Βίντεο εκτός πλαισίου χρησιμοποιούνται για να απεικονίσουν διαδηλώσεις κατά της μετανάστευσης στην Ευρώπη
- Δημοσιεύθηκε στις 30 Ιουλίου 2025 στις 10:44
- 12 λεπτά ανάγνωσης
- Του/Της: Magdalini GKOGKOU, AFP Ελλάδα
Πνευματικά δικαιώματα © AFP 2017-2025. Οποιαδήποτε εμπορική χρήση αυτού του περιεχομένου απαιτεί συνδρομή. Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα.
Σε όλη την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις καθιστούν αυστηρότερους τους κανόνες μετανάστευσης, ενώ τα αντιμεταναστευτικά, ακροδεξιά κόμματα γίνονται όλο και πιο δημοφιλή.
Για παράδειγμα, πρόσφατα, στις 11 Ιουλίου 2025, η Ελλάδα επέβαλε τρίμηνη αναστολή εξέτασης των αιτήσεων ασύλου από μετανάστες που έφταναν με πλοία από τη Βόρεια Αφρική, με σκοπό την αναχαίτιση ενός κύματος από τη Λιβύη που η ελληνική κυβέρνηση αποκάλεσε «εισβολή» (αρχειοθετημένο εδώ). Από τον Ιούνιο του 2025, η χώρα αντιμετωπίζει μια αύξηση αιτούντων άσυλο που φτάνουν στην Κρήτη και τη Γαύδο (αρχειοθετημένο εδώ). Σύμφωνα με το λιμενικό σώμα, 7.300 αιτούντες άσυλο έφτασαν φέτος στη Γαύδο και την Κρήτη, σε σύγκριση με λιγότερους από 5.000 που είχαν φτάσει πέρυσι.
Σε αυτό το πλαίσιο, χρήστες του Facebook στην Ελλάδα κοινοποίησαν ένα βίντεο διάρκειας 15 δευτερολέπτων που περιείχε μια συλλογή τεσσάρων αποσπασμάτων, τα οποία φέρονται να δείχνουν διαμαρτυρίες κατά μεταναστών στην Πολωνία, τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ισπανία στις 19 Ιουλίου 2025. «Χτες έγιναν κάποιες διαδηλώσεις στην Πολωνία, Βρετανία, Γαλλία και Ισπανία για το μεταναστευτικό το σύνθημα ήταν να φύγουν όλοι!», αναφέρει η λεζάντα σε αυτή την ανάρτηση στο Facebook από τις 20 Ιουλίου 2025, κοινοποιώντας το βίντεο.
«Τα κανάλια εδώ στην Ελλάδα είπαν τίποτα? Ή μήπως δεν πρέπει να γνωρίζουμε ότι στις άλλες χώρες ο κόσμος έχει αντιδράσει!», προσθέτει ο χρήστης. Η ανάρτηση έχει έκτοτε κοινοποιηθεί περισσότερες από 3.000 φορές.
Παρόμοιοι ισχυρισμοί, μαζί με το βίντεο, κοινοποιήθηκαν και από άλλους χρήστες του Facebook.
Στα σχόλια κάτω από τις αναρτήσεις, οι χρήστες εκφράζουν αντιμεταναστευτικά αισθήματα, κατηγορούν την ελληνική κυβέρνηση ότι δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα του μεταναστευτικού και συγκρίνουν τις αντιδράσεις των Ελλήνων με εκείνες των ανθρώπων σε άλλες χώρες. «Δηλαδή μόνο ο Μιτσιοτακης [sic] ο δικός μας πρωθυπουργός δέχεται όλες τις ράτσες ανθρώπους από όλο τον κόσμο! Είμαστε και λίγα εκατομμύρια με σύγκριση με μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες», έγραψε ένας χρήστης. «Εδώ δεν αντιδράμε. Φοβούνται μη ξυπνήσουμε», σχολίασε ένας άλλος.
Το AFP έχει προηγουμένως καταρρίψει άλλους παραπλανητικούς ισχυρισμούς στην Ελλάδα που τροφοδοτούσαν αντιμεταναστευτικά αισθήματα στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, το AFP εντόπισε τα αυθεντικά βίντεο και διαπίστωσε ότι τρία από τα τέσσερα είχαν τραβηχτεί πριν από μήνες. Μόνο το ένα από την Πολωνία είχε πραγματικά καταγραφεί στις 19 Ιουλίου 2025.
Μια ακροδεξιά διαδήλωση στη Μαδρίτη τον Μάιο του 2025
Το ισπανικό βίντεο αποτελείται από μια συλλογή τεσσάρων σύντομων αποσπασμάτων. Στα πρώτα κλάσματα του δευτερολέπτου, εμφανίζεται μια πορεία με άτομα που κρατούν ένα μεγάλο πανό με τη λέξη «migració» γραμμένη με κεφαλαία γράμματα. Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας με καρέ από το βίντεο οδήγησε σε ένα βίντεο του φωτογραφικού πρακτορείου Getty Images που τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια μιας ακροδεξιάς διαδήλωσης κατά της μετανάστευσης στις 23 Μαΐου 2025 στη Μαδρίτη, το οποίο έχει ομοιότητες με τα κοινοποιημένα πλάνα. Τα πνευματικά δικαιώματα αποδίδονται στους Όλμο Μπλάνκο/Getty Images.
Εκτός από το πανό και τις σημαίες, τα άτομα που στέκονται πίσω από το πανό παρουσιάζουν επίσης ομοιότητες: υπάρχει ένα άτομο στα αριστερά που φοράει μαύρη μπλούζα και μαύρο καπέλο, ένα άτομο στο κέντρο με μαύρη μπλούζα και σκούρα μαλλιά, ένα άτομο στα δεξιά που φοράει λευκή μπλούζα και καπέλο, και ένα άτομο ακριβώς από πίσω με μαύρη μπλούζα και ένα λευκό σημάδι στη δεξιά πλευρά της.
Το δεύτερο κλιπ, το οποίο διαρκεί από το 0:01 έως το 0:07 στη σύνθεση των βίντεο, τραβήχτηκε επίσης από τον Όλμο Μπλάνκο κατά τη διάρκεια της ίδιας διαμαρτυρίας εναντίον της μετανάστευσης στις 23 Μαΐου 2025 στη Μαδρίτη, όπως φαίνεται στο αρχείο του Getty Images.
Μια σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ των δύο βίντεο αποκάλυψε σαφείς ομοιότητες – μεταξύ αυτών ο ίδιος άνδρας που φοράει ένα μαύρο μπλουζάκι με μια ισπανική σημαία ο οποίος βρίσκεται στην ίδια θέση και στα δύο κλιπ, καθώς και τα ίδια άτομα κοντά του: ένα άτομο που φοράει μια λευκή μπλούζα στα δεξιά του και ένα άλλο πίσω του με μια μπλούζα με λευκή ρίγα.
Για το τρίτο κλιπ, που διαρκεί από το 0:07 έως το 0:14, δεν κατέστη δυνατό να εντοπιστεί η αρχική του πηγή. Ωστόσο, το AFP βρήκε μια φωτογραφία που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του βρετανικού φωτογραφικού πρακτορείου Alamy, η οποία τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια μιας αντιμεταναστευτικής διαμαρτυρίας στις 23 Μαΐου 2025 στη Μαδρίτη, η οποία παρουσιάζει αρκετές οπτικές ομοιότητες με τα πλάνα. Τα πνευματικά δικαιώματα αποδίδονται στους «Μιγκέλ Εσκαβίας/Alfa Images/Alamy Live News».
Και τα δύο μοιάζουν πολύ με τα πλάνα που προβλήθηκαν στην αρχή ενός βίντεο που δημοσιεύτηκε από την ισπανική εφημερίδα El País την επόμενη μέρα, και που αναφέρεται σε μια ακροδεξιά διαδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη, οργανωμένη από την Falange Española, μια πολιτική ομάδα που υπηρέτησε ως ιδεολογική στήριξη στη δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο (1936-1975), με το σύνθημα «Επαναπατρισμός. Για ασφαλείς γειτονιές».
Ο όρος «επαναπατρισμός» έχει χρησιμοποιηθεί από ακροδεξιά πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη για να προωθήσει τις μαζικές απελάσεις μεταναστών.
Άλλα ισπανικά μέσα ενημέρωσης κάλυψαν επίσης τη διαμαρτυρία και δημοσίευσαν φωτογραφίες της. Σύμφωνα με αυτά, 300 έως 500 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία ήταν νέοι, διαδήλωσαν στο κέντρο της Μαδρίτης απαιτώντας τον επαναπατρισμό όλων των μεταναστών.
Παρόλο που η ανάλυση του κοινοποιημένου βίντεο είναι χαμηλής ποιότητας, τα άτομα που στέκονται στην πρώτη και τη δεύτερη σειρά πίσω από το πανό –το οποίο φέρει το ίδιο σύνθημα– φαίνεται να είναι ντυμένα πανομοιότυπα, όπως μπορείτε να δείτε στο ακόλουθο στιγμιότυπο οθόνης.
Μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο του –σχεδόν δύο δευτερολέπτων– τέταρτου κλιπ (0:14–0:15) μάς οδήγησε σε ένα βίντεο του Getty Images που τραβήχτηκε επίσης στις 23 Μαΐου από τον Όλμο Μπλάνκο, όπως το πρώτο και το δεύτερο απόσπασμα.
Παρόλο που η διαμαρτυρία που φαίνεται στο βίντεο δεν έλαβε χώρα τον Ιούλιο, στην Ισπανία πραγματοποιήθηκαν αυτόν τον μήνα διαμαρτυρίες κατά των μεταναστών οι οποίες οδήγησαν σε συγκρούσεις (αρχειοθετημένες εδώ). Στο Τόρε Πατσέκο, μια πόλη στην περιοχή της Μούρθια στη νοτιοανατολική Ισπανία, προκλήθηκαν αναταραχές μεταξύ ακροδεξιών ομάδων και κατοίκων-μεταναστών, οι οποίες διήρκησαν αρκετές ημέρες. Από τις 9 Ιουλίου, και για αρκετές νύχτες, ξέσπασαν συγκρούσεις, αν και η ισχυρή αστυνομική παρουσία βοήθησε να αποτραπούν σοβαρά επεισόδια. Σε αντίθεση με ό,τι ισχυρίζονται οι viral αναρτήσεις, τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν επίσης στο θέμα.
Ένα βίντεο που τραβήχτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Οκτώβριο του 2024
Αντίστροφες αναζητήσεις εικόνων με καρέ κλειδιά από το κλιπ που αφορούσε το Ηνωμένο Βασίλειο μάς οδήγησαν σε ένα βίντεο μεγαλύτερη διάρκειας και υψηλότερης ανάλυσης από τον Οκτώβριο του 2024, το οποίο περιέχει το ίδιο υλικό με το κοινοποιημένο κλιπ. Σε αυτό το βίντεο, ένα όνομα χρήστη –«@Tkemedia»– είναι ορατό.
Μια αναζήτηση με το όνομα χρήστη «TkeMedia» μάς οδήγησε σε αυτόν τον λογαριασμό στο YouTube (αρχειοθετημένο εδώ) και συγκεκριμένα σε αυτό το βίντεο στο YouTube που δημοσιεύτηκε στις 27 Οκτωβρίου 2024. Περίπου στο 5:19, εμφανίζονται τα ίδια πλάνα που υπάρχουν και στο βίντεο που κυκλοφορεί στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μια σύγκριση των πλάνων έδειξε πανομοιότυπα άτομα να συμμετέχουν στην πορεία.
Βρετανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι στις 26 Οκτωβρίου 2024 πραγματοποιήθηκε διαμαρτυρία στο Λονδίνο, προς υποστήριξη του Τόμι Ρόμπινσον, μιας γνωστής προσωπικότητας του ακροδεξιού περιθωρίου της Βρετανίας, που καταδικάστηκε τον Οκτώβριο του 2024 σε 18 μήνες φυλάκιση για παραβίαση δικαστικής εντολής.
Παρόλο που η διαμαρτυρία που φαίνεται στο βίντεο δεν πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο, στο Ηνωμένο Βασίλειο έλαβαν χώρα διαδηλώσεις κατά μεταναστών αυτόν τον μήνα. Η βρετανική αστυνομία συνέλαβε 16 άτομα μετά από διαμαρτυρίες που ξέσπασαν στις 20 Ιουλίου 2025 έξω από ένα ξενοδοχείο που φιλοξενούσε αιτούντες άσυλο στην πόλη Έπινγκ, βορειοανατολικά του Λονδίνου (αρχειοθετημένα εδώ και εδώ).
Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης κάλυψαν επίσης το θέμα.
Ένα βίντεο από το Παρίσι, που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο από τον Απρίλιο του 2025
Μια αντίστροφη αναζήτηση εικόνας για το βίντεο κάτω δεξιά αποκάλυψε ότι αυτό είχε συμπεριληφθεί σε αναρτήσεις από τον Απρίλιο του 2025. Συγκεκριμένα, το AFP βρήκε το ίδιο βίντεο κοινοποιημένο στο X στις 6 Απριλίου 2025. Δημοσιεύτηκε, επίσης, από το Telegiornale La7, ένα ιταλικό ειδησεογραφικό πρόγραμμα, την ίδια ημερομηνία.
Και στις δύο περιπτώσεις, η λεζάντα ανέφερε ότι το βίντεο έδειχνε μια συγκέντρωση της Εθνικής Συσπείρωσης υπέρ της Μαρίν Λεπέν, η οποία είχε καταδικαστεί σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης για υπεξαίρεση δημόσιου χρήματος και είχε κηρυχθεί μη επιλέξιμη να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές για πέντε χρόνια.
Το AFP βρήκε και άλλα παρόμοια βίντεο και φωτογραφίες που κοινοποιήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 6 Απριλίου 2025.
Στις 6 Απριλίου 2025, πραγματοποιήθηκε πράγματι διαμαρτυρία στο Παρίσι υπέρ της Μαρίν Λεπέν, στην οποία το AFP κατέγραψε επίσης μερικές σκηνές παρόμοιες με αυτή που φαίνεται στο βίντεο.
Το AFP δεν μπόρεσε να βρει καμία αναφορά σε μέσα ενημέρωσης σχετικά με πρόσφατες διαδηλώσεις κατά της μετανάστευσης στη Γαλλία.
Ένα αυθεντικό βίντεο από την Πολωνία, τραβηγμένο τον Ιούλιο του 2025
Από τα τέσσερα αποσπάσματα της συλλογής βίντεο, μόνο αυτό από την Πολωνία δείχνει πράγματι μια διαδήλωση κατά μεταναστών τον Ιούλιο του 2025.
Συγκεκριμένα, μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο χρησιμοποιώντας βασικά καρέ από το κοινοποιημένο βίντεο μάς οδήγησε σε μια έκδοση υψηλότερης ανάλυσης του βίντεο που δημοσιεύτηκε στο X στις 22 Ιουλίου, από τον Τζακ Πόσο (ή Τζακ Ποσόμπιετς), έναν συντηρητικό σχολιαστή με έδρα τις ΗΠΑ.
Αντίστροφες αναζητήσεις βίντεο αναγνώρισαν το κτήριο που εμφανίζεται στο βίντεο ως τον Οίκο Τύπου Κατοβίτσε, που βρίσκεται στην πόλη Κατοβίτσε της Πολωνίας.
Μια αναζήτηση στη Google με λέξεις-κλειδιά μάς οδήγησε σε ρεπορτάζ πολωνικών μέσων ενημέρωσης με φωτογραφίες από το ίδιο μέρος στις 19 Ιουλίου, που παρουσίαζαν ομοιότητες.
Για παράδειγμα, μια σύγκριση στιγμιότυπων οθόνης μεταξύ του βίντεο υψηλότερης ανάλυσης και μιας φωτογραφίας που δημοσιεύτηκε από το πολωνικό μέσο ενημέρωσης Katowice24.info έδειξε ότι ένα μεγάλο πανό με μαύρα-κόκκινα-μαύρα γράμματα (με αυτή τη σειρά) ήταν τοποθετημένο μπροστά από το κτήριο του Οίκου Τύπου του Κατοβίτσε.
Μια ακόμη ομοιότητα αποτελεί η παρουσία ενός δεύτερου πανό με τα ίδια χρώματα και το ίδιο λογότυπο («Stop imigracji» στα πολωνικά, που σημαίνει «σταματήστε τη μετανάστευση» στα ελληνικά), το οποίο εμφανίζεται στην ίδια ακριβώς τοποθεσία–κάτι που επιβεβαιώνεται από τα γύρω κτήρια και στις δύο εικόνες.
Στις 19 Ιουλίου 2025, πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις κατά μεταναστών σε πολλές πολωνικές πόλεις, με τα γεγονότα να καλύπτονται και από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Πριν από κάποιες ημέρες, στις 7 Ιουλίου 2025, η Πολωνία επέβαλε εκ νέου ελέγχους στα σύνορά της με τις γειτονικές χώρες της ΕΕ, τη Γερμανία και τη Λιθουανία, σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της παράτυπης μετανάστευσης (αρχειοθετημένο εδώ). Το AFP είχε ήδη διαψεύσει έναν σχετικό ισχυρισμό εκείνη την περίοδο.
Υπάρχει περιεχόμενο που θα θέλατε να ελέγξει το AFP;
Επικοινωνήστε μαζί μας
