνος ιογενής νόσος που ανακαλύφθηκε σε αποικίες πιθήκων το 1958, περισσότερα από 60 χρόνια πριν από τη διάθεση των εμβολίων της Covid-19. 

Η ορολογία «ευλογιά των πιθήκων» («monkeypox») δεν χρησιμοποιείται πλέον, καθώς προκαλούσε ρατσιστικό και ομοφοβικό στιγματισμό. 

Η ασθένεια ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά σε ανθρώπους το 1970 στη σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και θεωρήθηκε ενδημική νόσος σε ορισμένες αφρικανικές χώρες. 

Χαρακτηρίζεται από μεγάλες δερματικές βλάβες που μοιάζουν με σπυράκια, υψηλό πυρετό και μυϊκούς πόνους. 

Ένα βίντεο από το 2022

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας στο Google χρησιμοποιώντας στιγμιότυπα από το βίντεο έδειξε ότι τα πλάνα στις αναρτήσεις ήταν μέρος μιας 45λεπτης συνέντευξης (αρχειοθετημένης εδώ) με τον Βόλφγκανγκ Βόνταργκ, που μεταδόθηκε στις 28 Ιουνίου 2022 από το AUF1, ένα αυστριακό ακροδεξιό κανάλι. Σύμφωνα με την περιγραφή της εκπομπής, ο Βόνταργκ συζητά πώς η Mpox θα μπορούσε να σχετίζεται με τις παρενέργειες του εμβολίου της Covid-19.

Ένας δημοσιογράφος του AFP στο Βερολίνο εξέτασε τους ισχυρισμούς στη γερμανική γλώσσα σε βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανέφερε ότι ο Βόνταργκ λέει στο βίντεο ότι τα συμπτώματα που περιγράφονται για την Mpox είναι τα ίδια με εκείνα του έρπητα ζωστήρα και ότι η φαρμακοβιομηχανία απλώς προσπαθεί να τρομάξει τον κόσμο και ότι οι παρενέργειες του κορονοϊού χρησιμοποιούνται για την επινόηση νέων επιχειρήσεων.

Ωστόσο, ο Βόνταργκ δεν φαίνεται να λέει ευθέως --όπως αναφέρουν οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης-- ότι η Mpox και ο έρπητας ζωστήρας είναι η ίδια ασθένεια. 

Στην ιστοσελίδα του, το AUF1 αναφέρει ότι καλύπτει θέματα όπως ο «υποχρεωτικός εμβολιασμός», ο «τρανσουμανισμός», η «έμφυλη τρομοκρατία», η «κλιματική υστερία» και άλλες θεωρίες συνωμοσίας όπως η «Μεγάλη Επανεκκίνηση». Το κανάλι είναι επίσης γνωστό για την προώθηση θεωριών συνωμοσίας και παραπληροφόρησης. 

Ο Βόνταργκ λέει επίσης λανθασμένα ότι οι εξετάσεις για Mpox μπορούν να παράγουν ψευδώς θετικά αποτελέσματα σε άτομα με έρπητα ζωστήρα.

Ωστόσο, δεν παρέχει κανένα στοιχείο στο βίντεο για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του. Το AFP έχει επαληθεύσει στο παρελθόν παραπληροφόρηση που αφορούσε ισχυρισμούς τους οποίους δημοσίευσε ο ίδιος και σχετίζονταν με την Covid-19 (για παράδειγμα εδώ, εδώ και εδώ). 

Image

Στοιχεία για τη μολυσματική ασθένεια Mpox. (AFP / Maud ZABA, Olivia BUGAULT)

Διαφορετικοί ιοί

Ο Γιουέν Κουόκ-Γιουνγκ, ειδικός στις μολυσματικές ασθένειες και μικροβιολόγος στην Ιατρική Σχολή Li Ka Shing του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, δήλωσε στο AFP ότι ο ισχυρισμός για την Mpox που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο είναι ψευδής. 

Εξήγησε επίσης ότι «η εξέταση PCR για τον ιό mpox είναι πολύ ειδική και δεν θα πρέπει να έχει ψευδώς θετικό αποτέλεσμα εάν γίνει σωστά». 

Σύμφωνα με τον ιστότοπο του ΠΟΥ, «Η αναγνώριση της Mpox μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς άλλες λοιμώξεις και καταστάσεις μπορεί να μοιάζουν», όπως ο έρπης (αρχειοθετημένο εδώ). 

Παρόλο που ορισμένα συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια, η Mpox και ο έρπητας ζωστήρας δεν προκαλούνται από τον ίδιο ιό, δήλωσε ο Ισαάκ Μπόγκοχ, καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Temerty του Πανεπιστημίου του Τορόντο, όταν ρωτήθηκε τον Μάιο του 2022 σχετικά με παρόμοιους ισχυρισμούς που κυκλοφορούσαν τότε. 

Ενώ ο έρπητας ζωστήρας προκαλείται από τον ιό της ανεμευλογιάς- έρπητα ζωστήρα, έναν από τους εννέα γνωστούς ιούς του έρπητα και τον ίδιο ιό που μεταδίδει την ανεμοβλογιά, η Mpox προκαλείται από έναν «orthopoxvirus» της οικογένειας «poxviridae», της ίδιας οικογένειας με τον ιό που προκαλεί την ευλογιά στον άνθρωπο.

Οι ιοί ανήκουν σε διαφορετικές ομάδες και ως εκ τούτου είναι αδύνατο να συγχέονται μορφολογικά, δήλωσε στο AFP τον Ιούνιο του 2022 η Ζιλιάν Τριντάντε, ερευνήτρια στο Τμήμα Μικροβιολογίας του Ινστιτούτου του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου Minas Gerais στη Βραζιλία. 

«Αν τα κοιτάξετε σε μικροσκόπιο υψηλής ανάλυσης, έχουν ιικά σωματίδια, έχουν εντελώς διαφορετικά σχήματα. Είναι αδύνατο να τα συγχέουμε. Και γενετικά, είναι επίσης πολύ διαφορετικά», εξήγησε η Τριντάντε.

Η Αντριάνα Μοράλες, ιατρός λοιμωδών νοσημάτων και μέλος της Περουβιανής Εταιρείας Λοιμωδών και Τροπικών Ασθενειών, δήλωσε στο AFP ότι «ο ιός mpox προκαλεί πυρετό, βλατιδώδεις βλάβες στο πρόσωπο, τις παλάμες των χεριών, τα πέλματα των ποδιών και τα γεννητικά όργανα. Μπορεί επίσης να υπάρχουν φλύκταινες και κρούστες, καθώς και διόγκωση λεμφαδένων».

Τα συμπτώματα αυτά διαφέρουν από εκείνα του ιού της της ανεμευλογιάς- έρπητα ζωστήρα, ο οποίος εκδηλώνεται μέσω «μικρότερων βλάβες που μοιάζουν με βλατίδες, φουσκάλες, οι οποίες ακολουθούν ένα δερμοτόμιο, δηλαδή έχουν γραμμική κατανομή που μπορεί να είναι στο στήθος, στο πρόσωπο και οι οποίες επίσης προκαλούν έντονο πόνο στην περιοχή, ο οποίος είναι πολύ χαρακτηριστικός». 

Μια παρενέργεια του εμβολίου;

Ο Κουόκ-Γιουνγκ εξήγησε στο AFP μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 21 Αυγούστου 2024 ότι «ο εμβολιασμός για την Covid-19 δεν προκαλεί ούτε προδιαθέτει ένα άτομο για την Mpox, η οποία συχνά αποκτάται από στενή επαφή με ασθενείς που πάσχουν από Mpox».

Ο Ντέιβιντ Χάιμαν, καθηγητής επιδημιολογίας μολυσματικών ασθενειών στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, δήλωσε στο AFP τον Ιούνιο του 2022 ότι «δεν υπάρχει κανένας λόγος να πούμε ότι η έξαρση της ευλογιάς των πιθήκων σχετίζεται με το εμβόλιο». 

Από την πλευρά του, ο λοιμωξιολόγος Ρομάν Ζούκι, από το Sanatorio Sagrado Corazón στο Μπουένος Άιρες, δήλωσε επίσης στο AFP τον Ιούνιο του 2022 ότι δεν υπάρχει «κανένα βιολογικό επιχείρημα υπέρ» του ισχυρισμού ότι η Mpox είναι συνέπεια των εμβολίων Covid-19. «Δεν είναι ούτε πιθανό ούτε δυνατό. Είναι αδύνατο», τόνισε.

Ο ειδικός εξήγησε ότι τα σημερινά εμβόλια για την Covid-19 δεν έχουν την ικανότητα να «παράγουν» ιούς, πόσο μάλλον έναν τύπο ιού που δεν έχει την ίδια φύση με τον SARS-CoV-2, ο οποίος ανήκει στην οικογένεια των «coronaviridae».

Στο παρελθόν, το AFP έχει επαληθεύσει τον ψευδή ισχυρισμό ότι η Mpox είναι παρενέργεια των εμβολίων Covid-19.

Πηγές:

• Δημοσίευση της συνέντευξης του Βόνταργκ το 2022
• Κανάλι AUF-1
• Η συνέντευξη του Βόλφγκανγκ Βόνταργκ στις 28 Ιουνίου 2022
• Ιστοσελίδα του ΠΟΥ για την Mpox