Ο Αλέξης Τσίπρας δεν δήλωσε ότι το Covid-19 είναι απάτη - η φράση του απομονώθηκε από τα συμφραζόμενα

Σε αυτή την ανάρτηση στο Facebook βλέπουμε ένα βίντεο έξι δευτερολέπτων του Τσίπρα, ο οποίος είναι αρχηγός του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και στο παρελθόν ήταν πρωθυπουργός από το 2015 έως το 2019. Στο απόσπασμα που αναρτήθηκε, ο Τσίπρας λέει: «Ο ιός είναι μια απάτη και μια μασονική σκευωρία για τη μείωση του πληθυσμού». Η λεζάντα της ανάρτησης έχει ως εξής: «Όταν τους ακούμε να το λένε οι ίδιοι», υπονοώντας ότι ο Τσίπρας επιβεβαιώνει αβάσιμους ισχυρισμούς που κυκλοφορούν από την αρχή της πανδημίας.

Η ανάρτηση συγκέντρωσε 500 κοινοποιήσεις και περισσότερες από 10.000 προβολές.

Image

Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 17/05/2022

Ωστόσο, το βίντεο είναι ένα απόσπασμα από μια ομιλία που έδωσε ο Τσίπρας στις 18 Οκτωβρίου 2021, στην οποία επιτίθεται στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της σχετικά με την πανδημία. Ο ισχυρισμός αναρτήθηκε στο Facebook από έναν λογαριασμό που είναι γνωστός στην Ελλάδα για τη δημοσίευση ψευδών πληροφοριών και ο οποίος έχει προηγουμένως ελεγχθεί από το AFP εδώ.

Το απόσπασμα ήταν στην πραγματικότητα μέρος ενός πολιτικού επιχειρήματος κατά των αβάσιμων θεωριών για την πανδημία

Ολόκληρη η ομιλία είναι διαθέσιμη στο προφίλ του Τσίπρα στο YouTube. Η ακολουθία των έξι δευτερολέπτων που χρησιμοποιήθηκε στην παραπλανητική ανάρτηση στο Facebook μπορεί να δει κανείς στο σημείο 18:30-18:37 της πλήρους ομιλίας, η οποία διαρκεί πάνω από 30 λεπτά.

Το κείμενο της ομιλίας με τίτλο: «Ομιλία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στη Βουλή κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησής του προς τον Πρωθυπουργό με θέμα: "Θα αναλάβει ο Πρωθυπουργός την ευθύνη για τα καταστροφικά αποτελέσματα της κυβέρνησής του στη διαχείριση της πανδημίας;"». Mπορείτε να το βρείτε στην επίσημη σελίδα του κόμματός του.

Στην ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας κατηγορεί την κυβέρνηση και συγκεκριμένα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ότι «κακοδιαχειρίστηκε την πανδημία στην Ελλάδα».

Τα σχόλια που χρησιμοποιούνται στον ψευδή ισχυρισμό είναι τμήμα από ένα απόσπασμα στο οποίο ο Τσίπρας απευθύνεται στον Μητσοτάκη - το πλήρες κείμενο έχει ως εξής: «Πότε θα μιλήσουμε για την ευθύνη σας να απομονώσετε τους κήρυκες του αντιεμβολιασμού με τα fakenews που αναπαράγουν, ενώ εσείς τους μοιράζετε χρήμα, επειδή οι εκπομπές τους προβάλλονται σε φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, σε περιφερειακά μέσα ενημέρωσης φίλων σας που διατρανώνουν ότι ο ιός είναι απάτη και μασονική σκευωρία για τη μείωση του πληθυσμού; Τα έχετε υπόψη σας αυτά;»

Είναι επομένως σαφές ότι οι λέξεις «ο ιός είναι απάτη και μασονική σκευωρία για τη μείωση του πληθυσμού» έχουν αποκοπεί από το αρχικό τους περιεχόμενο στους ψευδείς ισχυρισμούς. Στο πλαίσιο της πλήρους ομιλίας, ο Τσίπρας χρησιμοποιεί αυτές τις λέξεις για να περιγράψει το είδος της παραπληροφόρησης που κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε την ίδια μέρα κατηγορώντας τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα, τόσο σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση αντιμετώπισε την πανδημία, όσο και σε μια «δήθεν προθυμία να εξαγοράσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για να μπορέσει να πετύχει τη σιωπή τους σχετικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας». Η απάντησή του είναι διαθέσιμη στο Youtube και στην επίσημη σελίδα του πρωθυπουργού.

Η Ελλάδα θέσπισε αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό του ιού και μόλις το φθινόπωρο του 2020 άρχισαν να αυξάνονται τα κρούσματα.

Σύμφωνα με τα επίσημα κυβερνητικά στοιχεία, που είναι διαθέσιμα εδώ, η κορύφωση των κρουσμάτων επιτεύχθηκε στις αρχές Ιανουαρίου 2022, με περισσότερα από 50.000 κρούσματα στις 4 Ιανουαρίου. Οι θάνατοι ήταν επίσης πολύ υψηλοί τότε, ξεπερνώντας τους 100 κάθε μέρα. Μέχρι στιγμής, ο αριθμός των νεκρών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 29.642.

Το εύθραυστο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της χώρας δοκιμάστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η κυβέρνηση κατηγορήθηκε από την αντιπολίτευση ότι δεν είχε ενισχύσει αρκετά το σύστημα υγείας, με αποτέλεσμα να προκληθούν έντονες κοινοβουλευτικές συζητήσεις, όπως αυτή στην οποία μιλάει ο Τσίπρας στις 18 Οκτωβρίου 2021.

Image

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Α) συναντάται με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα (Δ) στην Αθήνα το 2019 ( AFP / ANGELOS TZORTZINIS)

Η «λίστα Πέτσα»

Η κατηγορία ότι η κυβέρνηση απέτυχε να αντιμετωπίσει τους ψευδείς ισχυρισμούς για τον ιό που διατυπώνει ο Τσίπρας στην ομιλία του στη Βουλή σχετίζεται με μια υπόθεση που συγκλόνισε την ελληνική πολιτική μεταξύ 2020 και 2021.

Στην αρχή της πανδημίας, η ελληνική κυβέρνηση χρηματοδότησε μια σειρά μέσων ενημέρωσης για να προωθήσει την εκστρατεία «Μένουμε σπίτι». Αυτή ήταν η καμπάνια για την πρόληψη και την προώθηση του γενικού lockdwn στην Ελλάδα στην αρχή της πανδημίας Covid-19.

Η λίστα αυτών των μέσων ενημέρωσης είχε δημοσιοποιηθεί τον Ιούλιο του 2020, όπως φαίνεται σε άρθρα της Καθημερινής και της EFSYN. Η λίστα είναι διαθέσιμη εδώ.

Η λίστα αυτή, που ονομάστηκε «λίστα Πέτσα», από το όνομα του πρώην κυβερνητικού εκπροσώπου για τα μέσα ενημέρωσης Στέλιου Πέτσα, προκάλεσε αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι χρηματοδοτεί τα μέσα ενημέρωσης με σκοπό να «φιμώσει την ελευθερία του Τύπου και όλους όσοι τολμούν να ασκήσουν κριτική στην κυβέρνηση».

Η εφημερίδα ΕΦΣΥΝ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι έχει δώσει χρήματα σε «περισσότερα από 10 περιφερειακά μέσα ενημέρωσης που μεταδίδουν πολύ αντιεπιστημονικές εκπομπές για τον κορονοϊό».

Η εφημερίδα αναφέρει επίσης ότι ορισμένα περιφερειακά τηλεοπτικά κανάλια της λίστας συνεργάζονται με τον Ελληνικό Οργανισμό Ερευνών (ΕΟΕ), μια οργάνωση γνωστή για τη διάδοση ψευδών πληροφοριών και θεωριών συνωμοσίας, όπως φαίνεται σε ελέγχους γεγονότων από τα Ellinika Hoaxes εδώ και εδώ.

Το ίδιο άρθρο της EFSYN φέρνει επίσης ως παράδειγμα την περίπτωση της αθλητικής ιστοσελίδας Sportime.gr, η οποία μετέδωσε ζωντανά στην ιστοσελίδα της ένα συνέδριο με τίτλο «Επιστήμη και κοινωνία στον πόλεμο των πανδημιών», που διοργανώθηκε μεταξύ άλλων από τον ΕΟΕ. Οι έλεγχοι γεγονότων του Ellinika Hoaxes το 2020 είχαν αποδείξει ότι επρόκειτο για ένα συνέδριο που διέδιδε ψευδείς πληροφορίες για το Covid-19 και θεωρίες συνωμοσίας, εδώ και εδώ.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, είχε απαντήσει στις 14 Ιουνίου 2020 ότι η χρηματοδότηση αυτών των μέσων ενημέρωσης για την εκστρατεία «Μένουμε σπίτι» εξυπηρετούσε τη «διάσωση ζωών» και ότι «τα ΜΜΕ που συμμετείχαν στην εκστρατεία καθορίστηκαν με την εφαρμογή τέτοιων αντικειμενικών, ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων, και πάντα σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, με γνώμονα τη διαφύλαξη της εγκυρότητας της εκστρατείας και την προστασία της ασφάλειας των πολιτών».