Όχι, η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας δεν κατέρρευσε και δεν πραγματοποιήθηκε καμία ψηφοφορία σχετικά με την «εθνική κυριαρχία» των κρατών μελών

«Είδηση-βόμβα: Κατέρρευσε η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας του ΠΟΥ. Δεν θα αρπάζει τελικά την εθνική κυριαρχία καμίας χώρας ο ΠΟΥ μετά από πίεση πολλών χωρών-μέλων του ΟΗΕ!», αναφέρει μια εικόνα που κοινοποιήθηκε σε αυτή την ανάρτηση στο Facebook.

Η χρήστης προσθέτει ακόμη: «Αδέλφια μου, σας είχα πει να μην ακούτε τρομοκρατίες, δεν υπήρχε περίπτωση να δοθεί κυριαρχία στον ΠΟΥ».

Image

Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήφθηκε στις 06/06/2022.

Παρόμοιες αναρτήσεις στο Facebook εμφανίστηκαν εδώ, εδώ, εδώ και εδώ. Συνολικά, αυτή η εικόνα έχει κοινοποιηθεί περισσότερες από 250 φορές στο Facebook στα ελληνικά.

Η 75η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας στη Γενεύη δεν «κατέρρευσε»

Η WHA είναι η ετήσια συνάντηση 194 κρατών, η οποία αποτελεί το όργανο λήψης αποφάσεων του ΠΟΥ, δηλαδή του οργανισμού υγείας του ΟΗΕ. Η εκδήλωση η οποία «επικεντρώνεται σε μια συγκεκριμένη ατζέντα για την υγεία που προετοιμάζεται από το Εκτελεστικό Συμβούλιο» σύμφωνα με την ιστοσελίδα του ΠΟΥ.

Η 75η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας πραγματοποιήθηκε από τις 22 έως τις 28 Μαΐου 2022 στη Γενεύη της Ελβετίας, όπου βρίσκεται η έδρα του ΠΟΥ.

Τα κύρια θέματα της φετινής συνέλευσης ήταν ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πανδημία του κορονοϊού και η εκλογή του γενικού διευθυντή του ΠΟΥ, όπως αναφέρει το AFP εδώ. Η ατζέντα της εκδήλωσης παρουσιάστηκε επίσης αναλυτικά από την WHA εδώ.

Καμία από τις αναφορές από την εκδήλωση δεν αναφέρεται σε κάποιου είδους «κατάρρευση» ή ξαφνική διακοπή των εργασιών.

Μια ανασκόπηση της συνεδρίασης που δημοσιεύθηκε από το Ίδρυμα των Ηνωμένων Εθνών συνοψίζει τα κύρια αποτελέσματα της συνέλευσης, συμπεριλαμβανόμενης της επανεκλογής του Tedros Adhanom Ghebreyesus, της καταδίκης από την πλειοψηφία των χωρών μελών της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία και της απόφασης των κρατών μελών να αυξήσουν την οικονομική τους συνεισφορά στον ΠΟΥ.

Σε μια συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου μετά τη WHA, τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης να συστήσουν μια μόνιμη επιτροπή για την «ενίσχυση της εποπτείας» του έργου του ΠΟΥ σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως μια πανδημία, αναφέρει η έκθεση του Ιδρύματος.

Η συνεδρίαση δεν ήταν χωρίς συγκρούσεις, καθώς υποβλήθηκαν δύο διαφορετικά ψηφίσματα σχετικά με τον πόλεμο στην Ουρκανία. Στις 26 Μαΐου, η συνέλευση ενέκρινε ψήφισμα που καταδίκασε την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επιθέσεις στις εγκαταστάσεις υγείας της χώρας. Ένα ψήφισμα που προτάθηκε από τη Ρωσία σχετικά με την υγειονομική κρίση στην Ουκρανία, το οποίο δεν έκανε καμία αναφορά στην εισβολή της Ρωσίας, απορρίφθηκε, όπως ανέφερε το AFP εδώ.

Η WHA δεν ψήφισε συνθήκη για την υπονόμευση της εθνικής κυριαρχίας των μελών της

Τον Μάιο κυκλοφόρησαν ισχυρισμοί ότι ο ΠΟΥ σχεδιάζει να υπονομεύσει την εθνική κυριαρχία των χωρών μελών, όπως ανέφεραν έρευνες του AFP σε Αργεντινή και Βραζιλία.

Οι ισχυρισμοί με τους οποίους ασχολήθηκε το AFP στις παραπάνω έρευνες επαλήθευσης γεγονότων προειδοποιούσαν ότι θα υπογραφεί μια «πανδημική συνθήκη», σύμφωνα με την οποία ο ΠΟΥ θα υπερισχύει των εθνικών συνταγμάτων, υπονοώντας την απώλεια της κυριαρχίας των κρατών μελών. Ορισμένοι ισχυρισμοί ανέφεραν ότι το σύμφωνο θα ψηφιζόταν στην 75η WHA. Ωστόσο, στις δημοσιεύσεις για το γεγονός δεν αναφέρεται καμία συμφωνία που να δίνει προτεραιότητα στον ΠΟΥ έναντι της εθνικής κυριαρχίας.

Τον Νοέμβριο του 2021, η WHA συμφώνησε να ξεκινήσει την εκπόνηση συμφωνίας για την πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση πανδημιών. Υπό το σύνθημα «The World Together» (Ο κόσμος μαζί), δημιουργήθηκε ένα διακυβερνητικό όργανο διαπραγμάτευσης (INB) για τη σύνταξη και διαπραγμάτευση μιας τέτοιας συμφωνίας.

Ωστόσο, η ίδια η συμφωνία δεν υπάρχει ακόμη. Σύμφωνα με αυτό το δελτίο τύπου του ΠΟΥ από τον Δεκεμβρίο του 2021, η επόμενη συνεδρίαση έχει προγραμματιστεί για τον Αύγουστο του 2022. Ένα σχέδιο εργασίας πρόκειται να συζητηθεί στην 76η ΠΟΥ το 2023. Στόχος είναι η υιοθέτηση της πράξης μέχρι το 2024.

Το διεθνές δίκαιο αποτρέπει την απώλεια της κυριαρχίας λένε οι εμπειρογνώμονες

Η Polly Price, καθηγήτρια δικαίου και παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο Emory των Ηνωμένων Πολιτειών, δήλωσε στο AFP στις 24 Μαΐου ότι καμία μελλοντική συνθήκη για τις πανδημίες δεν θα μπορούσε να αναγκάσει τις χώρες να παραχωρήσουν την κυριαρχία των συστημάτων υγείας τους στον ΠΟΥ. Για να γίνει κάτι τέτοιο, «θα απαιτούνταν μεγάλες αλλαγές στη δομή του ΟΗΕ και του ΠΟΥ, και δεν έχω δει κανέναν να προτείνει κάτι τέτοιο», ανέφερε η ίδια μέσω email.

Στο τμήμα ερωτήσεων και απαντήσεων του ιστότοπου του ΠΟΥ σχετικά με μια πιθανή συμφωνία για την πανδημία, κάτω από μια ερώτηση σχετικά με το αν η συμφωνία θα αφαιρούσε την κυριαρχία από τους υπογράφοντες, εξηγείται ότι «όπως συμβαίνει με όλα τα διεθνή όργανα, κάθε νέο όργανο, εάν και εφόσον συμφωνηθεί, θα καθοριστεί από τις ίδιες τις κυβερνήσεις, οι οποίες θα αναλάβουν οποιαδήποτε δράση λαμβάνοντας υπόψη τους δικούς τους εθνικούς νόμους και κανονισμούς».

«Ο ΠΟΥ είναι ένας οργανισμός που δημιουργήθηκε από κράτη. Τα κράτη είναι αυτά που αποφασίζουν τι κάνει ο οργανισμός», εξήγησε στο AFP η Hélène De Pooter, καθηγήτρια δημόσιου δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Bourgogne Franche-Compté (UBFC) και μέλος της επιτροπής για το παγκόσμιο δίκαιο της υγείας της Διεθνούς Ένωσης Δικαίου (ILA), σε ένα mail της 4ης Μαΐου.

«Υπάρχει ένας θεμελιώδης κανόνας που πρέπει να γίνει κατανοητός: στο διεθνές δίκαιο δεν μπορείς να κάνεις τίποτα χωρίς τη συγκατάθεση των κρατών (...). Αν ένα κράτος δεν θέλει να δεσμευτεί, δεν θα δεσμευτεί», πρόσθεσε.