Αυτό το βίντεο δείχνει τα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ για τους «ήρωες» της Ουκρανίας

Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Περιοχή των ηρώων» ( «Region of Heroes», στα αγγλικά, «Область Героїв», στα ουκρανικά) άρχισε να γυρίζεται στα τέλη Ιουλίου και χρηματοδοτείται από το ουκρανικό κράτος. Επικεντρώνεται στις αληθινές ιστορίες πέντε ανθρώπων που βρέθηκαν στον πόλεμο, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Κινηματογράφου της Ουκρανίας και τη σελίδα της παραγωγής στο Facebook.

Οι χρήστες του Facebook άρχισαν να κοινοποιούν ένα βίντεο από τα γυρίσματα στα μέσα Αυγούστου με παραπλανητικούς ισχυρισμούς που παρέλειπαν το νοηματικό πλαίσιο. Αυτή η ανάρτηση στο Facebook από τις 13 Αυγούστου, για παράδειγμα, γράφει: «Σκηνοθεσία μιας 'Ρωσικής επίθεσης' από Ουκρανικό τηλεοπτικό συνεργείο στο Γκοστομελ . Οι Ουκρανοί μαθαίνουν γρήγορα, τουλάχιστον στον τομέα της τηλεοπτικής απάτης».

Image

Στιγμιότυπο της παραπλανητικής ανάρτησης στο Facebook. Λήψη εικόνας: 23/08/2022

Ο ίδιος ισχυρισμός και το ίδιο βίντεο εντοπίστηκαν επίσης εδώ. Συνολικά, οι δημοσιεύσεις αυτές φτάνουν σε περισσότερες από 2100 κοινοποιήσεις στην Ελλάδα.

Ωστόσο, αυτοί οι ισχυρισμοί παραποιούν αυτό που δείχνει το βίντεο.

Ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Region of Heroes»

Μετά από μια αντίστροφη αναζήτηση βίντεο, μπορέσαμε να βρούμε το αρχικό βίντεο σε έναν λογαριασμό TikTok με το όνομα «yarikfors» εδώ. Η μετάφραση AFP του κειμένου στο βίντεο είναι η εξής: «Η ταινία που γυρίζουμε αντικατοπτρίζει την τρέχουσα εποχή! Gostomel, 2022. Ατελείωτος Φεβρουάριος».

Ο «Ατελείωτος Φεβρουάριος» είναι μια αναφορά στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022.

Στα σχόλια της ανάρτησης υπάρχει μια απάντηση από τον «yarikors», αυτόν που υπογράφει το βίντεο, που εξηγεί τι δείχνει το βίντεο. Για παράδειγμα, όπως φαίνεται παρακάτω, γράφει: «Ταινία ντοκιμαντέρ 'Περιοχή των ηρώων' για τα γεγονότα στην Μπούχα, το Ίρπιν και το Χοστομέλ».

Image

Στιγμιότυπο από ένα από τα σχόλια στο Tik Tok Post. Λήψη εικόνας: 22/08/2022

Επικοινωνήσαμε με τον «yarikfors» για επιβεβαίωση μέσω του TikTok, αλλά δεν λάβαμε καμία απάντηση. Ωστόσο, το πρακτορείο ειδήσεων AP δήλωσε ότι κατάφερε να επικοινωνήσει μαζί του για τη δική του επαλήθευση των ίδιων παραπλανητικών ισχυρισμών. Το Associated Press (AP) δήλωσε ότι ο λογαριασμός ανήκε στον Yaroslav Forsik, ο οποίος ήταν βοηθός casting για την ταινία και επιβεβαίωσε ότι είχε δημοσιεύσει το βίντεο.

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Ιούλιο

Μια αναζήτηση για το «Region of Heroes» μας οδηγεί στην επίσημη σελίδα της ταινίας στο Facebook, η οποία έχει αρκετές λεπτομέρειες, μεταξύ των οποίων ότι χρηματοδοτείται από την κρατική Ουκρανική Εθνική Υπηρεσία Κινηματογράφου.

Αυτή η ανάρτηση της 27ης Ιουλίου αναφέρει ότι τα γυρίσματα ξεκίνησαν στην περιοχή του Κιέβου και δίνει λεπτομέρειες. Η ταινία θα απεικονίζει τις «ηρωικές πράξεις των κατοίκων του Κιέβου κατά τη διάρκεια της κατοχής», αναφέρεται. «Αυτοί είναι οι άνθρωποι, χάρη στους οποίους σώθηκαν δεκάδες χιλιάδες ουκρανικές ζωές».

Αυτό το Δελτίο Tύπου της Ουκρανικής Εθνικής Υπηρεσίας Κινηματογράφου περιγράφει το ντοκιμαντέρ ως μια «μεγάλης κλίμακας κινηματογραφική αναπαράσταση 5 αληθινών ιστοριών». Θα «δείξει τις ηρωικές πράξεις των κατοίκων της περιοχής του Κιέβου κατά τη διάρκεια της κατοχής».

Παραγωγός του ντοκιμαντέρ είναι ο Ουκρανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Aleks Komarovskii, ο οποίος στη σελίδα του στο Facebook προσδιορίζεται ως ιδρυτής της IDEAFILMS. Στη σελίδα του στο Facebook μπορούμε να δούμε αναρτήσεις σχετικά με το ντοκιμαντέρ, για παράδειγμα εδώ. Σύμφωνα με την ουκρανική κινηματογραφική βάση δεδομένων DzygaMDB, ο Komarovskii, έχει παίξει ως ηθοποποιός και είναι παραγωγός πολλών ουκρανικών ταινιών και σειρών.

Στο λογαριασμό του IDEAFILMS στο instagram υπάρχουν περισσότερες φωτογραφίες που περιγράφονται ως από το «Region of Heros», μεταξύ των οποίων και το ίδιο ερειπωμένο κτίριο που φαίνεται στο κλιπ που μοιράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς το κατάλληλο πλαίσιο.

Η σύγκριση των εικόνων παρακάτω δείχνει ότι πρόκειται για την ίδια παραγωγή:

Image

Στιγμιότυπο της ανάρτησης στο Instagram (αριστερά) και του βίντεο που κοινοποιήθηκε στην παραπλανητική ανάρτηση στο Facebook (δεξιά). Οι κόκκινοι κύκλοι προστέθηκαν από το AFP. Λήψη εικόνων: 24/08/2022

Παρόμοιες λεπτομέρειες είναι κυκλωμένες με κόκκινο χρώμα στα δύο παραπάνω στιγμιότυπα οθόνης. Έτσι, είναι δυνατόν να δείτε το ίδιο κατεστραμμένο κτίριο και στις δύο εικόνες, καθώς και τα καμένα συντρίμμια αυτοκινήτων.

Ο σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο Artur Lerman, του οποίου το Instagram παραπέμπει επίσης στο «Region of Heroes».

Πραγματικοί άνθρωποι με λίγη αναπαράσταση

Επικοινωνήσαμε με τον Lerman και τον Komarovskii για να σχολιάσουν τους ισχυρισμούς σχετικά με το ντοκιμαντέρ. Ο Lerman μας απάντησε λέγοντάς μας ότι θα λάβουμε απάντηση από την ομάδα μέσων ενημέρωσης της «Region of Heroes».

Πράγματι, λάβαμε απάντηση σε ένα μέιλ που εστάλη σε μια διεύθυνση που βρέθηκε στη σελίδα της ταινίας στο Facebook. Το μήνυμα στις 22 Αυγούστου, υπογεγραμμένο από την ομάδα μέσων ενημέρωσης της «Region of Heroes», αναφέρει ότι το βίντεο στο TikTok ήταν αυτό ενός «αυτόπτη μάρτυρα των γυρισμάτων ενός ουκρανικού ντοκιμαντέρ για τους κατοίκους της περιοχής του Κιέβου κατά τη διάρκεια της ρωσικής κατοχής, βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα».

Το μήνυμα ανέφερε ότι η ταινία αφορά «τις ηρωικές πράξεις των Ουκρανών πολιτών που έσωσαν τις ζωές ανθρώπων και ζώων κατά τη διάρκεια της ρωσικής κατοχής» και θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο.

«Το ντοκιμαντέρ μας αναπαριστά πραγματικά πρόσωπα, που πρωταγωνιστούν σε όλες τις σκηνές της ταινίας και βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα». Μόνο σε ορισμένα επεισόδια χρησιμοποιούνται ηθοποιοί για τις ανάγκες της αναπαράστασης των γεγονότων, αναφέρεται στο δελτίο Τύπου.

Η ανακοίνωση αυτής της ταινίας καλύφθηκε στα ουκρανικά διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων και το Elle Ukraine.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει στον έβδομο μήνα του

Η αρχική ανάρτηση του Tik Tok αναφέρει ότι η ταινία θα επικεντρωθεί στα γεγονότα στη «Μπούχα, το Ιπρίν και το Χοστομέλ», πόλεις που βρίσκονται όλα στην ίδια περιοχή βορειοδυτικά της ουκρανικής πρωτεύουσας, του Κιέβου, και όλα υπέστησαν βία μετά την εισβολή.

Η Μπούτσα ήταν ο τόπος μιας μεγάλης ρωσικής επίθεσης μεταξύ 27 Φεβρουαρίου και 31 Μαρτίου 2022. Οι ρωσικές αρχές ισχυρίστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για παράδειγμα εδώ, ότι τα γεγονότα εκεί ήταν σκηνοθετημένα, αλλά αυτό ήταν αναληθές, όπως έδειξαν οι έρευνες του AFP εδώ και εδώ.

Το AFP είχε μια ομάδα ρεπορτάζ στην Μπούτσα που είδε τα επακόλουθα της επίθεσης.

Καθώς η Ουκρανία γιόρταζε στις 24 Αυγούστου την Ημέρα Ανεξαρτησίας της και την εξάμηνη επέτειο από την έναρξη του πολέμου στις 24 Αυγούστου, ο πρόεδρος της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποσχέθηκε ότι η χώρα του θα αντισταθεί στη ρωσική εισβολή «μέχρι τέλους».

Από την έναρξη του πολέμου υπήρξαν αρκετοί ψευδείς ισχυρισμοί ότι τα γεγονότα του πολέμου στην Ουκρανία ήταν σκηνοθετημένα. Επαληθεύτηκαν από το AFP, εδώ και εδώ.