Αυτό το βίντεο δείχνει την απέλαση Αιγυπτίων από τη Λιβύη το 2023, όχι ανθρώπους που συγκεντρώνονται για να «εισβάλουν» στην Ελλάδα
- Δημοσιεύθηκε στις 21 Ιουλίου 2025 στις 12:48
- 6 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Magdalini GKOGKOU, AFP Ελλάδα
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
«Χιλιάδες Άραβες και Αφρικανοί συγκεντρώνονται στα παράλια της Λιβ[ύ]ης για να εισβάλουν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης. Ξεκινάει. Αποκλειστικό βίντεο. Λιβύη 7.7.2025» γράφει η λεζάντα σε ένα viral βίντεο του TikTok από τις 7 Ιουλίου 2025. Το βίντεο, το οποίο είναι τραβηγμένο μέσα από ένα αυτοκίνητο και δείχνει ανθρώπους να περπατούν ο ένας πίσω από τον άλλον σε μια τεράστια ουρά, έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 15,5 χιλιάδες φορές.
Το ίδιο βίντεο με τον ισχυρισμό κοινοποιήθηκε ευρέως από άλλους χρήστες στο TikTok, το Facebook (εδώ και εδώ) και το X.
Ο ισχυρισμός κυκλοφόρησε στα ελληνικά εν μέσω ενός κύματος αιτούντων άσυλο –πολλοί από τους οποίους από τη Λιβύη– που έφτασαν στην Ελλάδα τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, κυρίως στην Κρήτη και το μικρό νησί της Γαύδου (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ). Στις 11 Ιουλίου 2025, η χώρα επέβαλε τρίμηνη αναστολή εξέτασης των αιτήσεων ασύλου από μετανάστες που έφταναν με πλοία από τη Βόρεια Αφρική, με σκοπό την αναχαίτιση του κύματος από τη Λιβύη που η ελληνική κυβέρνηση αποκάλεσε «εισβολή» (αρχειοθετημένο εδώ).
Διάφοροι χρήστες εξέφρασαν αντιμεταναστευτική ρητορική στα σχόλια, κατηγορώντας την ελληνική κυβέρνηση ότι αποδέχεται τους μετανάστες. «Θα καταριέμαι δίχως αύριο οποίος τους δώσει σπίτι και δουλειά», έγραψε ένας χρήστης. «Μητσοτάκη απατεώνα γέμισες την Ελλάδα με στρατό λαθρομετανάστες», σχολίασε ένας άλλος.
Στο παρελθόν το AFP έχει καταρρίψει και άλλους παραπλανητικούς ισχυρισμούς στην Ελλάδα που τροφοδοτούσαν το αντιμεταναστευτικό αίσθημα στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, το βίντεο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από το 2023 και κοινοποιήθηκε σε ρεπορτάζ μέσων ενημέρωσης σχετικά με μια μαζική απέλαση μεταναστών από τη Λιβύη στην Αίγυπτο εκείνη τη χρονιά.
Ένα βίντεο από το 2023
Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με καρέ από το βίντεο αποκάλυψε ότι αυτό κυκλοφορεί στο διαδίκτυο τουλάχιστον από τις 15 Μαρτίου 2025, με παραδείγματα –που κοινοποιούνται χωρίς τον ισχυρισμό– δημοσιευμένα στο Facebook (εδώ και εδώ).
Μια ακόμη αντίστροφη αναζήτηση βίντεο μάς οδήγησε σε μια ανάρτηση στο Facebook από τις 2 Ιουνίου 2023, η οποία περιλαμβάνει ένα μεγαλύτερο βίντεο που περιέχει το ίδιο κλιπ που κοινοποιήθηκε ψευδώς στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το συγκεκριμένο κλιπ εμφανίζεται μεταξύ των λεπτών 2:37 και 3:03 του πλήρους βίντεο του 2023.
Η ελληνική μετάφραση της αραβικής λεζάντας στην ανάρτηση είναι η εξής: «Ουμσάαντ (Umsaad), ανατολική Λιβύη, απέλαση παράνομων μεταναστών που βρέθηκαν σε αποθήκες στη συνοριακή περιοχή Ουμσάαντ».
Μια άλλη αντίστροφη αναζήτηση εικόνας μάς οδήγησε σε ένα ακόμη βίντεο που περιλαμβάνεται σε μια ανάρτηση στο Facebook με ημερομηνία 1 Ιουνίου 2023, από το The Libya Observer, ένα διαδικτυακό ειδησεογραφικό μέσο ενημέρωσης με έδρα την Τρίπολη της Λιβύης. Η λεζάντα του βίντεο έχει ως εξής στα ελληνικά: «Αιγύπτιοι μετανάστες απελαύνονται με τα πόδια από τη Λιβύη». Το ίδιο βίντεο κοινοποιήθηκε, επίσης, από το The Libya Observer στον λογαριασμό του στο X.
Μια σύγκριση μεταξύ του βίντεο από το The Libya Observer και του βίντεο που κοινοποιήθηκε στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκάλυψε αρκετές ομοιότητες, όπως για παράδειγμα, έναν πανομοιότυπο κάδο απορριμμάτων με κάτι να προεξέχει από την κορυφή του και ένα αντικείμενο ίδιου σχήματος και στα δύο βίντεο, το οποίο βρίσκεται στο έδαφος σε ίση απόσταση από τον κάδο.
Μια άλλη ομοιότητα είναι η θέση και το σχήμα δύο στύλων καθώς και ένα αντικείμενο στο έδαφος που μοιάζει με κουτί. Αυτά τα τρία στοιχεία εμφανίζονται στις ίδιες ακριβώς θέσεις και στα δύο βίντεο.
Τον Ιούνιο του 2023, δυτικά και αραβόφωνα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των Associated Press (AP), Reuters και Al-Jazeera, δημοσίευσαν άρθρα σχετικά με τις απελάσεις Αιγύπτιων μεταναστών από τις λιβυκές αρχές.
Το AP έγραψε ότι οι μετανάστες «συνελήφθησαν σε επιδρομές τις τελευταίες δύο ημέρες σε αποθήκες παράνομης διακίνησης στην παραμεθόρια πόλη Μουσάιντ (Musaid)». Οι ονομασίες «Umsaad» και «Musaid» είναι εναλλακτικοί τρόποι γραφής μιας πόλης στην περιοχή Μπουτνάν της ανατολικής Λιβύης, που γράφεται «امساعد» στα αραβικά (αρχειοθετημένο εδώ).
Συγκρίνοντας το βίντεο του Al Jazeera με ένα βίντεο υψηλότερης ποιότητας του Facebook που δείχνει τα ίδια πλάνα με τις ελληνικές αναρτήσεις, αλλά χωρίς τον ψευδή ισχυρισμό, το AFP διαπίστωσε ότι στα βίντεο εμφανίζεται ένα πανομοιότυπο αυτοκίνητο με ένα άτομο να κάθεται μέσα από το παράθυρο.
Η Λιβύη αποτελεί βασικό σημείο διέλευσης για τους μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη. Σε προηγούμενο άρθρο ελέγχου γεγονότων, το AFP ανέφερε ότι στα τέλη Μαΐου και στις αρχές Ιουνίου 2023, οι αρχές της Λιβύης συγκέντρωσαν χιλιάδες, κυρίως Αιγύπτιους υπηκόους και τους οδήγησαν στα ανατολικά σύνορα της χώρας, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης καταστολής των λαθρεμπόρων και των μεταναστών. Το AP περιέγραψε ότι 6.000 μετανάστες οδηγήθηκαν στον τελωνειακό χώρο στο σημείο διέλευσης του Μουσάιντ με την Αίγυπτο.
Η Αποστολή Υποστήριξης των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη (UNSMIL) είχε εκφράσει τότε την ανησυχία της για τις μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις μεταναστών και αιτούντων άσυλο στη Λιβύη, αναρτώντας στον λογαριασμό της στο Twitter στις 12 Ιουνίου: «Ανησυχούμε για τις μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις μεταναστών και αιτούντων άσυλο σε ολόκληρη τη χώρα. Οι λιβυκές αρχές έχουν συλλάβει χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά από τους δρόμους και τα σπίτια τους ή μετά από επιδρομές σε καταυλισμούς και αποθήκες [ατόμων] φερόμενων ως διακινητών».
Στο παρελθόν, το AFP έχει ελέγξει παρόμοιους ισχυρισμούς σχετικούς με το μεταναστευτικό που αφορούσαν βίντεο εκτός πλαισίου.
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας
