Αναρτήσεις κοινοποίησαν παραπλανητικά ένα βίντεο του 2015 ως ότι δείχνει τις τρέχουσες διαμαρτυρίες των Παλαιστινίων

Στις αρχές Μαρτίου 2025, το Ισραήλ επέβαλε αποκλεισμό στη Γάζα, ο οποίος οδήγησε σε σοβαρή έλλειψη τροφίμων για τους περισσότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους της (αρχειοθετημένο εδώ). Σύμφωνα με έκθεση της Ολοκληρωμένης Ταξινόμησης Φάσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας (IPC) της 29ης Ιουλίου 2025, που συντάχθηκε από ΜΚΟ και όργανα του ΟΗΕ, «το χειρότερο σενάριο λιμού εκτυλίσσεται επί του παρόντος στη Λωρίδα της Γάζας». 

Το Al Mayadeen, ένα κανάλι ειδήσεων με έδρα τη Βηρυτό, έγραψε ότι στα μέσα Ιουλίου ξέσπασαν διαδηλώσεις στη Δυτική Όχθη με αίτημα το τέλος του πολέμου, ενώ δυνάμεις ασφαλείας προσπάθησαν να διαλύσουν τους διαδηλωτές. Το AFP ανέφερε επίσης ότι στις αρχές Αυγούστου χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωσαν στις μεγάλες πόλεις της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα και υπέρ των Παλαιστινίων που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές (αρχειοθετημένο εδώ).

Σε αυτό το πλαίσιο, δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα κοινοποίησαν ένα βίντεο με τον ισχυρισμό ότι είχε τραβηχτεί κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων ενάντια στον λιμό στη Γάζα.

«Δείτε προσεκτικά αυτό το βίντεο που κατέγραψε ένα γαλλικό τηλεοπτικό συνεργείο, χωρίς φυσικά να το γνωρίζουν οι ναζισιωνιστές γενοκτόνοι», γράφει αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 6 Αυγούστου 2025, η οποία κοινοποιήθηκε από τότε περισσότερες από 1.000 φορές. Η ανάρτηση περιλαμβάνει ένα βίντεο 45 δευτερολέπτων που δείχνει μια βίαιη σκηνή στην οποία άτομα ντυμένα με πολιτικά και στρατιωτικά ρούχα ανοίγουν πυρ, πυροβολώντας και τραυματίζοντας άτομα που νωρίτερα τους είχαν πετάξει πέτρες.

Η ανάρτηση συνεχίζει περιγράφοντας το βίντεο: «Μια ομάδα Παλαιστινίων συγκεντρώνεται για να διαμαρτυρηθεί για το λιμό που τους έχει επιβληθεί», ενώ τέσσερις από αυτούς πέταξαν πέτρες στους στρατιώτες. Στη συνέχεια, οι στρατιώτες του Ισραηλινού Στρατού Άμυνας (IDF) πυροβόλησαν τους διαδηλωτές, και το ίδιο έκαναν και εκείνοι που είχαν πετάξει πέτρες, οι οποίοι αποκαλύφθηκαν ως προβοκάτορες με στόχο την πρόκληση βίας και τη δολοφονία διαδηλωτών.

Ο ισχυρισμός που συνοδεύει το βίντεο κοινοποιήθηκε επίσης από άλλους χρήστες στο Facebook και από ελληνικούς ιστότοπους (εδώ και εδώ).

Στα σχόλια, πολλοί χρήστες φαινόταν να πιστεύουν ότι το βίντεο προέρχεται από πρόσφατες διαδηλώσεις, επικρίνοντας το περιστατικό. «Σ' όλο τον κόσμο τα καθάρματα και οι ηγεσίες τους είναι ίδια. Αδίστακτοι δολοφόνοι», έγραψε ένας χρήστης. «Τι κακός που είναι ο άνθρωπος», σχολίασε ένας άλλος.

Ωστόσο, αν και το βίντεο είναι πραγματικό, χρονολογείται από το 2015 και δεν έχει καμία σχέση με τον τρέχοντα πόλεμο στη Γάζα.

Image

Στιγμιότυπο οθόνης από το βίντεο που κοινοποιήθηκε παραπλανητικά σε μια ανάρτηση στο Facebook. Το πορτοκαλί «Χ» προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνας: 8/8/2025

Το βίντεο είναι από το 2015

Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας χρησιμοποιώντας βασικά καρέ από το βίντεο οδήγησε στα αρχικά πλάνα, διάρκειας 1 λεπτού και 52 δευτερολέπτων, τα οποία δημοσιεύτηκαν σε ένα άρθρο (αρχειοθετημένο εδώ) στις 7 Οκτωβρίου 2015. Το βίντεο, που γυρίστηκε από τον Αντρέα Μπερνάρντι, έναν ανταποκριτή του AFP εκείνη την εποχή με έδρα την Ιερουσαλήμ, αναρτήθηκε επίσης στο YouTube την ίδια ημερομηνία (αρχειοθετημένο εδώ).

Σύμφωνα με την περιγραφή του βίντεο στο YouTube, «άνδρες που θεωρούνται μυστικοί Ισραηλινοί αστυνομικοί, οι οποίοι είχαν διεισδύσει σε μια ομάδα Παλαιστινίων που πετούσαν πέτρες, πυροβόλησαν και τραυμάτισαν τρεις από αυτούς, τον έναν σοβαρά, στη Δυτική Όχθη».

Ο Μπερνάρντι, ο οποίος έγραψε για το AFP την προσωπική του μαρτυρία για το πώς είδε μυστικούς πράκτορες να πυροβολούν με αληθινά πυρά σε ένα πλήθος διαδηλωτών, δήλωσε ότι όσοι διαδήλωναν ήταν Παλαιστίνιοι φοιτητές του Πανεπιστημίου Μπιρ Ζεϊτ στη Ραμάλα (αρχειοθετημένο εδώ), στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, για την «Ημέρα της Οργής». Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους ελληνικούς ισχυρισμούς ότι οι διαδηλωτές αποτελούνταν από μια ομάδα Παλαιστινίων που διαμαρτυρόταν «για το λιμό που τους έχει επιβληθεί».

Τον Οκτώβριο του 2015, η Ιερουσαλήμ βίωσε μια αιματηρή μέρα εν μέσω κλιμακούμενων ταραχών, με τουλάχιστον τρεις Ισραηλινούς να σκοτώνονται σε επιθέσεις όπου Παλαιστίνιοι δράστες πυροβόλησαν ένα λεωφορείο και έριξαν ένα αυτοκίνητο πάνω σε πεζούς (αρχειοθετημένο εδώ). Αυτή ήταν η πρώτη ένοπλη επίθεση σε μια περίοδο δύο εβδομάδων παλαιστινιακής βίας, που περιλάμβανε επιθέσεις με μαχαίρια και διαδηλώσεις, προκαλώντας φόβους για μια τρίτη Ιντιφάντα. Ενώ υπήρξαν θύματα και από τις δύο πλευρές, οι Παλαιστίνιοι κάλεσαν σε «ημέρα οργής», η οποία οδήγησε σε εκτεταμένες διαδηλώσεις και απεργίες.

Μια σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης από τα δύο βίντεο αποκάλυψε σαφείς ομοιότητες, όπως τα ίδια κτήρια στο βάθος και άτομα που φορούσαν πανομοιότυπα ρούχα.

Image

Σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ του κλιπ που κοινοποιήθηκε παραπλανητικά στο Facebook (αριστερά) και του αρχικού βίντεο που κοινοποιήθηκε στον επίσημο λογαριασμό του AFP στο YouTube (δεξιά). Το AFP τόνισε τα στοιχεία που μοιάζουν με κίτρινο χρώμα και την ημερομηνία του βίντεο στο YouTube με πράσινο χρώμα, μεγεθύνοντάς την. Το πορτοκαλί «Χ» προστέθηκε από το AFP. Λήψη εικόνων: 8/11/2025

Ο πόλεμος ξεκίνησε μετά από μια άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 1.219 ανθρώπων από την ισραηλινή πλευρά, κυρίως αμάχων, σύμφωνα με καταμέτρηση του AFP βασισμένη σε επίσημα στοιχεία (αρχειοθετημένο εδώ).

Ως απάντηση, το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση που είχε ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 61.430 νεκρούς στη Γάζα, κυρίως άμαχους, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Υγείας της Χαμάς, τα οποία θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.

Κατά τη διάρκεια των 22 μηνών του πολέμου, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν καταστρέψει μεγάλα τμήματα της Λωρίδας της Γάζας, με τις επαναλαμβανόμενες προειδοποιήσεις για λιμό να έχουν αυξήσει την πίεση στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου να σταματήσει τις εχθροπραξίες (αρχειοθετημένο εδώ).

Στις 10 Αυγούστου 2025, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι το νέο του σχέδιο για επέκταση του πολέμου στη Γάζα και στόχευση των εναπομείναντων οχυρών της Χαμάς εκεί ήταν «ο καλύτερος τρόπος για να τερματιστεί ο πόλεμος», αψηφώντας τις αυξανόμενες εκκλήσεις για παύση των εχθροπραξιών (αρχειοθετημένο εδώ). Την ίδια ημέρα, ισραηλινή επιδρομή στη Γάζα σκότωσε πέντε δημοσιογράφους του Al Jazeera, μεταξύ των οποίων και έναν διακεκριμένο ρεπόρτερ, σύμφωνα με το μέσο ενημέρωσης που έχει ως έδρα το Κατάρ (αρχειοθετημένο εδώ).

Η AFP έχει ήδη διαψεύσει και άλλους ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.