Το βίντεο δεν δείχνει την διευθύντρια του CDC να «παραδέχεται» ότι τα εμβόλια σκοτώνουν

«Το CDC παραδέχεται ότι τα τρυπήματα σκοτώνουν», λέει ο τίτλος των αναρτήσεων του Facebook που δημοσιεύουν ένα σύντομο βίντεο (41’’) που δείχνει τη διευθύντρια του CDC Rochelle Walensky να μιλά στα αγγλικά με ελληνικούς υπότιτλους, για παράδειγμα εδώ και εδώ. Οι αναρτήσεις του Facebook έχουν περισσότερες από 620 κοινοποιήσεις και χιλιάδες προβολές από τη δημοσίευσή τους στις 20 Σεπτεμβρίου 2021, σύμφωνα με τα δεδομένα του Facebook.

Το κείμενο που συνοδεύει τις αναρτήσεις λέει επίσης ότι «όσοι τρυπήθηκαν πρώτοι έχουν μεγάλη πιθανότητα να πεθάνουν τους επόμενους μήνες». Ισχυρίζονται επίσης ότι «αυτή η δήλωση του CDC είναι άνευ προηγουμένου, αφού ποτέ δεν έκανε τέτοια αναγνώριση δημόσια».

Το βίντεο δείχνει την διευθύντρια του CDC να μιλάει για 27" σε μια ενημέρωση που έγινε από την ομάδα αντιμετώπισης του Covid-19 του Λευκού Οίκου. Την βλέπουμε να λέει: «Αναφορές από διεθνείς συναδέλφους μας, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ, υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου μεταξύ εκείνων που εμβολιάστηκαν νωρίς. Δεδομένων αυτών των στοιχείων, ανησυχούμε ότι η τρέχουσα ισχυρή προστασία από σοβαρή μόλυνση, νοσηλεία και θάνατο θα μπορούσε να μειωθεί τους επόμενους μήνες, ειδικά σε εκείνους που βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο ή που εμβολιάστηκαν νωρίτερα κατά τη φάση της διάθεσης του εμβολιασμού μας».

Image

Λήψη εικόνας στις 23 Σεπτεμβρίου της ψευδούς ανάρτησης στο Facebook

Τα περισσότερα από τα σχόλια κάτω από την ανάρτηση του Facebook, που δημοσιεύτηκαν από έναν λογαριασμό που δημοσιεύει συχνά θεωρίες συνωμοσίας και αντιεμβολιαστικές πληροφορίες, επικρίνουν έντονα τη συνεχιζόμενη εκστρατεία εμβολιασμού: «Οι αλήθειες για τη δολοφονική σφαίρα βγαίνουν, πολύ σύντομα η δικαιοσύνη θα λάμψει σαν τον λαμπρό ήλιο», είπε ένας χρήστης.

Η ανάρτηση του Facebook περιέχει έναν σύνδεσμο που παραπέμπει στο αρχικό άρθρο που δημοσιεύτηκε σε μια ελληνική ειδησεογραφική ιστοσελίδα με αντιεμβολιαστικό περιεχόμενο στις 22 Αυγούστου, εδώ. Ο ιστότοπος δημοσίευσε το ίδιο απόσπασμα βίντεο 41" του CDC με τον ίδιο τίτλο με τις παραπάνω αναρτήσεις του Facebook, χωρίς υπότιτλους. Η μετάφραση στα ελληνικά της ομιλίας της διευθύντριας του CDC, που ταιριάζει με όσα είπε στα αγγλικά, περιλαμβάνεται σε αυτό το άρθρο, και είναι παρόμοια με τους υπότιτλους που χρησιμοποιούνται στις αναρτήσεις του Facebook. «Σας το λέγαμε ότι θα πεθάνετε», προσθέτει το άρθρο.

Όμως αυτός ο ισχυρισμός είναι ψευδής: η διευθύντρια του CDC δεν λέει ότι «τα εμβόλια σκοτώνουν» σε αυτό το απόσπασμα του βίντεο. Περιγράφει τον «αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου μεταξύ όσων εμβολιάστηκαν νωρίς», επειδή «η τρέχουσα ισχυρή προστασία (από το εμβόλιο, σημείωση του συντάκτη) από σοβαρή μόλυνση, νοσηλεία και θάνατο θα μπορούσε να μειωθεί» στο μέλλον. Για να καταλάβουμε περισσότερα σχετικά με αυτό, ελέγξαμε τι λέγεται πριν από αυτές τις λίγες προτάσεις, αποκομμένες από το περιεχόμενο, που περιέχονται στις ψευδείς αναρτήσεις.

Το CDC, ο εθνικός οργανισμός δημόσιας υγείας των ΗΠΑ, συμμετέχει στην τακτική κυβερνητική ενημέρωση για τον Covid-19, που ονομάζεται «White house Covid-19 response team and Public health officials», όπου η διευθύντρια του CDC Dr Walensky και άλλοι εμπειρογνώμονες, ο γενικός χειρουργός Murthy και ο Dr Anthony Fauci, ενημερώνουν το κοινό για την εξέλιξη της πανδημίας.

Εξασθένηση της ανοσίας

Το AFP Fact-check έκανε μια έρευνα στο Google για να βρει πότε μίλησε η Rochelle Walensky. Στην πραγματικότητα, η ομιλία της που μπορεί να ακουστεί στις ψεύτικες αναρτήσεις του Facebook, είναι ένα μικρό μέρος μιας τηλεδιάσκεψης της τακτικής κυβερνητικής ενημέρωσης για την Covid-19 στις ΗΠΑ στις 18 Αυγούστου 2021. Ακολουθεί η μεταγραφή αυτής της τηλεδιάσκεψης.

Ολόκληρο το βίντεο της τηλεδιάσκεψης διαρκεί περισσότερο από 50 λεπτά και επικεντρώνεται κυρίως στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά του κορονοϊού, στη μείωση της προστασίας με την πάροδο του χρόνου και στην απόφαση των ΗΠΑ να επιτρέψουν ενισχυτικές λήψεις. Οι δηλώσεις της Δρ Walensky που χρησιμοποιούνται στις ψευδείς αναρτήσεις έγιναν στο 16’55’’ αυτής της τηλεδιάσκεψης.

Πριν η Δρ Walensky αρχίσει να μιλά σε αυτήν την ενημέρωση, ο Δρ Murthy εξηγεί ότι τα τελευταία δεδομένα «καθιστούν σαφές ότι η προστασία από ήπιες και μέτριες ασθένειες μειώνεται με την πάροδο του χρόνου». «Αυτό πιθανότατα οφείλεται τόσο στην εξασθένηση της ανοσίας όσο και στη δύναμη της διαδεδομένης παραλλαγής Delta», προσθέτει.

Προκειμένου να καταπολεμήσει τη μειωμένη ανοσία, ανακοίνωσε «ένα» σχέδιο αντιμετώπισης αυτής της πιθανότητας δίνοντας τη δυνατότητα για αναμνηστική δόση (booster) της COVID-19 σε πλήρως εμβολιασμένους άνω των 18 ετών εφόσον έχουν περάσει οκτώ μήνες μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης των εμβολίων Pfizer ή Moderna mRNΑ.

Η μείωση της προστασίας από τα εμβόλια με την πάροδο του χρόνου είναι ένα θέμα που συζητείται τακτικά τους τελευταίους μήνες. Από τις 10 Αυγούστου 2021, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είχε ήδη πει ότι υπάρχουν «πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να χρειαστούν αναμνηστικές δόσεις εμβολίου COVID-19»: εξασθένηση της προστασίας από λοίμωξη ή ασθένεια (ιδιαίτερα σοβαρές ασθένειες), μειωμένη προστασία όσον αφορά τις μεταλλάξεις του ιού, ανεπαρκής προστασία από την τρέχουσα συνιστώμενη πρωτογενή σειρά για ορισμένες ομάδες κινδύνου.

Μετά τις δηλώσεις του Δρ Murthy, η Δρ Walensky άρχισε να μιλάει (10’45’’) και παρουσίασε δεδομένα που δείχνουν ότι «η αποτελεσματικότητα του εμβολίου μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου».

Image

Φωτογραφία στις 7 Αυγούστου 2021 δείχνει το εμβόλιο Pfizer Covid-19 vaccine στη διάρκεια εμβολιασμού σε μια κλινική στο Los Angeles, στην Καλιφόρνια ( AFP / PATRICK T. FALLON)

Λίγο πριν από το απόσπασμα που έχει κοινοποιηθεί στην ψεύτικη ανάρτηση στο Facebook, η Δρ Walensky είπε ότι «παρόλο που τα εμβόλια μας λειτουργούν καλά για να αποτρέψουν τις νοσηλείες, βλέπουμε αποδεικτικά στοιχεία για μείωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου με την πάροδο του χρόνου και λόγω της παραλλαγής Delta». Αυτό εξηγεί την επόμενη φράση της σχετικά με τον «κίνδυνο σοβαρής ασθένειας μεταξύ εκείνων που εμβολιάστηκαν νωρίς».

Κατέληξε λέγοντας πόσο σημαντικός είναι ο εμβολιασμός: «Ενώ ακόμη μαθαίνουμε για το πώς αυτά τα εμβόλια λειτουργούν με την πάροδο του χρόνου και πόσο θα διαρκέσουν έναντι των αναδυόμενων παραλλαγών, ένα πράγμα είναι πολύ σαφές: Ο εμβολιασμός μπορεί να σας κρατήσει εκτός νοσοκομείου, μπορεί να σώσει ζωές». Μια τοποθέτηση που είναι αντίθετη από αυτό που υποστηρίζει το κείμενο των ψευδών αναρτήσεων.

Τρίτη δόση

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της μείωσης της ανοσίας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (ECDC) πρότεινε στις αρχές Σεπτεμβρίου ότι «θα πρέπει ήδη να ληφθούν υπόψη επιπλέον δόσεις για άτομα με σοβαρά εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ως μέρος του αρχικού εμβολιασμού τους». Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ανακοινώσει σχέδια για τη χορήγηση τρίτης δόσης των δύο εμβολίων mRΝΑ, Pfizer-BioNTech και Moderna, σε ορισμένες κατηγορίες πληθυσμού, ιδιαίτερα σε άτομα άνω των 60 ετών και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, εδώ.

Η Ελλάδα ξεκίνησε τη χορήγηση της 3ης δόσης εμβολίου mRΝΑ (κυρίως Pfizer/BioNTech) σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα στις 14 Σεπτεμβρίου, όπως ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ. Μια εβδομάδα αργότερα, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε ότι άτομα άνω των 60 ετών που είχαν την τελευταία τους δόση τουλάχιστον έξι μήνες νωρίτερα, μπορούν επίσης να εγγραφούν για μια αναμνηστική δόση μετά τις 30 Σεπτεμβρίου.

Στις ΗΠΑ, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων ενέκρινε τον Σεπτέμβριο ενισχυτικές δόσεις του εμβολίου Pfizer-BioNTech για άτομα 65 ετών και άνω, για εκείνους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής μολυνσης Covid-19 και για άτομα των οποίων η εργασία τους θέτει σε υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον COVID-19. To CDC υποστήριξε επίσης τη διανομή των ενισχυτικών εμβολίων Pfizer και BioNTech Covid-19 σε ηλικιωμένους ή ευάλωτους ανθρώπους, εδώ.